پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 464 |
| تعداد مقالات | 3,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,198,140 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,396,913 |
جایگاه مولفه‌های دین‌پروری در کتاب‌های هدیه‌های آسمانی دوره ابتدایی | ||
| پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
| مقاله 3، دوره 4، شماره 2، تیر 1402، صفحه 49-64 اصل مقاله (2.9 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/riet.2023.14675.1192 | ||
| نویسندگان | ||
| کتایون حمیدی زاده* 1؛ امیرحسین ابراهیمی2؛ ابوالفضل چزانی شراهی2 | ||
| 1گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران , | ||
| 2دانشجوی کارشناسی، گروه آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان، اراک، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهش حاضر بررسی میزان توجه به مولفه‌های دین‌پروری در کتاب‌های هدیه‌های آسمانی مقطع ابتدایی در سال تحصیلی 1402-1403 بود. به همین منظور از تحلیل محتوای کمّی استفاده شد. واحد تحلیل در متن و پرسش‌ها، جمله؛ در تصاویر هم هر یک تصویر قرار گرفت. ابزار پژوهش شامل سیاهه تحلیل محتوا محقق‌ساخته بود که به‌منظور اطمینان از روایی آن، از نظرات 10 نفر از صاحب‌نظران معارف اسلامی و علوم تربیتی استفاده شد. مولفه‌های دین‌پروری در نهایت در 12 مؤلفه قرار گرفت: شامل: ارائه الگوهای مناسب تربیتی، سازگاری موضوعات دینی با سن دانش‌آموزان، پاسخگویی به نیازهای معنوی و روانی، ایجاد پشتوانه عقیدتی، گسترش فرهنگ امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر، اعتدال و آسان‌گیری در دین، خداشناسی درست و اصولی، تعلیم و مفاهیم دینی با بهره‌گیری از داستان، پاسخگویی به شبهات دینی با استفاده از مثال، خلاقیت در آشنایی دانش‌آموزان با فضایل و رذایل اخلاقی، تأثیر مستحبات و مکروهات در بهداشت روانی و اجتماعی دانش‌آموزان، ترغیب دانش‌آموزان به حضور در مراسم‌های مذهبی. یافته‌ها نشان داد که سه مؤلفه ارائه الگوهای مناسب تربیتی، خلاقیت در آشنایی با فضایل و رذایل اخلاقی و سازگاری موضوعات دینی با سن، بیشترین میزان توجه را در هر پنج‌پایه تحصیلی داشته‌اند. سه مؤلفه پاسخگویی به شبهات دینی با استفاده از مثال، تأثیر مستحبات و مکروهات در بهداشت روانی و اجتماعی و اعتدال و آسان‌گیری در دین، نیز کمترین میزان توجه را در کتاب‌های هدیه‌های اسمانی پنج‌پایه داشته‌اند. همچنین نتایج بیانگر این است که مؤلفه اعتدال و آسان‌گیری در دین مغفول مانده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دین‌پروری؛ تحلیل محتوا؛ کتاب هدیه‌های آسمانی؛ مقطع ابتدایی؛ تعلیم و تربیت اسلامی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Status of Religious Training Components in “Heavenly Gifts هدیه‌های آسمانی” Books in Primary Course | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Katayoon Hamidizade1؛ Amir Hosseyn Ehrahimi2؛ Abolfazl Chezani Sharahi2 | ||
| 1Department of Educational Sciences, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
| 2Bachelor's Student, Department of Elementary Education, Farhangian University, Arak, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The present study goal is to investigate of the rate of attention to religious training components in Heavenly Gifts books of the primary level in the academic year 1402-1403. To obtain this purpose, quantitative content analysis was applied. The unit of analysis in texts and questions is a sentence and in picture is considered a picture as well. The research tool includes the researcher-made content analysis list, which in order to ensure its validity 10 experts’ point of view in Islamic education, theology and educational sciences were used. Religious training and education components ultimately were classified into twelve components including: providing appropriate educational and training models, adopting religious subjects to the student ages, moderation and simplicity in religion, learning correct and original theology, educating religious concepts by using instances, creating in familiarizing students with moral virtues and vices, the effect of what is recommended and abominable on the mental, social and psychological health of students, encouraging students to attend in religious ceremonies. The findings revealed that the three components; that is, providing appropriate educational and training models, creativity in familiarizing with moral and ethical virtues and vices and adoptability of religious issues to the student ages, have had the highest attention getting rate in every five educational levels in primary school. The other three components; that is, responding to religious ambiguities and doubts by using examples, the effect of what is recommended and abominable on the social and mental health of students, and moderation and simplicity in religious have also received the least rate of attention getting in “heavenly Gifts” book in the fifth grade in primary school. In addition, the results demonstrate that the moderation and simplicity in religion component has been neglected. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Content analysis, Elementary or Primary level, Heavenly Gift’s book, Islamic Training and Education, Religious training | ||
| مراجع | ||
|
باغگلی، حسین؛ شعبانی ورکی، بختیار؛ نهاوندی، علی؛ غفاری، ابوالفضل (1394). تحلیل و نقد رویکردهای تربیت معنوی نوپدید (بررسی الگوی معنویت‌باوری فارغ از دین). تربیت اسلامی، 20(10)، ص27-50.
بلاغت، سید رضا؛ قاسم‌زایی، عمران (۱۳۹۷). راهکارهای تقویت آموزه‌های دینی در دانش‌آموزان. در: کنفرانس ملی دستاوردهای نوین جهان در تعلیم و تربیت، روانشناسی، حقوق و مطالعات فرهنگی- اجتماعی.
بهرامی احسان، هادی؛ تاشک، آناهیتا (1383). ابعاد رابطه میان جهت‌گیری مذهبی و سلامت روانی و ارزیابی مقیاس جهت‌گیری مذهبی. روانشناسی و علوم تربیتی، 34(2)، ص41-63.
حسینی مهر، علی (1393). تحلیل محتوای کتب پایه ششم ابتدایی از منظر توجه به آموزه‌های دینی. در: کنگره بین‌المللی فرهنگ و اندیشه دینی. قم: مرکز راهبری مهندسی فرهنگی شورای فرهنگ عمومی استان بوشهر.
داودی، محمد (1399). تبیین مبانی دین‌شناختی تربیت دینی و دلالت‌های آن. تربیت اسلامی، 34(15)، ص113-136.
دستجردی، حسینعلی (1398). بررسی مراحل شکل‌گیری هویت دینی کودکان و نوجوانان. در: یزد: همایش ملی هویت کودکان ایران اسلامی در دوره پیش‌دبستانی.
رنج دوست، شهرام (۱۳۹۸). تبارشناسی کتاب‌های هدیه‌های آسمانی از حیث انعکاس مفاهیم اصول دین. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 42(27)، ص۱۰۵-۱۲۶.
سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، وزارت آموزش‌وپرورش(1391). سند برنامه درسی ملی.
سجادی، سید مهدی (1384). تبیین و ارزیابی رویکرد عقلانی به تربیت دینی (قابلیت‌ها و کاستی‌ها). نوآوری‌های آموزشی، 4(11)، ص26-46.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش (1391). سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، وزارت آموزش‌وپرورش.
عبدی، عطاءاله؛ لطفی، مریم (1387). جایگاه هویت ملی در کتب درسی آموزش‌وپرورش، مطالعه موردی کتب تاریخ مقطع دبیرستان. مطالعات ملی، 9(3)، ص53-72.
علیزاده، مژده؛ علوی، سید علیرضا (1394). بررسی محتوای کتاب هدیه آسمانی مقطع سوم ابتدایی از منظر اصول انتخاب محتوای آموزشی در قرآن کریم. اسلام و پژوهش‌های تربیتی، 7(1)، ص71-90.
غلام‌پور، میثم؛ قاسمیان، عباس؛ رضائی، محی‌الدین؛ پورمند، امید (۱۳۹۸). تحلیل محتوای کتب هدیه‌های آسمانی دوره دوم ابتدائی براساس مولفه‌های تربیتی اخلاقی، 25(1)، ص83-93.
فرامرزی، سالار؛ عابدینی، یاسمن (1393). میزان توجه به دین‌ورزی و مولفه‌های بین‌فردی آن در کتاب‌های درسی دوره ابتدایی. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 11(2)، ص151-163.
قیصری گودرزی، کیومرث (1399). اصول تربیت توحیدی در دوره کودکی (مرحله تأدیب). تربیت اسلامی، 15(32)، ص117-141.
کاظمی، صدیقه؛ زارعی، راضیه (1401). بازنمایی آموزه‌های دینی در کتب درسی؛ تحلیل محتوای کلیه کتب دوره اول ابتدایی براساس مولفه‌های آموزه‌های دینی. تربیت اسلامی، 17(42)، ص7-28.
محمودی، سیروس، عسکری، شیرین. (1398). تحلیل محتوای کتاب‌های درسی دوره ابتدایی به لحاظ توجه به اصول پنج‌گانه دین اسلام. رهیافت فرهنگ دینی، 5(2)، ص71-85.
مروتی، سهراب؛ ستایش، کبری (۱۳۹۰). مؤلفه‌های دیداری و راه‌های پرورش آن در قرآن و حدیث. تحقیقات علوم قرآن و حدیث، ۸(۱)، ص۱۹۹-۲۳۲.
مصلح امیردهی، هادی؛ احمدی جویباری، مریم (۱۳۹۸). بررسی میزان فعال و غیرفعال بودن محتوای کتاب هدیه آسمانی پایه پنجم ابتدایی براساس تکنیک ویلیام رومی. پویش در آموزش علوم انسانی، 17(5)، ص29-39.
ملکی، حسن (1393). مبانی برنامه‌ریزی آموزشی متوسطه. تهران: سمت.
نصیری، فخرالسادات؛ ایزدی معز، شیرین؛ فلاحی، احمد؛ شمخانی، اژدر (1390). درونی کردن ارزش‌های اسلامی در میان دانش‌آموزان از دیدگاه مربیان تربیتی (مطالعه موردی دبیرستان‌های شهر همدان). مهندسی فرهنگی، 6(57-58)، ص74-85.
نوری، محمد؛ احمدوند، محمدعلی؛ غفاری، محمد (1397). تحلیل محتوای کتاب‌های درسی هدیه‌های آسمان پایه دوم تا ششم دوره ابتدایی و میزان انطباق آنها با شایستگی‌های پایه سند برنامه درسی ملی. خانواده و پژوهش، شماره 40، ص52-69.
هولستی، ال رادولف (1380). تحلیل محتوا در علوم اجتماعی و انسانی. ترجمه نادر سالار‌زاده امیری. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
یداللهی‌فر، محمدجواد؛ فقیهی، علیرضا؛ یوسف‌زاده چوسری، محمدرضا؛ سیفی، محمد؛ ناطقی، فائزه (۱۳۹۹). تحلیل برنامه درسی هدیه‌های آسمانی پایه پنجم براساس میزان تأکید بر مولفه‌های تربیت معنوی از منظر امام خمینی. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 48(28)، ص109-123.
یزدیان، فاطمه. (1396). تحلیل محتوای کتاب پیام‌های آسمان پایه هشتم از لحاظ توجه به هدف‌های درسی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب.
Huth, K., Brown, R. & Usher, W. (2021). The use of story to teach religious education in the early years of primary school: a systematic review of the literature. J. Religious. Educ., 69, p. 253-272.
Phillips, R. (2021). Teachers’ faith, identity processes and resilience: a qualitative approach. British Journal of Religious Education,43(3), p. 310-319.
Verbit, M.F. (1970). The component and dimensions of religion behavior: Toward a reconceptualization of religiosity. In: Philip F. Hamond & B. Kohnson (eds). American Mosaic, Social pattern of religion in the united satates, p.24-39.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 702 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 227 |
||