پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 499 |
| تعداد مقالات | 3,879 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,877,572 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,795,808 |
شیوه‌های مهندسی فرهنگ نماز در جامعه اسلامی براساس تفسیر تنزیلی | ||
| پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
| مقاله 5، دوره 4، شماره 1، فروردین 1402، صفحه 93-114 اصل مقاله (2.7 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/riet.2023.13899.1174 | ||
| نویسندگان | ||
| سعیده آقایی اقدم* 1؛ محمد سبحانی یامچی2 | ||
| 1کارشناسی ارشد، علوم قرآنی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران | ||
| 2دانشیار، گروه علوم قرآن و تفسیر، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران. | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهش حاضر بررسی شیوه‌های مهندسی فرهنگ نماز در جامعه اسلامی براساس تفسیر تنزیلی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده، و ضمن توجه به فضا و جو نزول آیات و سوره‌های قرآن کریم، به تبیین مهم‌ترین راهکارهای قرآن برای نهادینه کردن فرهنگ نماز در عصر نزول پرداخته است. نتایج نشان داد که خداوند ابتدا به اسوه‌مداری و معرفی اسوه پرداخته، سپس با تبشیر، انذار، تکریم و داستان‌سرایی، به بصیرت‌افزایی نسبت به نماز و اصلاح نگرش افراد می‌پردازد و در گام‌های بعدی، فریضه‌سازی، زمینه‌سازی، تدریج و تدرج، مداومت و محافظت و... انجام می‌شود. البته این روش‌ها به صورت دورانی و چرخشی در موقعیت‌های مناسب، با هر روشی از آیات قرآن کریم قابل اتخاذ است؛ به طوری که از اولین سوره‌هایی که بحث نماز در آنها قرار دارد تا آخرین سوره نازل شده در مدینه، این روش‌ها پیوسته به صورت‌های گوناگون (چنانکه در بررسی آیات مشهود است) قابل مشاهده می‌باشد. همچنین با تثبیت فرامین پیرامون نماز و نهادینه کردن فرهنگ آن، می‌توان همه نهادهای فرهنگی جامعه را در ابعاد مختلف به زیباترین نمادها رساند و نمودهای زشت را از ساحت فرهنگ جامعه بشری بدون محدودیت تاریخی، با کارآمدی همیشگی و پایدار زدایید و زمینه‌های ترقی و پیمودن مسیر کمال را فراهم آورد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرآن کریم؛ مهندسی فرهنگ نماز؛ تفسیر تنزیلی؛ اسوه‌سازی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Methods of Engineering Culture of Prayer in Islamic Society Based on Revelation Exegesis | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Saedeh Aghaei aghdam1؛ mohammad سبحانی یامچی2 | ||
| 1Master's degree, Quranic Sciences, University of Sciences and Education of the Holy Quran, Qom, Iran | ||
| 2Associate Professor, Department of Qur'anic Sciences and Tafsir, University of Sciences and Education of the Holy Quran, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The purpose of the present study is to review methods of engineering culture of prayer in Islamic society based on revelation exegesis. The research method is descriptive-analytic and it has regarded the context and condition of revelation of verses and chapters of the Noble Qur’an and has also dealt with the most important strategies proposed by the Noble Qur’an to institutionalize the culture of prayer during the age of revelation. The results showed that God has initially started with introducing models, then he has raised people’s awareness by encouragement, discouragement, reverence, and storytelling. In the next stage, giving proposals, paving the ground, gradual gradation, perseverance, preservation, and so on are conducted. Of course, these methods can be adopted in rotation with any of the methods in the verses of the Noble Qur’an in appropriate conditions. From the first verses about the discussion of prayer in the Qur’an to the last chapters revealed in Medina, these methods have ever been visible in different ways (as it is noticeable in the review of verses). Furthermore, by consolidating commands in terms of prayer and institutionalizing its culture, we can make all cultural institutions in society achieve the most beautiful symbols and remove all ugly images from the realm of culture in human society without any historical limitation and with permanent and sustainable efficiency to pave the ground for improvement and passing the path of perfection. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Noble Qur’an, Engineering Culture of Prayer, Revelation Exegesis, Modeling | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
نهج‌البلاغه.
ابن عاشور، محمد بن طاهر (1376). تفسیر التحریر و التنویر. بیروت: موسسة التاریخ، ج19، 11، 29، 14.
بابازاده، علی‌اکبر (1382). شیوه‌های تعلیم و تبلیغ. قم: دانش و ادب.
باقری، خسرو (1385). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی. تهران: مدرسه، ج1.
بهجت‌پور، عبدالکریم (1390). همگام با وحی، تفسیر تنزیلی به ترتیب نزول. قم: تمهید، ج1.
بهروان، حسین (1379). آسیب‌شناسی فرهنگی در اندیشه امام علی(ع). مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، شماره130-131.
پاینده، ابوالقاسم (1382). نهج‌الفصاحة: مجموعه کلمات قصار حضرت رسول(ص). تهران: دنیای دانش، چاپ چهارم.
پیروزمند، علیرضا (1389). مبانی و الگوی مهندسی فرهنگی. قم: دفتر فرهنگستان علوم اسلامی.
جعفری، یعقوب (بی‌تا). تفسیر کوثر. قم: هجرت، ج6.
جوادی آملی، عبدالله (1387). سیره رسول اکرم(ص) در قرآن (تفسیر موضوعی قرآن کریم). قم: اسراء، پنجم، ج9.
جوادی آملی، عبدالله (1388). قرآن در قرآن (تفسیر موضوعی قرآن کریم). قم: اسراء، هشتم، ج1.
جوادی آملی، عبدالله (1389). تفسیر تسنیم. قم: اسراء، چاپ ششم، ج6.
حسینی همدانی، محمد (1404ق). انوار درخشان در تفسیر قرآن. تهران: کتابفروشی لطفی، ج11.
حسینی، ابوالقاسم (1378). اصول بهداشت روانی (بررسی مقدماتی اصول بهداشت روانی، روان‌درمانی و برنامه‌ریزی در مکتب اسلام). مشهد: به‌نشر، چاپ ششم.
حسینی‌پور سی‌سخت، نیکنام (1390). فرهنگ، فعالیت فرهنگی و صنایع فرهنگی. تهران: زیتون سبز.
دهخدا، علی اکبر (1377). لغت‌نامه دهخدا. تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، دوم، ج11.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق). مفردات ألفاظ القرآن. بیروت: دارالقلم.
سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر (1404ق). الدر المنثور فی تفسیر المأثور. قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ج1.
طباطبایی، محمدحسین (1374). تفسیر المیزان فی تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه، چاپ پنجم، ج 10، 20.
طبرسی، فضل بن حسن (1360). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. جمعی از مترجمین. تهران: فراهانی، ج15، 8.
طوسی، محمد بن حسن (بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت: داراحیاء التراث العربی، ج7.
طیب، عبدالحسین (1378). اطیب البیان فی تفسیر القرآن. تهران: انتشارات اسلام، چاپ دوم، ج 8-9.
عروسی حویزی، عبد علی بن جمعه (1415ق). تفسیر نور الثقلین. قم: اسماعیلیان، چاپ چهارم، ج2.
عمید، حسن (1374). فرهنگ عمید جغرافیا و تاریخ و اطلاعات عمومی. تهران: امیرکبیر، چاپ چهارم، ج3.
فیض کاشانی، محسن (1415ق). تفسیر الصافی. تهران: الصدر، چاپ دوم، ج2.
قرائتی، محسن (1383). تفسیر نور. تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، چاپ یازدهم، ج6-7، 2، 4.
قرائتی، محسن (1389). قرآن و تبلیغ. تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، چاپ هشتم.
قمى، عباس (1414ق). سفینة البحار. قم: اسوه، ج2.
مجلسی، محمدتقی (1403ق). بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار. بیروت: دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ج 68.
محمدقاسمی، حمید (1389). روش‌های تربیتی در داستان‌های قرآن. تهران: چاپ و نشر بین‌الملل.
معرفت، محمدهادی (1387). قصه در قرآن. قم: تمهید.
معین، محمد (1363). فرهنگ فارسی متوسط. تهران: امیرکبیر، چاپ ششم، ج2.
مغنیه، محمدجواد (1378). تفسیر کاشف. ترجمه موسی دانش. قم: بوستان کتاب، ج3.
مکارم شیرازی، ناصر (1374). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب الاسلامیه، ج13، 27، 9- 7، 16، 25.
نجاتی، محمدعثمان (1388). قرآن و روانشناسی. ترجمه عباس عرب. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی، چاپ هشتم.
هاشمی رفسنجانی، اکبر (1386). تفسیر راهنما. قم: بوستان کتاب، چاپ پنجم، ج20.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 384 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 353 |
||