پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 481 |
| تعداد مقالات | 3,728 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,407,449 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,538,617 |
کارکرد بنمایۀ اگزیستانسیالیستی «آزادی» در استعارههای مفهومی فارسی یازدهم متوسطه | ||
| مطالعات آموزشی و آموزشگاهی | ||
| دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 31، تیر 1401، صفحه 547-575 اصل مقاله (1.25 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| هادی دهقانی یزدلی* 1؛ محمدرضا پاشایی2؛ جواد حیدری3 | ||
| 1استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران | ||
| 2استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران | ||
| 3کارشناس‌ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| اگزیستانسیالیسم، مکتب فکری است که به دغدغههای بودن و هستن آدمی در جهان هستی میپردازد. از مؤلفههای نخستین و اساسی که این افق اندیشگی سعی در تبیین آن دارد، آزادی است. اندیشمندان این رویکرد اندیشگی، آزادی و مسئولیتپذیری انسان را در جهان زیستۀ خویش از اولین و مهمترین کارکرد آدمی در جهان بیرون و درون او میدانند. از آنجا که اساس تفکر آدمی در اندیشیدن به جهان خود، استعاری است، استعارههای مفهومی از مهمترین ابزار و محملهایی است که میتواند مؤلفۀ اگزیستانسیالیستی آزادی را در خود جای دهد. پژوهش حاضر بر بنیان رویکرد اندیشۀ اگزیستانسیالیسم به هستن آدمی و جایگاه مقولۀ آزادی در آن به متن مینگرد. نظر به اهمیت نقش و تأثیر کتابهای درسی، بهویژه استعارههای آن در ذهنیت و اندیشۀ خودآگاه و ناخودآگاه دانشآموزان، این نوشتار با روش توصیفی تحلیلی-تفسیری و با هدف تبیین و چگونگی کارکرد بنمایۀ اگزیستانسیالیستی آزادی به بررسی این درونمایه در لایههای زبانیِ رویین و زیرین استعارههای مفهومی کتاب فارسی یازدهم دورۀ دوم متوسطه میپردازد. بر اساس یافته‌ها، در متنهای گوناگون فارسی یازدهم به ترتیب سه استعارۀ مفهومی بنیادین «آزادی، مبارزه است»، «خدا، پادشاه جبار است» و «آزادی، مسئولیتپذیری است» خود را از میان لایههای استعارههای مفهومی دیگر آشکار میکنند. همچنین، مؤلفان کتاب فارسی و آموزشگران در یاددهی متنهای درسی این کتاب باید التفات ویژهای به درونمایههای متن درسی داشته باشند که سویۀ آزادی و مسئولیت آدمی را کمرنگ یا بر آن تأکید میکنند. آگاهی، نقد و گفت‌وگوی مؤلفان، آموزشگران و دانشآموزان بر این سویهها، راهی است برای پرورش ذهنیت خلاق و در نتیجه زیستن و هستنی آگاهانه و شکوفا. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آزادی؛ استعارۀ مفهومی؛ اگزیستانسیالیسم؛ کتاب فارسی؛ یازدهم متوسطه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Functioning of the Existentialist Theme of "Freedom" in the Conceptual Metaphors of the Farsi Book of the Eleventh High School | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hadi Dehghani Yazdeli1؛ mohammad reza pashaei2؛ Javad Heydari3 | ||
| 1Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, Farhangian University, Tehran | ||
| 2Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
| 3M.Sc. in Persian Language and Literature, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Existentialism is a school of thought that deals with the concerns of being and being in the universe. One of the first and basic components that this horizon of thinking tries to explain is freedom. Scholars of this thoughtful approach consider human freedom and responsibility in their living world as the first and most important function of man in his world outside and inside. Since the theme of human thinking about one's world is metaphorical, conceptual metaphors are one of the most important tools and means that can accommodate the existential component of freedom. The present study based on the position of freedom in the thought of existentialism and with a descriptive and analytical method, considering the importance of the role and effect of textbooks in the mentality and thought of students, examines the function of the existentialist theme of freedom in the conceptual metaphors of the eleventh-grade Persian textbook. Based on the study of this research, in the various texts of the 11th Farsi textbook, the three basic conceptual metaphors of "freedom is a struggle", "God is the king of tyranny" and "freedom is responsibility" are revealed among the metaphorical layers. Based on the findings of the present article, the authors of the Farsi book and the educators in teaching the textbooks of this book should pay special attention to the themes of the textbook that underestimate or emphasize the aspect of human freedom and responsibility. Awareness, critique, and dialogue of authors, educators, and students on these aspects is a way to cultivate a creative mindset and as a result, live and flourish consciously and being. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Conceptual metaphor, Eleventh high school, Existentialism, Farsi book, Freedom | ||
| مراجع | ||
|
استابز، مایکل (1386). زبانشناسی تربیتی. ترجمۀ سهیلا کاوسینژاد و زهرا زندیمقدم، چاپ دوم، تهران: مدرسه.
برلین، آیزایا (1391). سرنوشت تلخ بشر. ترجمۀ لیلا سازگار. چاپ سوم. تهران: ققنوس.
برنجکار، رضا (1387). آشنایی با علوم اسلامی؛ کلام، فلسفه، عرفان. تهران: سمت.
بلاکهام، جان هرولد (1396). شش متفکر اگزیستانسیالیسم. ترجمۀ محسن حکیمی، چاپ دهم، تهران: مرکز.
بیابانی، احمدرضا، و طالبیان، یحیی (1391). بررسی استعارة جهت‌گیرانه و طرح‌واره‌های تصویری در شعر شاملو. نقد ادبی، 1(1)، 126-99.
داد، سیما (1385). فرهنگ اصطلاحات ادبی. چاپ سوم، تهران: مروارید.
دیرینگر، ریچارد، و الر، دیوید (1396). نشانهشناسی انگارۀ خدا در روان‌شناسی دین. ترجمۀ هادی دهقانی یزدلی و محمدرضا پاشایی، تهران: آناپنا.
راسخ مهند، محمد (1396). درآمدی بر زبانشناسی شناختی، نظریه‌ها و مفاهیم. تهران: سمت.
زندی، بهمن، روشن، بلقیس، قاسمپور مقدم، حسین، و باباسالاری، زهرا (1395). تحلیل محتوای شناختی استعارة کارکردی در کتابهای درسی فارسی دورة ابتدایی. نوآوری های آموزشی، ۵۷، 22-7.
سارتر، ژان پل (1396). هستی و نیستی؛ پدیدهشناسی عالم هستی. ترجمۀ عنایتالله شکیباپور، چاپ ششم، تهران: دنیای کتاب.
ظهیری ناو، بیژن، و ابراهیم‌پور، محمد (1387). دیدگاه های کلامی سعدی بر بنیاد قصاید. زبان و ادبیات فارسی، 16 (60)، 64-35.
غیاثی‌کرمانی، سیدمحمدرضا (1375). اگزیستانسیالیست؛ فلسفة عصیان و شورش. قم: نهضت قم.
قاسمزاده، حبیبالله (1391). استعاره و شناخت. تهران: کتاب ارجمند.
کوچش، زلتن (1393). مقدمه‌ای کاربردی بر استعاره. تهران: سمت.
گلپایگانی، رسول (1389). گرایش‌های اگزیستانسیال در شعر خیام و حافظ. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه سمنان.
لیکاف، جورج، و جانسون، مارک (1396). استعاره‌هایی که با آن‌ها زندگی می‌کنیم. ترجمۀ جهانشاه میرزابیگی، چاپ دوم، تهران: آگاه.
مالمیر، تیمور، و دهقانی یزدلی، هادی (1393). نشانهشناسی تجربههای دینی در متون نثر عرفانی. ادب فارسی، 2(14)، 20-1.
محمدی، محمود، حسینی، افضلالسادات، و برخورداری، رمضان (1397). کاربرد نظریة استعارة مفهومی لیکاف در آموزش تفکر خلاق. روان‌شناسی شناختی، 6(4)، 64-35.
نوروزی داریوش، و رضوی، سیدعباس (1393). مبانی طراحی آموزشی. چاپ چهارم، تهران: سمت.
نیکل، تامس (1397). پرسشهای کشنده. ترجمۀ مصطفی ملکیان و جواد حیدری، چاپ دوم، تهران: نگاه معاصر.
هایدگر، مارتین (1398). هستی و زمان. ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، چاپ هشتم، تهران: نشر نی.
یالوم، آروین د. (1396). روان‌درمانی اگزیستانسیال. ترجمة سپیده حبیب، چاپ دوم، تهران: نی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 408 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 330 |
||