تعداد نشریات | 24 |
تعداد شمارهها | 411 |
تعداد مقالات | 3,175 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,516,482 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,874,838 |
بررسی تربیت دینی در دو دهه اول انقلاب اسلامی: با تکیه بر «طرح کلیات نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران» | ||
پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
مقاله 1، دوره 2، شماره 1، دی 1400، صفحه 7-26 اصل مقاله (2.04 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/riet.2022.10320.1081 | ||
نویسنده | ||
حجت الله عباسی* | ||
دانشجوی دکتری، فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، ایران | ||
تاریخ دریافت: 06 آذر 1400، تاریخ بازنگری: 08 دی 1400، تاریخ پذیرش: 22 دی 1400 | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر با هدف بررسی مبانی، اهداف و اصول تربیت دینی در دو دهه اول انقلاب اسلامی، با محوریت «طرح کلیات نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران»، با روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. بررسی اسناد بالادستی با هدف ریشهیابی اشکالات گذشته و همچنین اشکالات احتمالی بعدی در حوزه تربیت دینی، از مهمترین ضرورتهای این پژوهش است. بعد از انقلاب اسلامی، با تغییر فلسفه حاکم بر آموزش و پرورش، خانوادهها امر تربیت دینی فرزندان خود را به تنها نهاد تربیت رسمی و عمومی در کشور سپردند. در حالی که گزارشها حاکی از ضعف تربیت دینی در سطوح مختلف دانشآموزی است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که تربیت دینی برگرفته از آموزههای اسلامی در دو حوزه اعتقادی و عبادی است، در حالی که سند مورد بررسی، تربیت دینی را مساوی با تربیت اسلامی لحاظ داشته و این نگاهی غیرتخصصی به حوزه تربیت دینی است. همچنین در حوزه تربیت اعتقادی به صورت کلی و مبهم برخی از مبانی، اصول و اهداف را مطرح نموده است؛ اما در حوزه تربیت عبادی، توجه چندانی صورت نگرفته است. از بررسی و جمعبندی یافتههای پژوهش به دست میآید که رویکرد آموزش دین در سند فوق، رویکردی تلفیقی نیست؛ که این خود از مهمترین علل ریشهای در ضعف تربیت دینی دانشآموزان است. | ||
کلیدواژهها | ||
تربیت دینی؛ دانشآموزان؛ نظام آموزش و پرورش؛ تربیت اسلامی؛ نظام آموزشی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Education Relying on "the General Plan of Educational System for Surveying Religious Training in the First Two Decades of Islamic Revolution: Based on Islamic Republic of Iran" | ||
نویسندگان [English] | ||
Hojatollah Abasi | ||
PhD. student, Philosophy of Islamic Education, Imam Khomeini Educational and Research Institute, Qom, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The present study has been conducted with the purpose of surveying foundations, purposes, and principles, of religious training, in the first two decades of Islamic revolution revolving around "the general plan of education system in Islamic Republic of Iran" using qualitative content analysis. Exploring upstream documents with the purpose of recognizing the root of defects in the past as well as likely defects in future in terms of religious training are among the most important necessities for conducting this research. After Islamic revolution, along with the change of philosophy dominant in the education system in Iran, families left the issues of their children's training to the only formal and public educational institute in the country. It is while the reports indicate weakness in religious training to students at different levels. The results of this research show that religious training is derived from Islamic instructions in two fields of beliefs and religion, while the document under study regards religious training equal to Islamic training which is an inexpert outlook on this subject. Although some basics, principles, and objectives have generally and vaguely been raised in this regard, not enough attention has been paid to the field of religious training. The analysis and conclusion of the results show that the approach of religious education in the above document is not integrative that is per se one of the most fundamental causes for weakness in the religious training of students. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Religious Training, Students, Education System, Islamic Training, Educational System | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
نهجالبلاغه.
اعرافی، علیرضا (1391). فقه تربیتی: مبانی و پیشفرضها. قم: مؤسسه فرهنگی اشراق و عرفان.
باقری، خسرو (1390). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی. تهران: سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش، ج1.
باقری، خسرو (1379). تربیت اخلاقی و تربیت دینی. در: مجموعه مقالات تربیت اسلامی، (کتاب دوم: ویژه تربیت اخلاقی). قم: مرکز مطالعات تربیت اسلامی، وابسته به وزارت آموزش و پرورش.
باهنر، ناصر (1376). توسعه فرهنگی و برنامهریزی رسانه آموزش دینی در ایران. دین و ارتباطات، 4، ص157-172.
باهنر، ناصر (1378). آموزش مفاهیم دینی همگام با روانشناسی رشد. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
بهرام محمدیان، محیالدین (1381). تربیت دینی در نظام آموزش و پرورش: انتظارات و آرمانها. مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی، 7، ص191-208.
پاینده، ابوالقاسم (1382). نهج الفصاحة (مجموعه کلمات قصار حضرت رسول(ص)). تهران: دنیاى دانش، چاپ چهارم.
تصدیقی، محمدعلی؛ تصدیقی، فروغ (1388). آسیبشناسی تربیت دینی. در: مجموعه مقالات همایش تربیت دینی. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
حقشناس، مرجان؛ قاسمی، مریم (1368). نقد و ارزیابی کارکردهای فعلی آموزش و پرورش در تربیت دینی. تهران: پژوهشکده تعلیم و تربیت.
داوودی، محمد (1388). تأملی در هدف تربیت اعتقادی. تربیت اسلامی، 4(9).
داوودی، محمد؛ کارآمد، حسین (1400). فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
داوودی، محمد (1388). تأملی در معنای تربیت دینی و نسبت آن با مفاهیم نزدیک. در: مجموعه مقالات همایش تربیت دینی. قم: انتشارات مؤسسه امام خمینی.
رضویه، اصغر (1393). روشهای پژوهش در علوم رفتاری و تربیتی. شیراز: نشر دانشگاه شیراز، چاپ سوم.
سعیدی رضوانی، محمود (1373). بررسی نظرات مولفان کتب دینی دوره متوسطه، دبیران دینی و دانشآموزان سال چهارم دبیرستانهای شهر مشهد در مورد میزان مطلوبیت محتوای کتب دینی چهارم متوسطه. پایاننامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
سعیدی رضوانی، محمود؛ بینقی، تقی (1380). تأملی در باب تناسب آموزش و پرورش با تربیت دینی. تهران: نشر تربیت اسلامی.
سعید، اسماعیلعلی (1380). تربیت دینی. در: مجموعه مقالات تعلیم و تربیت دینی. ترجمه شهابالدین مشایخیراد. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
شکوهی، غلامحسین (1367). تعلیم و تربیت و مراحل آن. مشهد: آستان قدس رضوی.
صافی، احمد (1391). آموزش و پرورش ایران در صد سال گذشته. رشد راهنمایی تحصیلی، شماره2، (ویژهنامه یکصدمین شماره انتشار).
علاقهمند، علی (1390). مبانی نظری و اصول مدیریت آموزشی. تهران: نشر روان، ویراست ششم.
علاقهمندان، جعفر (1381). سیر تحول اصلاحات و تربیت دینی در آموزش و پرورش. پژوهشهای تربیت اسلامی، 7.
غزالی، ابوحامد (1416ق). احیاء علومالدین. بیروت: دارالمعرفة للطباعة و النشر، ج12.
کشاورز، سوسن (1387الف). تحول در امر تربیت دینی دانشآموزان در نظام آموزش رسمی ایران. راهبرد فرهنگ، 1، ص73-112.
کشاورز، سوسن (1387ب). شاخصها و آسیبهای تربیت دینی. تربیت اسلامی، 3(6)، ص93-122.
مجلسی، محمدباقر (1403ق). بحار الانوار. بیروت: مؤسسة الوفاء، الطبعة الثانیه، ج13.
مشایخیراد، شهابالدین (1378). دین و تربیت. حوزه و دانشگاه، 19.
مشایخیراد، شهابالدین (1381). اصول تربیت از دیدگاه اسلام. حوزه و دانشگاه، 32.
مصباح یزدی، محمدتقی (1388). آموزش فلسفه. تهران: چاپ و نشر بینالملل، چاپ هشتم، ج1.
مصباح یزدی، محمدتقی (1390). فلسفۀ تعلیم و تربیت اسلامی. گروهی از نویسندگان. تهران: انتشارات مدرسه.
موسوی، سید نقی (1391). تلقین و حدود کاربست آن در تربیت دینی. پایاننامه کارشناسی ارشد. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
وزارت آموزش و پرورش، ستاد اجرایی تغییر نظام (1369). طرح کلیات نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران. مصوب شورای تغییر بنیادی نظام آموزش و پرورش.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 312 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 308 |