پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 475 |
| تعداد مقالات | 3,696 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,344,180 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,497,429 |
مسئولیت حکومت اسلامی در هدایت متربیان از دیدگاه فقهی | ||
| مطالعات آموزشی و آموزشگاهی | ||
| دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 26، فروردین 1400، صفحه 265-291 اصل مقاله (1.3 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| سیدامین اله دادگر* 1؛ سیدمحمدرضا امام* 2؛ سیدعلی پورمنوچهری* 3 | ||
| 1دانشجوی دکتری اللهیات، واحد تهران‌مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار، گروه اللهیات، دانشکدة علوم انسانی، واحد تهران‌مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| 3استادیار، گروه اللهیات، دانشکدة علوم انسانی، واحد تهران‌مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| حکومت الهی در زمین مجری احکام تشریعی است. از این رو، استقرار آن لازم است. ایفای مسئولیت تربیتی و هدایتی حکومت‌ها قبض و بسط دارد. گاهی در سطح کلان به سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی اکتفا شده، مسئولیت اجرایی را به افراد، نهادی رسمی یا غیر رسمی واگذار میشود. بنابراین، نوشتار حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش‌هاست که حکومت اسلامی در قبال تربیت و هدایت متربیان چه وظیفه‌ای دارد؟ تبارشناسی ادلة فقهی آن ارزیابی و نقد ادله، نقد آرای فقهی و واکاوای نقش حکومت در هدایت و تربیت کدام است؟ نوشتار حاضر با گردآوری ادله اعم از قواعد فقهی و روایات، از مفاد دلالی آن‌ها، حکم یا احکام فقهی خاصی در حوزة مسئولیت حکومت اسلامی را به روش توصیفی و تحلیلی استنباط کرده است. با توجه به اینکه اهتمام به تربیت و هدایت به منظور کمال و سعادت آدمی، از اهداف بنیادین حکومت اسلامی قلمداد شده؛ در هدایت و تربیت متربیان نیز وظیفه و مسئولیتی برای حکومت اسلامی اثبات میشود: مسئولیت حکومت نسبت به هدایت متربیان، به‌عنوان اولی، استحباب و رجحان دارد؛ اما بنا به جایگاه حکومت و برخورداری از عامل اقتدار و نفوذ، توانایی تأمین منابع و امکانات و نیز تشخیص مصالح کلی جامعه و درک اوضاع سیاسی و اجتماعی به دلیل تأمین عزت نظام اسلامی، ممانعت از تسلط کفار و حفظ نظام و کیان اسلامی، وظیفة تربیتی و هدایتی بر حکومت واجب میشود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استصلاح اهل؛ تربیت؛ تسبیب و تفویض؛ عدالت اجتماعی؛ متربی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Responsibility of the Islamic Government in Guiding Educands from a Jurisprudential Point of View | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Seyed Aminollah Dadgar1؛ Seyed Mohamad Reza Emam2؛ Seyed Ali Poormanouchehri3 | ||
| 1Ph.D. Student in Islamic Theology, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran | ||
| 2Associate Professor, Department of Theology, Faculty of Humanities, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. | ||
| 3Assistant Professor, Department of Theology, Faculty of Humanities, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Islamic Government is the means of applying the Shari'a law on earth. Hence, its establishment is necessary. However, the way by which governments carry their educational and guiding responsibility varies as in some cases, the role of the government is policy making and planning and the administrative responsibility is left to individuals, official or unofficial organizations. This essay attempts to answer questions such as: What are the duties of the Islamic government regarding education and guidance of the educands? What are the jurisprudential arguments and counter-arguments for these duties as well as the jurisprudential opinions in this regard? In This essay, the arguments -including jurisprudential rules and narrations from the infallibles (Ahadith)- have been collected and certain jurisprudential rulings regarding the responsibility of the Islamic government have been deduced from them through a descriptive-analytical method. Since concerning about man's education and guiding him towards perfection and felicity is among the basic goals of the Islamic government, it carries a responsibility in this regard. The Islamic Government's responsibility in the guidance of the educands is recommended per se, but it becomes obligatory due to the power of the government in providing the resources and facilities, recognizing the general expediency of the society, ensuring the sovereignty of Islamic state, preventing the hegemony of infidels over Islamic society and protecting the Islamic entity. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Educand (Mutarabbi), Indirect causation & duty assignment (Tasbeeb & Tafweed), Islamic education (Tarbiya), Seeking one's expediency (Istislah-ul-Ahl), Social justice | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم نهج‌البلاغه ابن بابویه (شیخ صدوق) محمد بن على (1386هـ ق). علل الشرائع. چاپ اول، قم: کتابفروشی داوری. ابن بابویه (شیخ صدوق)، محمد بن على (1413). من لا یحضره الفقیه. چاپ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامى. ابن شعبه حرانی، حسن بن علی (1404). تحف العقول عن آل الرسول. چاپ دوم، قم: جامعة مدرسین. ابن فارس، احمد (1430). معجم مقاییس اللغه. قاهره: المکتبه الاسلامیه. ابن هشام، عبدالملک (بیتا). السیرة النبویة. تحقیق: مصطفی السقا و همکاران، بیروت، دار احیاء التراث العربی. ارسطو (1364). سیاست. ترجمة حمید عنایت، چاپ چهارم، تهران: چاپخانه سپهر. اسماعیل علی (1993م). رویه الاسلامیه لقضایا تربویه. چاپ اول، قاهره: داراالفکر العربی. اسماعیل علی (1993م). رویه الاسلامیه لقضایا تربویه. قاهره: داراالفکر العربی. اعرافی، علیرضا (1394). فقه تربیتی 2 (تعلیم و تعلم علم و دین). چاپ سوم، تحقیق و نگارش سید نقی موسوی، قم: مؤسسة اشراق و عرفان. انصاری، باقر (1386). مبانی حقوقی آموزش و پرورش. طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش، کمیته مطالعات نظری. بحرانى، یوسف بن احمد آل عصفور (1423). الدرر النجفیه من الملتقطات الیوسفیه. بیروت: دار المصطفی. تمیمى آمدى، عبد الواحد بن محمد (1410). غررالحکم و دررالکلم. چاپ دوم، قم: دار الکتاب الإسلامی. حسینی زبیدی، محمدمرتضی (1420). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت: دارالفکر للطباعه و النشر و التوزیع. حسینی عاملی، سیدجواد (1419). مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلاّمه. قم: دفتر انتشارات اسلامی. دهخدا، علی‌اکبر (1343). لغت‌نامه. تهران: سیروس. روسو، ژان ژاک (1380). امیل. ترجمة غلامحسن زیرک‌زاده، تهران: نشر ناهید. سجادی، سید مهدی (1379). نقش نظام آموزشی در بهبود روند توسعة سیاسی. تهران: آفتاب یزد. صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد (1414). المحیط فی اللغه. چاپ اول: بیروت: عالم الکتاب، بیروت. صادق‌زاده، علیرضا (1379). جستاری در حدود مسئولیت تربیت دولت اسلامی. مجموعة مقالات همایش تربیت در سیرة امام علی. صدیق، عیسی (1347). تاریخ فرهنگ اروپا. بی‌جا. طریحی، فخرالدین (1416). مجمع‌البحرین. چاپ سوم، تهران: کتابفروشی مرتضوی. طوسی (شیخ طوسى)، محمد بن حسن (بیتا). الفهرست. چاپ اول، نجف اشرف: المکتبه الرضویه. عاملی (شیخ حر عاملی)، محمد بن حسن (1409). تفصیل وسایل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه. چاپ اول، قم: مؤسسة آل‌البیت. عراقى، آقا ضیاء الدین (بیتا). کتاب القضاء. قم: چاپخانه مهر. فراهیدی، خلیل بن احمد (1410). کتاب‌العین. چاپ دوم: قم: نشر هجرت. کمپانى اصفهانى، محمدحسین (1409). صلاة الجماعه. چاپ دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامی. کلینی، محمد بن یعقوب (1407). الکافی. چاپ چهارم، تهران: دارالکتب الاسلامیه. مجلسی، محمدباقر (1403). بحارالأنوار لدرر أخبار الأئمه الأطهار. چاپ دوم، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. مرزوقی، رحمت‌الله (1379هـ ق). تربیت سیاسی در نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی. رسالة دکتری، دانشگاه تربیت مدرس. مصطفوى، سیدمحمدکاظم (1421). مائه قاعده فقهیه. چاپ چهارم، قم: دفتر انتشارات اسلامی، قم. مکارم شیرازی، ناصر (1387). پیام امیرالمؤمنین. دار الکتب الاسلامیه. موسوى خویی، سیدابوالقاسم (بیتا). معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرجال. نرم‌افزار جامع فقه اهل بیت. نجاشى، احمد بن على (1407). رجال‌لنجاشی. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. نجفى، حسن بن جعفر بن خضر (کاشف الغطاء) (1422). أنوار الفقاهه - کتاب الطهاره. چاپ اول، نجف: مؤسسة کاشف الغطاء. نجفى، عبدالنبى (1380). المعالم الزلفى فی شرح العروه الوثقى. چاپ اول: قم: المطبعه العلمیه. نورى، حسین بن محمدتقی (1408). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل. چاپ اول: بیروت: مؤسسة آل‌البیت. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 378 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 696 |
||