تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 390 |
تعداد مقالات | 3,004 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,291,990 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,680,029 |
بررسی معناشناسی واژه «صبر» در نهجالبلاغه | ||
پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
مقاله 1، دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 9، دی 1401، صفحه 7-28 اصل مقاله (1.59 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/riet.2023.12931.1149 | ||
نویسنده | ||
مریم نساج* | ||
استادیار، گروه معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، سمنان، ایران | ||
تاریخ دریافت: 11 دی 1401، تاریخ بازنگری: 25 دی 1401، تاریخ پذیرش: 26 دی 1401 | ||
چکیده | ||
معناشناسی روش جدیدی برای بررسی و تبیین مفاهیم واژگان و کشف معانی جدید است. در روش معناشناسی زاویه جدیدی از مطالعات مفهومی و واژگانی و شبکه معنایی ارائه میشود. پژوهش حاضر از طریق بررسی تحلیلی معناشناختی، به واکاوی معنای صبر در نهجالبلاغه پرداخته و از طریق واژههای مترادف یا متقابل که در یک بستر مناسب در همنشینی با این واژه قرار دارند، معنا یا معناهای اصلی آن را مشخص کرده است. با تحلیل معناشناختی واژه صبر در نهجالبلاغه، امری فراتر از مفهومشناسی توصیفی و تعریفی ارائه و بیان شده که صبر رکن اصلی ایمان است. این مفهوم در نهجالبلاغه مقابل مفهوم جزع قرار گرفته است. نتایج نشان داد که سخنان امام علی(ع) در نهجالبلاغه پیرامون صبر، مشتمل بر لایههای حکیمانه و معناداری است که پرداختن جامعنگرانه و منسجم به آن، هدف پژوهش حاضر بوده و با بررسی واژه صبر از طریق همنشینی و مترادف و متقابل، ویژگیهای متقین در قرآن و نهجالبلاغه تبیین گردید. | ||
کلیدواژهها | ||
معناشناسی؛ صبر؛ حلم؛ جزع؛ نهجالبلاغه | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Semantic Study of the Term "Patience" in Nahj ol-Balāghah | ||
نویسندگان [English] | ||
Maryam Nassaj | ||
Assistant Professor, Department of Islamic Studies, Farhangian University, Semnan, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Semantics is a new method to study and explain the concept behind terms and discover new meanings. In semantics, a new aspect of conceptual and lexical studies and semantic networks is presented. Using analytical analysis of semantics, the present study aims to delve deep into the meaning of the term patience in Nahj ol-Balāghah and to specify its main meaning/meanings through juxtaposing this term with other synonyms or antonyms in the context. By the semantic analysis of the term patience in Nahj ol-Balāghahmore than a descriptive and definitional concept is presented and it is mentioned that patience is the main pillar of faith. This concept in Nahj ol-Balāghah is put against the concept of (Jaza') impatience. The results showed that the words of Imām 'Ali (AS) about patience in Nahj ol-Balāghah consist of wise and meaningful layers. The main purpose of the present study is to deal with a comprehensive and integrative outlook on this issue and it seeks to explain the features of pious people in the Qur'an and Nahj ol-Balāghah by analyzing the term patience as well as its collocations, synonyms, and antonyms. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Semantics, Patience, Tolerance, Jaza' (Impatience), Nahj ol-Balāghah | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
نهجالبلاغه.
آمدی، عبدالواحد (1429ق). غرر الحکم و درر الکلم. تحقیق السید مهدی الرجائی. قم: مؤسسة دار الکتاب الاسلامی.
ابن شعبه حرانی (1362). تحف العقول. تصحیح علی اکبر غفاری. تهران: چاپ علی اکبر غفاری
ابن منظور، محمد بن مکرم (1414ق). لسان العرب. بیروت: دار صادر، چاپ سوم، ج4.
ایزدی طامه، احمد؛ برجعلی، احمد؛ دلاور، علی (1387). صبر، مبانی نظری و کارکردهای روانی- اجتماعی. مصباح، دوره 1، شماره 78.
ایزوتسو، توشیهیکو (1388). خدا و انسان در قرآن. ترجمه احمد آرام. تهران: شرکت سهامی انتشار.
پالمر، فرانک (1374). نگاهی تازه به معناشناسی. ترجمه کوروش صفوی. تهران: نشر مرکز.
جوهری، ابونصر (1407ق). الصحاح تاج اللغه و صحاح العربیه. بیروت: دارالعلم للملایین، ج2، 5-6.
حسینی، زینب (1395). روششناسی کتاب معناشناسی واژگان قرآنی. در: همایش ملی واژهپژوهی در علوم اسلامی، ص 67-92. راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق). المفردات فی غریب القرآن. دمشق- بیروت: دارالعلم الدارالشامیة.
رییسیان، غلامرضا؛ حکمآبادی، حجتاله (1397). مستندات قرآنی روایات باب صبر اصول کافی. آموزههای قرآنی، دوره1، شماره 27.
ساغروانیان، جلیل (1369). فرهنگ اصطلاحات زبانشناسی: موضوعی- توصیفی. ترجمه کوروش صفوی. مشهد: انتشارات نشر نما.
صالحی حاجیآبادی، علی؛ هادی، اصغر (1397). معناشناسی صبر در قرآن. پژوهشهای قرآنی، دوره 23، شماره 86.
صدوق، محمد بن علی (1361). معانی الاخبار. قم: جامعه مدرسین، ج1.
صفوی، کوروش (1382). معنیشناسی کاربردی. تهران: همشهری.
طبیبی، علیرضا؛ حیدری، کبری (1400). بررسی معناشناسی واژه چند معنای امر با تأکید بر رابطه همنشینی و تعیین مصادیق آن براساس بافت در نهجالبلاغه. پژوهشنامه نهجالبلاغه، سال 9، شماره 33، ص33-61.
طریحی، فخرالدین (1375). مجمع البحرین. تحقیق سید احمد حسینی. تهران: دارالکتب الاسلامیه، ج3.
فراهیدی، خلیل بن احمد (1410ق). کتاب العین. قم: انتشارات هجرت، چاپ دوم.
کلینی، محمد بن یعقوب (1365). الکافی. تصحیح علی اکبر غفاری. تهران: دارالکتب الإسلامیة، ج2.
مجلسی، محمدباقر (1403ق). بحار الانوار. تحقیق سید ابراهیم میانجی و محمدباقر بهبودی. بیروت: داراحیاء التراث العربی، ج74، 68، 79.
مختارعمر، احمد (1386). معناشناسی. ترجمه سید حسین سیدی. مشهد: دانشگاه فردوسی.
مکارم شیرازی، ناصر (1390). پیام امام امیرالمومنین. تهران: امام علی بن ابیطالب، ج13.
نجاتی، محمدعثمان (1381). قرآن و روانشناسی. مشهد: نشر آستان قدس رضوی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 331 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 217 |