تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 390 |
تعداد مقالات | 3,002 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,275,167 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,667,940 |
اثربخشی اجرای برنامة آموزش فلسفه به کودکان بر نگرش به خلاقیت و انگیزة پیشرفت دانشآموزان دختر شهر اصفهان | ||
مطالعات آموزشی و آموزشگاهی | ||
دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 30، اردیبهشت 1401، صفحه 351-376 اصل مقاله (1.33 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
کمال نصرتی هشی* 1؛ نفیسه عباسپور2؛ آرزو اسکندری3؛ زهرا نادری4 | ||
1استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، ایران | ||
2دکتری برنامهریزی درسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
3کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران | ||
4دانشجوی دکتری فلسفة تعلیم و تربیت، دانشگاه اصفهان، ایران | ||
تاریخ دریافت: 21 دی 1397، تاریخ بازنگری: 08 دی 1399، تاریخ پذیرش: 06 بهمن 1399 | ||
چکیده | ||
هدف پژوهش حاضر، اثربخشی اجرای برنامة آموزش فلسفه به کودکان بر روی نگرش به خلاقیت و انگیزة پیشرفت دانشآموزان دختر شهر اصفهان در سال تحصیلی 96-97 است. روش پژوهش از نوع شبهآزمایشی با پیشآزمون – پسآزمون و گروه کنترل است. جامعة آماری این پژوهش را دانشآموزان دختر ردة سنی 12 تا 14 ساله شهر اصفهان تشکیل میدهد که از طریق روش نمونهگیری خوشهای از میان کانونهای پرورش فکری کودکان و نوجوانان شهر اصفهان، 2 مرکز (یک مرکز به عنوان گروه آزمایش و مرکز دیگر به منظور گروه کنترل) به صورت تصادفی انتخاب شد. سپس، از هر یک از این مراکز تعداد 15 نفر از دانشآموزان به صورت تصادفی گزینش و در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. به منظور گردآوری دادهها ابتدا از پرسشنامههای نگرش نسبت به خلاقیت چارلز لی شیفر (1998) و انگیزش پیشرفت هرمنس (1970) استفاده شد. پایایی ابزار پژوهش با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 61/0 و 79/0 محاسبه شد. در ادامه، برنامة آموزش فلسفه برای گروه آزمایش به مدت 15 جلسة یکساعته (هر هفته 2 جلسه) آموزش داده شد. در پایان دوره نیز پرسشنامههای یادشده مجدداَ توسط هر دو گروه تکمیل شد. بنابراین، مقایسة میانگین نمرههای نگرش به خلاقیت و انگیزة پیشرفت در گروه آزمایش و گواه با استفاده از تحلیل کوواریانس تحلیل شد و مبین تفاوت معناداری بود (001/0P<). به عبارتی، میتوان اذعان داشت؛ اجرای برنامة آموزش فلسفه به کودکان بر افزایش خلاقیت و انگیزة پیشرفت دانشآموزان تأثیر مثبتی داشته است. در همین راستا، با تدارک دورههای آموزشی فلسفه برای کودکان در مدارس کشور، امید است بتوان گامی در جهت ارتقای خلاقیت و انگیزة پیشرفت دانشآموزان برداشت. | ||
کلیدواژهها | ||
آموزش فلسفه به کودکان؛ انگیزة پیشرفت؛ دانشآموزان دختر؛ نگرش به خلاقیت | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Effectiveness of the Implementation of Teaching Philosophy to Children Program on the Attitude toward Creativity and Achievement Motivation of Girl Students in Isfahan | ||
نویسندگان [English] | ||
kamal nosrati heshi1؛ Nafiseh Abaspour2؛ Arezo Eskandari3؛ Zahra Naderi4 | ||
1Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
2Ph.D. in Curriculum Design, Tarbiyat Modares University, Tehran, Iran | ||
3M.Sc. in General Psychology, Malayer University, Malayer, Iran | ||
4Ph.D, Student in Philosophy of Education, Faculty of Psychology and Education, University of Isfahan, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The main aim of current study was to investigate the effectiveness of the implementation of teaching philosophy to children program on the attitude toward creativity and achievement motivation of girl students in Isfahan in the academic year of 2017-18. This study was a quasi-experimental one conducted through a control group and a pretest and posttest. The statistical population of the study included all female students in Isfahan aged 12 to 14 which a sample was selected randomly through cluster sampling from two of the Centers of Children and Adolescents. Then, 15 students were selected randomly from each of these centers and were put into two control and experimental groups. To collect data, at first, Charls. L. Schiefer's creativity attitude scale (CAS) (1998) and Hermann's achievement motivation questionnaire (1970) with Cronbach's alpha coefficient of 0.61 and 0.79 respectively were used. Later on, the subjects in the experimental group attended 15 one-hour sessions - every week 2 sessions - of teaching philosophy to children program. At the end, the questionnaires were completed again by both groups. Comparison of mean scores of attitude toward creativity and achievement motivation in the experimental and control group were analyzed using multivariate analysis of covariance and showed a significant difference (P <0.001). In other words, it can be acknowledged that the implementation of teaching philosophy to children program has had a positive impact on the growth of creativity and achievement motivation of children. Hence, by providing educational courses of philosophy to children in schools throughout the country, it hopes to improve the creativity and achievement motivation of children in schools. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Achievement motivation, Attitude towards creativity, Female students, Teaching philosophy to children | ||
مراجع | ||
احمدی، پروین، صمدی، پروین، و مینایی، مهناز (1397). تأثیر یادگیری مشارکتی بر پرورش خلاقیت دانشآموزان در درس جغرافیا. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 8(1), 22-1.
احمدی، غلامعلی، و عبدالملکی، شوبو (1391). بررسی تأثیر آموزش علوم تجربی مبتنی بر رویکرد اکتشافی بر خلاقیت و انگیزة پیشرفت دانشآموزان. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 2(2)، 124-95.
اکبری، بهمن (1386). روایی و اعتبار آزمون انگیزش پیشرفت هرمنس بر روی دانشآموزان دورة متوسطة استان گیلان. پژوهش در برنامهریزی درسی ، 4(16)، 96- 73.
اکرمی، لیلا، قمرانی، امیر، و آقالر، صدیقه (1394). اثربخشی آموزش فلسفه به شیوة حلقة کندوکاو بر پرسشگری و نگرش به خلاقیت در دانشآموزان نابینا. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 4(16)، 88-71.
آتشکار، حمید، سهرابی، زهره، بیگدلی، شعله، و بهاری، فرشاد (1393). رابطة بین انگیزش پیشرفت و رضایت تحصیلی دانشجویان سال آخر پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران. طب و تزکیه، 23 (1و2)، 34-21.
بزرگمهری بوذرجمهری، خاطره، حافظی، فریبا، عسکری، پرویز، مکوندی، بهنام، و پاشا، رضا (1397). اثربخشی آموزش هوشافزایی مبتنی بر نظریة هوشهای چندگانة گاردنر بر هوش هیجانی و خلاقیت دانشآموزان دختر پایة پنجم و ششم شهر اصفهان. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 73، 61-50.
پیربلوطی، محمدصادق (1385). بررسی رابطة بین پیشرفت تحصیلی با انگیزش پیشرفت، منبع کنترل دانشآموزان سال سوم راهنمایی شهرکرد. پایاننامة ارشد رشتة روانشناسی تربیتی، دانشکدة روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.
چراغچشم، عباس (۱۳۸۶). بررسی تأثیر شیوههای تدریس مبتنی بر تکنیکهای خلاقیت در آموزش و یادگیری دانشآموزان. مجلة تربیت اسلامی، 3(5)، 35-7.
حسینی، سیدداوود، و باقری، نسرین (1396). مقایسة هوش هیجانی، میزان سازگاری و انگیزة پیشرفت دانشآموزان دبیرستانهای شهر کرج. خانواده و پژوهش، 14(36)، 48-29.
حوریزاد گنجکار، نرگس، و حسنوند، محمدکاظم (1398). بررسی تأثیر آموزش روشهای خلاقیت در درس کارگاه نقاشی (پیکرة مطالعاتی: دانشجویان کارشناسی رشتة نقاشی دانشگاه الزهرا). مبانی نظری هنرهای تجسمی، 4(1)، 52-43.
دهقانی، بابک، و سلمانی، سیما (1397). تأثیر هنر نمایش بر میزان خلاقیت و یادگیری درس فارسی در مقطع ابتدایی (مطالعة موردی دانشآموزان پایة چهارم ابتدایی دبستان پسرانة سما بندرعباس). مجلة پیشرفتهای نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، 6، 11-1.
ذکریایی، منیژه، سیف نراقی، مریم، شریعتمداری، علی، و نادری، عزتالله (1387). بررسی اثر اجرای برنامة درسی با بهرهگیری از قصهگویی و نمایش (خلاق) بر خلاقیت و یادگیری دانشآموزان دختر مقطع چهارم ابتدایی منطقة 5 شهر تهران. پژوهشنامة تربیتی، 4(16)، 52-19.
رحیمیمند، مریم و عباسپور، عباس (1394). رابطة روشهای تدریس (مباحثة گروهی، پرسش و پاسخ، نمایش علمی و سخنرانی) با انگیزة پیشرفت در دانشجویان. روانشناسی تربیتی، 12(39)، 24-2.
رضایی، نورمحمد، پادروند، نادر، سبحانی، عبدالرضا، و رضایی، علیمحمد (1393). بررسی تأثیر اجرای برنامة فلسفه برای کودکان در افزایش خلاقیت و مؤلفههای سیالی، انعطافپذیری، ابتکار و بسط. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 4(2)، 36-19.
رضاییراد، مهران (1393). بررسی اثربخشی نرمافزار آموزشی بر پیشرفت تحصیلی و انگیزة پیشرفت دانشآموزان در درس زبان عربی. رسانههای نوین و آموزش، 3، 32-25.
سامخانیان، محمدربیع (1387). خلاقیت و نوآوری در سازمان آموزشی (مفاهیم، نظریهها، تکنیک و سنجش). چاپ دوم، تهران: رسانة تخصصی.
سپهوندی، محمدعلی، سبزیان، سعیده، گراوند، یاسر، بیرانوند، ساناز، و پیرجاوید، فاطمه (1395). بررسی اثربخشی آموزش تکنیکهای فراشناختی بر انگیزش پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانشآموزان دختر شهر اصفهان. رویکردهای نوین آموزشی دانشکدة علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه اصفهان، 11(1)، 80-63.
سلطانی مجد، سیدامیرهوشنگ، تقیزاده، محمداحسان، و زارع، حسین (1393). اثربخشی آموزش گروهی مهارتهاتی تحصیلی بر خودکارآمدی و انگیزش پیشرفت دانشآموزان پسر سال اول دبیرستان. پژوهشهای علوم شناختی و رفتاری، 4(2), 44-31.
شارعپور، محمود، و سلیمانی بشلی، محمدرضا (1391). چالشهای آموزش علوم اجتماعی در ایران. جامعهشناسی آموزش و پرورش، 1(1)، 175-131.
شهبازی، آرزو، و طباییان، سیده مرضیه (1397). بررسی کاربرد رنگ بر افزایش خلاقیت کودکان کمتوان ذهنی. معماریشناسی، 1(4)،11-1.
شیخزاده جلگه، زهرا (1398). مقایسة تأثیر نرمافزار آموزشی چندرسانهای (کرول) نسبت به تدریس سنتی در خلاقیت و یادگیری دانشآموزان دختر پایة سوم ابتدایی در درس ریاضی منطقة 9 (قطب 7) شهر تهران. پایاننامة کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور ری.
شیفر. بی، چارز (1377). پرسشنامة نگرش نسبت به خلاقیت. ترجمة ابوالفضل کرمی. تهران: انتشارات روانسنجی.
صفرعلیزاده، آرزو (1398). طراحی وسیلة کمک آموزشی برای تقویت خلاقیت کودکان در حل مسائل ریاضی. پایاننامة کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا (س).
ضرابیان، فروزان، و عزیزی علویجه، افسانه (1397). مطالعة تأثیر دو روش یاددهی- یادگیری ترکیبی (سنتی و تلفن همراه) و (سنتی و وبلاگ و تالار گفتوگو) بر انگیزة پیشرفت دانشآموزان پایة نهم. پژوهش در برنامهریزی درسی، 15(2)، 49-39.
عباسپور، نفیسه (1394). بررسی تأثیر اجرای برنامة فلسفه به کودکان بر رشد معنوی دانشآموزان دختر 14-12سال شهر اصفهان. پایاننامة کارشناسی ارشد. گروه علوم تربیتی. دانشگاه پیام نور اصفهان.
عسگری، محمد، دیناروند، حسن، و ترکاشوند، محمدرضا (1394). تأثیر آموزش فلسفه برای کودکان بر تفکر منطقی دانشآموزان دختر و پسر سوم راهنمایی منطقة سامن. روانشناسی تربیتی، 11(35)، 41-25.
عشورنژاد، فاطمه (1392). اثربخشی آموزش راهبردهای فراشناختی بر انگیزة پیشرفت دانشآموزان. روانشناسی کاربردی، 3(7)، 116-103.
علیآبادی، خدیجه، فلاحی، مریم، کماسی، مهدی، و وبریهی، فاطمه (1397). اثربخشی آموزش از طریق تلفن همراه بر خلاقیت، خودپنداره و خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان رادیولوژی. راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 3(11)، 63-53.
عمادی، سیدرسول، وکیلیفرد، امیررضا، و فرخنده، یونس (1397). تأثیر آموزش به شیوة معمول و ترکیبی بر خلاقیت، انگیزش و یادگیری فارسیآموزان غیر ایرانی. زبانپژوهی، 10(28)، 241-219.
عیسیمراد، ابوالقاسم، نفر، زهرا، و فاطمی، فاطمهالسادات (1398). اثربخشی آموزش فلسفه به کودکان بر همدلی و حل مسئلة اجتماعی دانشآموزان پنجم ابتدایی. مطالعات روانشناسی بالینی، 9(36)، 134-117.
فتحی آذر، اسکندر، تقیپور، کیومرث، و حاجآقایی خیابانی، آیسان (1398). تأثیر برنامة آموزش فلسفه برای کودکان بر خودتنظیمی هیجانی کودکان کار. تفکر و کودک. 10(2)، 172-151.
فرزانفر، جواد، و عجم، علیاکبر (1395). داستانهایی برای برنامة فلسفه برای کودکان مبتنی بر تفکر انتقادی. پژوهش در برنامهریزی درسی، 13(48), 118-106.
فیشر، رابرت (1385). آموزش و تفکر. ترجمة فروغ کیانزاده، تهران: انتشارات رسش.
کریمی، صدیقه، و شریفی، مصطفی (1393). چالشهای آموزش عالی در تدوین محتوای برنامة درسی با رویکرد جامعة یادگیری. رویکردهای نوین آموزشی، 1(9)، 142-107.
کریمی، ناهید، مهرافزون، داریوش، و جعفری، علیرضا (1396). بررسی تأثیر آموزش مهارتهای زندگی به روش قصهگویی بر مؤلفههای خلاقیت دانشآموزان ابتدایی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 7 (2)، 166-149.
موسوی، ماهرخ، و مقامی، حمیدرضا (1391). مقایسة اثربخشی دو شیوة جدید و قدیم ارزشیابی تحصیلی بر نگرش آنها نسبت به خلاقیت و پیشرفت درسی دانشآموزان دورة ابتدایی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 2(2)، 146-125.
میرساردو، طاهره، و صداقت، مستوره (1393). انگیزش پیشرفت تحصیلی دانشجویان و عوامل مؤثر بر آن، مورد مطالعه: دانشجویان منطقة ده دانشگاه آزاد اسلامی. پژوهشهای جامعه شناختی، 8(3)، 7-21.
نصرتی هشی، کمال، بختیار نصرآبادی، حسنعلی، باقری نوعپرست، خسرو، و رادمرد، سمیه (1396). مؤلفههای شک سازنده در اندیشه ویتگنشتاین متأخر و پیامدهای تربیتی آن در تربیت ذهن نقاد. پژوهشنامة مبانی تعلیم و تربیت، 7(1)، 265-5.
نوروزی، رضاعلی، و عابدی درچه، منیره (1397). داستانهای فکری برای کودکان ایرانی (1). چاپ هشتم، اصفهان: نشر آموخته.
نیستانی، محمدرضا (1395). ما در باران خواهیم ماند: نقد حال اصحاب دانش. اصفهان: انتشارات یارمانا.
هوسله، ویتوریو (1392). محفل فیلسوفان خاموش/ نوراک. ترجمة کوروش صفوی. چاپ سوم، تهران: هرمس.
Bell, D. A., Kaplan, A., & Thurman, S. K. (2016). Types of Homeschool Environments and Need Support for Children’s Achievement Motivation. School Choice, 10(3), 330–354. Castillo-Vergara, M., Barrios Galleguillos, N., Jofré Cuello, L., Alvarez-Marin, A., & Acuña-Opazo, C. (2018). Does socioeconomic status influence student creativity? Thinking Skills and Creativity, 29, 142–152. Chetty, D. (2018). Racism as “Reasonableness”: Philosophy for Children and the Gated Community of Inquiry. Ethics and Education, 13(1), 39–54. Daniel, M., & Auriac, E. (2011). Philosophy, Critical Thinking and Philosophy for Children. Educational Philosophy and Theory, 43(5), 415–435. Davis, J M (2013), Supporting creativity, inclusion, and collaborative multi-professional learning. Permissions, 16(1), 5 –20. De Bono, E. (2017). Six thinking hats. UK: Penguin. Dewey, J. (1933). How we think. New York: Prometheus Books. Fedotova, O., & Latun, V. (2015). Experimental Study of Audiovisual Approach in an hour’s on the Psychology of Creativity. Procedia -Social and Behavioral Sciences, 191, 1054 –1061. Fisher, R. (2007). Dialogical teaching: developing thinking and meta-cognition through philosophical discussion. Early Child and Development, 177(6 & 7). Ghasemi, F., Rastegar, A., Jahromi, R. G., & Marvdashti, R. R. (2011). The relationship between creativity and achievement motivation with high school students’ entrepreneurship. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 30, 1291–1296. Halpern, D. F. (2008) (N.B). Creating cooperative learning Environments. American psychological society retrieved. desember. 5, 2008. From http://www. Psychological science.org- teachingtips/ topso300.html. Hermans, H. J. M. (1970). A questionnaire measure of achievement motivation. Applied Psychology, 54, 353- 363. Kanani, Z., Adibsereshki, N., & Haghgoo, H. A. (2017). The effect of self-monitoring training on the achievement motivation of students with dyslexia. Research in Childhood Education, 31(3), 430–439. Kaptan, F., & Kormaz, H. (2002). The Effects of Cooperative Problem Solving Approach on Creativity in Science Course, Journal of Qafqaz University (Refereed Journals of Other Institutions), 2, 143-149. Kirisci, N., Sak, U., & Karabacak, F. (2020). The effectiveness of the selective problem solving model on students’ mathematical creativity: A Solomon four-group research. Thinking Skills and Creativity, 38, 1-11. Lipman, H. (2012). Padilla and Beyond: The Future of the Defense Function. Fordham Urban Law, 39(1), Available at: https://ir.lawnet.fordham.edu/ulj/vol39/iss1/4 Lipman, M. (2007). Education for critical thinking. In Randall R. Curren (ed.). Philosophy of education: An anthology, Blackwell. Morais, T., Silva, H., Lopes, J., & Dominguez, C. (2017). Argumentative skills development in teaching philosophy to secondary school students through constructive controversy: an exploratory study case. The Curriculum Journal, 28(2), 249–265. Ndofirepi, A., Wadesango, N., Machingambi, S., Maphosa, C., & Mutekwe, E. (2013). Philosophy for Children: A Possible Starting Point for Democratic Citizenship in Africa? The Anthropologist, 15(2), 167–175. Partovi, T., & Razavi, M. R. (2019). The effect of game-based learning on academic achievement motivation of elementary school students. Learning and Motivation, 68, 1-9. Richardson, C. & Mishra, P. (2018). Learning environments that support student creativity: Developing the SCALE. Thinking Skills and Creativity, 27, 45-54. Steinmayr, R., Weidinger, A. F., Schwinger, M., & Spinath, B. (2019). The Importance of Students' Motivation for Their Academic Achievement - Replicating and Extending Previous Findings. Frontiers in Psychology, 10, 1-10. Sun, M., Wang, M., & Wegerif, R. (2020). Effects of divergent thinking training on students’ scientific creativity: The impact of individual creative potential and domain knowledge. Thinking Skills and Creativity, 37, 1-10. Torrance, E. P. (1972). Teaching for creativity. Creative Behavior, 6, 114-143. Tsai, M.-N., Liao, Y.-F., Chang, Y.-L., & Chen, H.-C. (2020). A brainstorming flipped classroom approach for improving students’ learning performance, motivation, teacher-student interaction, and creativity in a civics education class. Thinking Skills and Creativity, 38, 1-25. Vansieleghem, N. (2013). What is philosophy for children? From an educational experiment to experimental education. Educational Philosophy and Theory, 46(11), 1300–1310. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 645 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 302 |