پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 468 |
| تعداد مقالات | 3,624 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,247,124 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,428,377 |
بررسی تأثیر مبانی انسان‌شناختی اسلامی بر نظام تربیتی اسلام در اندیشه علامه مصباح یزدی | ||
| پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
| مقاله 1، دوره 4، شماره 1، فروردین 1402، صفحه 7-32 اصل مقاله (2.71 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/riet.2023.13540.1168 | ||
| نویسندگان | ||
| هادی همتیان* 1؛ مهدی همتیان2 | ||
| 1سطح چهار حوزه علمیه، مشاوره اسلامی (گرایش خانواده و ازدواج)، قم، ایران | ||
| 2دکتری، قرآن و حقوق، جامعة المصطفی العالمیة، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهش حاضر تبیین تأثیر مبانی انسان‌شناختی اسلامی در نظام تربیتی اسلام با استفاده از نظرات علامه مصباح یزدی است. بدین منظور با روش توصیفی- تحلیلی آثار مبانی انسان‌شناختی مطرح شده توسط ایشان در نظام تربیتی اسلام تبیین و مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. اولین مسئله پیش‌روی نظام‌های تربیتی، شناخت ابعاد وجودی انسان به‌عنوان گزاره‌های اولیه برای طراحی نظام تربیتی است. هرکدام از گزاره‌های انسان‌شناختی در بخشی از نظام تربیتی تأثیرگذارند؛ براین‌اساس شناسایی تأثیر مبانی به‌عنوان گزاره‌های اساسی و بنیادین نظام تربیتی به جهت تقویت سازه‌ها، برطرف کردن اشکالات و نقد دیدگاه‌های مخالف همچون پست‌مدرنیسم، مهم و ضروری است. از این‌رو، پژوهش حاضر با استخراج 20 مبنای انسان‌شناختی مطرح شده در آثار علامه مصباح، به بررسی جایگاه آن‌ها در اهداف، اصول، ساحت‌ها، عوامل، موانع، مراحل و روش تربیت به‌عنوان مؤلفه‌های اصلی نظام تربیت اسلامی پرداخته است که عبارتند از: هدفمندی، چندبعدی بودن، اصالت روح، جاودانگی روح، مراتب طولی و شئون عرضی روح، تغییرپذیری تدریجی روح و بدن، تأثیرگذاری روح و بدن بر یکدیگر، وجود فطرت الهی، کمال‌جویی، اثرگذاری رفتارها، وابستگی رفتار اختیاری به بینش‌ها و گرایش‌ها، بندگی، مسئول بودن، برخورداری از اختیار و کرامت ذاتی و اکتسابی، اجتماعی بودن، تفاوت استعدادها، ضعف، تأثیرگذاری و تأثیرپذیری از موجودات دیگر، نیازمند بودن به وحی. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مبانی انسان‌شناسی؛ نظام تربیتی اسلام؛ علامه مصباح یزدی؛ روح | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Study of the Effect of Islamic Anthropological Principles on Islam's Educational System in the Idea of 'Allāmah Mesbāh Yazdi | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hadi Hemmatyan1؛ Mahdi Hemmatyan2 | ||
| 1The fourth level of the seminary, Islamic counseling (family and marriage orientation), Qom, Iran | ||
| 2Ph.D., Qur'an and Law, Al-Mustafa International University, Qom, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The purpose of the present study is to explain the effect of Islamic anthropological principles in the Islam's educational system using the ideas of 'Allāmah Mesbāh Yazdi. To this aim, the impact of anthropological foundations mentioned by him on the Islamic educational system was analyzed using a descriptive-analytic method. The first target of educational systems is to identify different aspects of human existence as one of the basic propositions in setting educational principles. Each of the anthropological propositions are influential in an aspect; accordingly, it is significantly necessary to recognize the impact of those foundations as basic and fundamental propositions on the educational system to foster structures, resolve problems , and criticize the opposite views such as postmodernism. Thus, the current study, by extracting 20 anthropological foundations mentioned in the books of Mesbāh Yazdi, deals with the analysis of their role on purposes, principles, domains, factors, obstacles, procedures, and methods of education as main components in Islamic educational system including: purposefulness, having multi-dimensional aspects, and spiritualism. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Anthropological Principles, Islam's Educational System, 'Allāmah Mesbāh Yazdi, Soul | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۸۱). الإشارات و التنبیهات. تصحیح مجتبی زارعی. قم: بوستان کتاب.
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (۱۴۰۴). التعلیقات. تحقیق عبدالرحمن بدوی. قم: مکتب الإعلام الإسلامی، مرکز النشر.
افلاطون (۱۳۹۸). دوره آثار افلاطون. ترجمه محمدحسن لطفی. تهران: خوارزمی، ج2.
جوادی آملی، عبدالله (۱۳۷۲). ده مقاله پیرامون مبدأ و معاد. قم: الزهرا(س).
حسینی، حکیمه (۱۴۰۰). مبانی انسان‌شناختی قرآن در تمدن‌سازی تربیت‌محور (با تکیه بر تفسیر المیزان). پژوهش‌های تمدن نوین اسلامی، 2(1)، ص119-138.
ذیشان، عقیل‌عباس (۱۳۹۵). مبانی انسان‌شناختی، تربیت دینی در احادیث امیرالمؤمنین(ع). مطالعات حدیث‌پژوهی، 1-2(1)، ص19-42. رجبی، محمود (۱۳۹۰). انسان‌شناسی. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (۱۳۶۶). تفسیر القرآن الکریم. محمد خواجوی. قم: بیدار، ج1.
طباطبایی، محمدحسین (۱۳۵۲). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ج3، 10.
طباطبایی، محمدحسین (۱۳۶۰). رسالة الولایة. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
فرمهینی فراهانی، محسن (۱۳۸۳). پست‌مدرنیسم و تعلیم و تربیت. تهران: آییژ.
فقیهی، علی‌نقی؛ شکوهی‌یکتا، محسن؛ شعبانی، حسن (۱۳۹۲). مبانی انسان‌شناختی تعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی (رویکردی خدامحور و حاکمیت قوانین الهی در مسائل تربیتی). پژوهش‌نامه تربیت تبلیغی، 2(1)، ص9-32.
فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی (بی‌تا). المحجة البیضاء. محقق علیاکبر غفاری. قم: مؤسسة النشر الإسلامی، ج5.
کاپلستون، فردریک چارلز؛ مجتبوی، سید جلال‌الدین (۱۳۸۷). تاریخ فلسفه: یونان و روم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، ج1.
مجلسی، محمدباقر (بی‌تا). بحار الأنوار. تهران: مؤسسة الطبع و النشر، ج58، 70.
مجلسی، محمدباقر (۱۳۶۸). بحار الأنوار. قم: دار إحیاء التراث العربی، ج5، 64، 8، 11، 72.
مصباح، مجتبی (۱۳۹۹). فلسفه اخلاق. قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۹۶). آموزش عقاید. تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر. شرکت چاپ و نشر بین‌الملل، ج1.
مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۷۴). دروس فلسفه اخلاق. تهران: اطلاعات.
مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۸۳). به سوی خودسازی. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۸۷). دیدگاه‌های روان‌شناختی حضرت آیت‌الله مصباح یزدی. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۸۹). انسان‌شناسی در قرآن. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مصباح یزدی، محمدتقی؛ فتحعلی، محمود؛ یوسفیان، حسن؛ مصباح، مجتبی (۱۳۹۱). فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی. تهران: برهان.
مطهری، مرتضی (۱۳۹۳). انسان کامل. تهران: صدرا.
مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. قم: مؤسسة آل البیت(ع) لاحیاء التراث، دار الکتب الإسلامیة، ج14.
نراقی، مهدی بن ابیذر (بی‌تا). جامع السعادات. مصحح محمدرضا مظفر، مهدی بن ابیذر نراقی، و محمد کلانتر. قم: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ج1.
نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (بی‌تا). اخلاق ناصری. تهران: علمیه اسلامیه.
نولن‌هوکسما، سوزان؛ اتکینسون، ریچاردسی (۱۳۹۰). زمینه روانشناسی هیلگارد. تهران: رشد.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 460 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 341 |
||