پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 388 |
| تعداد مقالات | 3,000 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,267,946 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,657,493 |
مبانی، مفهوم و اهداف تربیت عقلانى از دیدگاه علامه طباطبائی | ||
| پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
| مقاله 2، دوره 1، شماره 2، خرداد 1400، صفحه 25-46 اصل مقاله (1.08 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/riet.2021.8707.1041 | ||
| نویسندگان | ||
| محمود نوذری* 1؛ محمدحسین زارعی رضایی2 | ||
| 1دانشیار، گروه علوم تربیتی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران | ||
| 2استادیار، گروه الهیات و معارف اسلامی، پردیس آیت‌الله طالقانی، دانشگاه فرهنگیان، قم، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 05 اردیبهشت 1400، تاریخ بازنگری: 20 اردیبهشت 1400، تاریخ پذیرش: 31 اردیبهشت 1400 | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهش حاضر بررسی مبانی عقل‌ورزى، مفهوم و اهداف تربیت عقلانی از دیدگاه علامه طباطبائی است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که مبانی تربیت عقلانی از نظر علامه طباطبائی حداقل بر چهار مبنا استوار است: 1. منشاء عقل‌ورزی در انسان، واقع‌بینى و شعور استدلالى است، 2. منشاء ادراکات و علوم عملى عبارتند از: ادراکات نظرى، احساسات و عواطف باطنى و قدرت انسان بر تسخیر دیگر موجودات، 3. احساسات باطنى و به‌ویژه خوف و رجاء، باعث اعتقاد به خرافات مى‌شود، 4. عوامل محیطى و ارثى در درک عقلى مؤثر است. همچنین علامه طباطبائی به طور مستقل درصدد تعریف تربیت عقلانى برنیامده، اما براساس دیدگاه‌هاى ایشان پیرامون ابعاد عقل‌ورزی، تربیت عقلانى عبارت است از: تقویت عواملى که استقامت عقل را بر طریق فطرى سبب مى‌شود، و فراهم کردن زمینه فراگیرى و کاربست اصول منطقى و فلسفى بویژه قیاس برهانى؛ به گونه‌ای که متربى بتواند مسائل درون دینى و برون دینى را درک و هضم کند و اعتقادش به باورهاى دینى و عمل او به احکام از روى بصیرت باشد، و اگر جایى هم مسئله‌ای را به طور تعبدى مى‌پذیرد، دلیل عقلى او را به این تعبد رهنمون کرده باشد. از نظر علامه طباطبائی اهداف تربیت عقلانی در دو سطح طبقه‌بندی میشوند: 1. اهداف غایی (تحصیل سعادت انسان، هدایت انسان به سوى حق و پیروى از حق، دستیابى به کرامت و شرافت انسانى)، 2. اهداف واسطهای (اهداف دخیل در تحقق اهداف واسطه‌ایِ دیگر و اهداف واسطه در نیل به اهداف غایی). | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عقل‌ورزی؛ تربیت عقلانی؛ تربیت شناختی؛ تربیت فلسفی؛ سعادت؛ علامه طباطبائی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Principles, Concept, and Purposes of Rational Training from the View of Allāma Tabātabā’ī | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahmoud Nozari1؛ Mohammad Hossein Zarei Rezaei2 | ||
| 1Associate Professor, Department of Educational Sciences, Research Institute and University, Qom, Iran | ||
| 2Assistant Professor, Department of Theology and Islamic Studies, Ayatollah Taleghani Campus, Farhangian University, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The purpose of the present study is to review the principles of rationality as well as the concept and purposes of rational training from the view of Allāma Tabātabā’ī. The method of study is descriptive analysis and the results showed that the principles of rational training from the view of Allāma Tabātabā’ī rely on at least four bases: 1. The origin of rationality in a human is realism and logical consciousness, 2. The origin of practical understanding and science include theoretical understanding, innate emotions and sentiments, and human power to dominate over other creatures, 3. Innate sentiments, specially fear and hope, lead to superstition, 4. Environment and heredity factors are both effective in rational understanding. From the the view of Allāma Tabātabā’ī, the proposes of rational training are classified into three levels: 1. Ultimate purposes (acquiring human felicity, guidance toward God and following Him, achieving human dignity and honor), 2. Mediate purposes (purposes involved in the substantiation of other mediate purposes and those that lead to ultimate purposes). | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Rationality, Rational Training, Cognitive Training, Philosophical Training, Felicity, Allāma Tabātabā’ī | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم
باقرى، خسرو (1374). نگاهى دوباره به تربیت اسلامى. تهران: انتشارات مدرسه، چاپ سوم. شریعتمدارى، على (1375). اصول و فلسفه تعلیم و تربیت. تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر، چاپ هشتم. شکوهى، غلامحسین (1367). تعلیم و تربیت و مراحل آن. مشهد: آستان قدس، چاپ هفتم. طباطبائی، سید محمدحسین (1388). اسلام و انسان معاصر. قم: دفتر انتشارات اسلامی. طباطبائی، سید محمدحسین (1403ق). تعلیقات بر بحار الانوار. در: بیروت: مؤسسه الوفاء، ج1. طباطبائى، سید محمدحسین (1361). قرآن در اسلام. قم: دفتر انتشارات اسلامى. طباطبائى، سید محمدحسین (1391). المیزان فى تفسیر القرآن. قم: انتشارات اسماعیلیان، ج1-3، 5، 17، 8، 12. طباطبائى، سید محمدحسین (بىتا/ الف). معنویت تشیع. جمعآورى و تنظیم محمد بدیعى. قم: انتشارات تشیع. طباطبائى، سید محمدحسین (بىتا/ ب). بررسی‌هاى اسلامى. به کوشش سید هادى خسروشاهى. قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات حوزه علمیه، ج3. طباطبائى، سید محمدحسین (بىتا/ج). فرازهایى از اسلام. جمعآورى و تنظیم سید مهدى آیت اللهى. قم: جهان آرا. عبدالحلیم محمود، على (1996م). التربیة العقلیه. قاهره: دار التوزیع و النشر الاسلامیه. منصور، محمود (1399). روانشناسی ژنتیک: تحول روانی از تولد تا پیری. تهران: سمت (سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها). ناصح علوان، عبدالله (1406ق). تربیة الاولاد فى الاسلام. قاهره: دارالسلام لطباعة و النشر و التوزیع، ج1. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 391 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 302 |
||