پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 481 |
| تعداد مقالات | 3,728 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,405,855 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,537,605 |
بررسی تلفیق تدریس درس علوم تجربی با آیات قرآن کریم: مطالعه موردی آیه 25 سوره حدید | ||
| پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
| مقاله 3، دوره 4، شماره 4، دی 1402، صفحه 45-66 اصل مقاله (3.22 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/riet.2023.15487.1218 | ||
| نویسندگان | ||
| علیّه رضاداد* 1؛ زکیه دامغانیان2؛ فاطمه زیاری3؛ فاطمه صابری ایرج4 | ||
| 1گروه آموزشی معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران. | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ، آموزش علوم تجربی، دانشگاه فرهنگیان ،تهران، ایران. | ||
| 3دانشجوی کارشناسی آموزش علوم تجربی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران. | ||
| 4دانشجوی کارشناسی، آموزش علوم تجربی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| تدریس تلفیقی و آموزش میان رشته‌ای یکی از مهم‌ترین شیوه‌های اثرگذار در تدریس است. در این راستا، پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، و به شیوه کیفی، تلفیق تدریس دروس علوم تجربی با آیات قرآن کریم را مورد واکاوی قرار داده است. بدین منظور، نخست کتب مرتبط با علوم تجربی اعم از کتاب‌های علوم تجربی، فیزیک، شیمی و زیستشناسی در دوازده پایه مورد تحلیل قرار گرفت و آیات مطرح شده در کتاب‌های درسی استخراج شدند. سپس در مواردی که آیاتی مورد استفاده قرار نگرفته بود، آیات قابل استفاده برای تدریس استخراج گردید و در نهایت، به عنوان نمونه آیه 25 سوره حدید برای تبیین معجزه آهن، درباره «فصل از معدن تا خانه» کتاب علوم تجربی پایه هفتم مطرح شد. مطالعه موردی آیه 25 سوره حدید نشان داد که قرآن در باب آهن و ویژگی‌های آن سخن گفته و دبیران علوم می‌توانند با بهرهگیری از آن در تدریس فصل 5 کتاب علوم پایه هفتم (فصل از معدن تا خانه) استفاده نمایند و مسائلی چون چگونگی خلقت آهن، خصوصیات ماده خالص آن، منافع آهن و نظایر آن که با استفاده از آیات قرآن کریم قابل اثبات است، در قالب «شگفتی‌های خلقت در قرآن کریم» ارائه گردد. البته به نظر می‌رسد چالش اصلی این روش، میزان تسلّط معلمان علوم تجربی بر تدریس بین‌رشته‌ای و تسلّط و احاطه آنان بر تفسیر دقیق و وجوه شگفتی‌های آیات قرآن کریم باشد. بنابراین، در صورتی که این شیوه برای تدریس کتب علوم تجربی مدّ نظر قرار گیرد، باید در قالب کارگاه‌هایی، زمینه آشنایی بیشتر معلمان با مباحث قرآنی فراهم آید تا پاسخگوی نیاز دانش‌آموزان باشند. همچنین، نتایج نشان داد که کتاب‌های علوم تجربی، اگرچه آیات اندکی را به عنوان مقدمه بعضی فصول آورده‌اند، اما این مقدار از آیات و نیز انتخاب برخی آیات به درستی صورت نگرفته و اهتمام بیشتر متخصصان علوم تجربی و علوم اسلامی، برای تبیین بهتر آیات قرآن کریم و آشنایی دانش‌آموزان با اعجاز قرآن کریم نیاز است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرآن کریم؛ کتاب‌های علوم تجربی؛ سوره حدید؛ تدریس تلفیقی؛ کتاب‌های درسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Case Study of the 25th Verse in Surah al-Hadid on the Explanation of the Chapter “from Mine to Home” in the 7th Grade Science Book | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Aliyyeh Rezadad1؛ Zakiyyeh Damghaniyan2؛ Fatemeh Ziyari3؛ Fatemeh Saberi iraj4 | ||
| 1Department of Islamic Studies, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
| 2Bachelor Student, Department of Experimental Science Education, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
| 3Bachelor Student, Department of Experimental Science Education, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
| 4Bachelor Student, Department of Experimental Science Education, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Blended and interdisciplinary education is one of the most important and effective methods in teaching. In this regard, the present research has studied blended teaching of experimental science lessons and the Noble Qur’an chapters using a descriptive-analytic method and qualitative approach. To this aim, first relevant experimental science lessons in physics, chemistry, biology, and experimental science books in 12 school grades were analyzed and then the mentioned Qur’anic verses in those curricula were extracted. Afterwards, some usable Qur’anic verses were extracted for teaching those lessons which had not used any verses from the Qur’an. Finally, the 25th verse of Surah al-Hadid was mentioned to explain the miracle of iron in the chapter of “from Mine to Home” in the 7th grade experimental science book. The case study of the 25th verse in Surah al-Hadid showed that the Qur’an has talked about iron and its features so science teaches at schools can use it for teaching chapter 5 (from Mine to Home) in the 7th grade science book to explain some issues such as how iron was created, features of its net material, its benefits, and so on to prove them by the Qur’anic verses within a section entitled “creation miracles in the Noble Qur’an”. Of course, it seems that the main challenge in this method is teachers’ mastery of teaching interdisciplinary courses and their dominance over an accurate interpretation of different aspects of the Noble Qur’an wonders. Therefore, if this method is adopted for teaching experimental science books, teachers should become familiar with Qur’anic discussions through some workshops so that they can answer their students’ questions in this regard. Moreover, the results showed that although experimental science books have mentioned a few verses as an introduction to some chapters, they were not enough and not chosen accurately. Experimental and Islamic science experts ought to pay more attention to the better explanation of the Qur’anic verses to familiarize students with the miracles of the Noble Qur’an. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| The Noble Qur’an, Experimental Science Books, Surah al-Hadid, Blended Teaching, Curriculum | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
آقائی، سینا (1400). اثبات اعجاز علمی آیه 189 سوره اعراف و بهرهگیری از آن در تبیین مبحث لقاح اسپرم و تخمک زیستشناسی پایه یازدهم. پژوهش‌های میان رشته‌ای قرآن کریم،12(2)، ص66-49.
ابن منظور، محمد بن مکرم (1405ق). لسان العرب. نشر ادب الحوزه.
احمدی، پروین (1382). الگوی برنامه درسی تلفیقی و جایگاه آن در برنامه درسی ابتدایی ایران. دانشور رفتار،10(3)، ص3-12.
جلیل مژدهی، مهداد (1397). روش‌های آموزش علوم تجربی بر مبنای نگرش قرآنی. در: همایش کشوری دانش موضوعی-تربیتی آموزش دانش محتوا، آموزش علوم ابتدایی.
داوری، احد؛ آقایی اقدم، سعیده؛ شفیعی، حمیده (۱۳۹۴). اعجاز علمی قرآن در اندیشه آیت‌الله جوادی آملی. علوم قرآن و تفسیر معارج، 1(1)، ص116-133.
دلفانی، پری (1388). قرآن و علوم جدید: علم شیمی و سوره حدید. رشد قرآن، 7(2)، ص58-59.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412ق). المفردات فی غریب القرآن. دارالعلم.
رستمی، فاطمه؛ ملکی، حسن؛ قادری، مصطفی (1401). بررسی الگوها و اهمیت تلفیق برنامه درسی تعلیمات دینی با درس علوم تجربی. مطالعات برنامه درسی، 17(65)، ص75-98.
رضایی اصفهانی، محمدعلی (۱۳۸۰). پژوهش در اعجاز علمی قرآن. کتاب مبین.
ساروخانی، باقر (1380). روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
طاهری دمنه، محسن؛ حیدری دارانی، زهرا (1398). ضرورت و امکان‌پذیری میان رشتگی در آموزش‌های پیش از دانشگاه: کولاژی از آینده مدرسه. مطالعات میان رشته‌ای در علوم انسانی، 11(4)، ص69-99.
طباطبایی، سید محمدحسین (1374). المیزان فی التفسیر القرآن. دفتر انتشارات اسلامی، ج17.
طریحی، فخرالدین (1375). مجمع البحرین. مکتبه المرتضویه، ج4.
عروسی حویزی، علی بن جمعه (1415ق). تفسیر نورالثقلین. اسماعیلیان، ج5.
قرشی، علی‌اکبر (1371). قاموس قرآن. دارالکتب الاسلامیه، ج7.
مصطفوی، سید حسن (1385). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. مرکز نشر آثار علامه مصطفوی، ج12.
مکارم شیرازی، ناصر (1374). تفسیر نمونه. دارالکتب الاسلامیه، ج23.
ناتری، شمس (1382). چشم‌انداز فعالیت‌های صنعتی در قرآن کریم. گلستان قرآن، شماره 152، ص19-21.
نجاتی، ساناز (1398). بازخوانی مفهوم قرآنی «بأس در آهن» براساس یافته‌های فیزیک هسته‌ای. قرآن و علم، 13(24)، ص145-166.
Dewey, J. (1916). Democracy and education. Macmillan.
Jambon, A. (2017). Bronze Age iron: Meteoritic or not? A chemical strategy. Journal of Archaeological Science, Vol. 88, p.47-53.
Scheffler, I. (1974). Four Pragmatists: A Critical Introduction to Peirce, James, Mead and Dewey. Routledge & Kegan Paul; Humanities Press.
Traverso, V. (2017). Before the Iron Age, Most Iron Came from Space, Atlas obscura.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 745 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 664 |
||