پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 464 |
| تعداد مقالات | 3,575 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,198,115 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,396,906 |
نقش سواد رسانه‌ای و الگوی والد- فرزندی در شکل‌گیری هویت دینی فرزندان | ||
| پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
| مقاله 2، دوره 4، شماره 4، دی 1402، صفحه 25-44 اصل مقاله (3.24 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/riet.2023.15471.1216 | ||
| نویسنده | ||
| نیره رحمانی* | ||
| گروه معارف اسلامی و علوم تربیتی، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سواد رسانه‌ای و الگوی والد- فرزندی در شکل‌گیری هویت دینی فرزندان است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان مقطع متوسطه دخترانه شهر تهران است. نمونه مورد مطالعه شامل 345 نفر بوده که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه هویت دینی (خوشاوی، 1390)، سواد رسانه‌ای (فلسفی، 1393) و الگوی والد- فرزندی (باقری، 1392) استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تحلیل رگرسیون چندگانه، و با استفاده از نرم‌افزارSPSS نسخه 26 انجام شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که میان سواد رسانه‌ای و شکل‌گیری هویت دینی نوجوانان، رابطه معناداری وجود دارد و افرادی که سواد رسانه‌ای بالاتری دارند، از ثبات بیشتری برخوردارند. همچنین در رابطه با شاخص‌های سواد رسانه‌ای، میان میزان مهارت فرد در درک محتوای پیام‌های رسانه‌ای، گزینش آگاهانه پیام‌ها، نگاه انتقادی به پیام‌ها و تجزیه و تحلیل آنها، با شکل‌گیری هویت دینی نوجوانان، رابطه وجود دارد. یافته‌های حاصل از آزمون رابطه والد- فرزندی با شکل‌گیری هویت دینی نوجوانان، نشان داد که بین رابطه با پدر و رابطه با مادر و شکل‌گیری هویت دینی، همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سواد رسانه‌ای؛ الگوی والد- فرزندی؛ هویت دینی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Role of Media Literacy and Parent-Child Model on the Formation of Religious Identity in Children | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Nayereh Rahmani | ||
| Department of Islamic Education and Educational Sciences, Imam Sadegh University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The purpose of the present study is to review the role of media literacy and parent-child model on the formation of religious identity in children. The research method is descriptive correlational design. The statistical population consists of all female high school students in Tehran. The research sample includes 345 students who were chosen by cluster sampling. For data collection, Religious Identity Questionnaire (Khoushāvi, 2011), Media Literacy Questionnaire (Falsafi, 2014), and Parent-Child Model Questionnaire (Bāqeri, 2013) were used. Data analysis was conducted by multivariate regression model using SPSS (version 26). The results showed that there is a significant relation between media literacy and formation of religious identity in teenagers and that those with higher media literacy have more stability in their character. Furthermore, the analysis of media literacy indices showed that there is a significant relation between a person’s skill in comprehension of the content of media messages, informed selection of them, critical outlook on them, their analysis and formation of religious identity in teenagers. The results of the parent-child test also revealed that there is a positive and significant correlation between relationship with father and mother and development of religious identity. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Media Literacy, Parent-Child Model, Religious Identity | ||
| مراجع | ||
|
آدمی داریان، پریناز؛ نایینیان، محمدرضا (۱۳۹۸). پیش‌بینی تاب‌آوری براساس روابط والد- فرزندی با میانجی‌گری عزّت نفس در دانشجویان. در: همایش بین‌المللی روانشناسی بالینی، ارزیابی، تشخیص و درمان.
ابوالقاسمی، محمود؛ نوروزی، عباسعلی؛ طالب‌زاده نوبریان، محسن (1392). تأثیر اینترنت بر ارزش‌های خانواده از منظر هویت دینی و ملی. مطالعات ملی، شماره 55، ص3-24.
احمدپور، مریم؛ قادرزاده، امید (1389). تعامل در فضای سایبر و تأثیر آن بر هویت مذهبی جوانان. پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، شماره 5.
اژدری، بهناز (1397). نقش سواد رسانه‌ای در هویت‌یابی و ضرورت آموزش آن در رشته علوم سیاسی. جستارهای سیاسی معاصر، شماره 2، ص83-104.
اشتیاقی، معصومه؛ علیزاده، توحید؛ کاظمیان، مهرداد (1391). اینترنت و هویت دینی دانشجویان. مطالعات ملی، شماره 2.
اعتصامی‌پور، راضیه؛ باقری، فریبرز؛ زارع بهرام‌آبادی، بهرام (۱۳۹۹). بررسی الگوی ارتباط والد فرزند با مهارت‌های ارتباطی و واسطه‌گری عزت نفس دانشجویان. تربیت اسلامی، شماره 31.
افضلی، رسول؛ زارعی، بهادر؛ احمدی، عباس؛ محسنی سهی، سید ضیاء (۱۳۹۸). تبیین اثرات شکاف نسلی بر هویت اجتماعی- سیاسی دانش‌آموزان شهر تهران. مجلس و راهبرد، 98(26)، ص335-303.
ایزدی، مهشید؛ قاسمی، کبری (1390). تأثیر استفاده از شبکه اطلاعات جهانی بر هویت دینی ملی دانش‌آموزان. تحقیقات روانشناختی، شماره 9، ص97-106.
باقری، فریبرز (1391). الگوی ارتباط والد- فرزند، مدل نظری فرزندپروری بر مبنای هستی‌شناسی و انسان‌شناسی اسلامی. علوم تربیتی از دیدگاه اسلام، 1(1)، ص6-36.
باقری، فریبرز؛ غفاری جعفرزادگان، فیروزه (۱۳۹۲). بررسی ویژگی‌های روانسنجی و مدل نظری پرسشنامه الگوی ارتباط والد فرزند در افراد ۱۵ تا ۳۰ سال شهر تهران. اندازه‌گیری تربیتی، 3(12)، ص70-41.
باهنر، ناصر؛ چابکی، رامین (1393). تحلیل سواد رسانه‌ای براساس مدل EC مورد مطالعه: سیاست‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی. مطالعات فرهنگ و ارتباطات، 15(28)، ص7-34.
بذرافشان، جواد؛ رفیعی کته تلخ، عیسی (1392). بررسی تأثیر فضای مجازی بر هویت دینی جوانان روستایی (مطالعه موردی: دهستان بالارخ تربت حیدریه). مطالعات روانشناسی تربیتی، 10(17)، ص1-22.
پاکوفته، نسرین؛ نصری، صادق؛ نصراللهی، بیتا؛ فرخی، نورعلی (1400). بررسی روابط والد فرزندی با هویت دینی در دانشجویان: نقش تعدیل‌کننده جنسیت. مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی، 6(1)، ص31-52.
پوردهقان، پرندیس؛ منصور، محمود؛ باقری، فریبرز (۱۳۹۵). گسست در روابط بین‌نسلی و تأثیر آن در شکل‌گیری هویت فرزند خانواده ایرانی. علوم روانشناختی، 15(58)، ص167-184.
تاجیک اسماعیلی، عزیزالله؛ تاجیک اسماعیلی، سمیه (1394). نگرش به جهانی شدن و هویت دینی دانشجویان. مطالعات رسانه‌ای، 10(28).
حسینی، سید امیرحسین (1399). بررسی نقش سواد رسانه‌ای و سواد بازی‌ها به منظور هویت‌یابی و فرهنگ‌سازی. در: همایش بهبود و بازسازی سازمان‌ها و کسب‌وکارها.
حکمت‌پور، مریم؛ صالحی امیری، سید رضا (۱۳۹۹). بررسی تأثیر نقش خانواده در حفظ هویت ملی و دینی نوجوانان. مدیریت فرهنگی، 6(18)، ص50-59.
حیدری، سکینه؛ سامانی، سیامک؛ سهرابی، نادره؛ مهریار، امیرهوشنگ (۱۳۹۷). مدل ساختاری عوامل خانوادگی با نقش واسطه‌گری عوامل فردی برای رفتارهای تحصیلی دانش‌آموزان. روش‌ها و مدل‌های روانشناختی، 9(34)، ص174-159.
خوشاوی، فاطمه (1390). پرسشنامه هویت دینی. قابل دسترس در: www.bobook.ir
خوی‌نژاد، غلامرضا؛ رجایی، علیرضا؛ شیرازی، مهناز (۱۳۹۱). بررسی رابطه عملکرد خانواده و هویت نوجوانان. نوآوری‌های مدیریت آموزشی، 1(8)، ص60-49.
راشدی، معصومه؛ موسی‌زاده، زهره؛ ابوالمعالی الحسینی، خدیجه؛ باقری، فریبرز (1401). ارائه مدل ساختاری رابطه بین ارتباط والد- فرزند و هویت ایرانی- اسلامی با میانجی‌گری عزّت نفس در دانشجویان. پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده،10(27)، ص89-110.
ربیعی، علی (1387). رسانه‌های نوین و بحران هویت. مطالعات ملی، 9(4)، ص177-149.
رستمی، محمد؛ جمیلی اسکویی، رزیتا؛ نشاط، الهه؛ فرقانی، محمدرضا (1396). بررسی تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر فرهنگ و باورهای دینی کاربران (مطالعه موردی: کاربران استان اصفهان). علوم اجتماعی، 11(2)، ص51-76.
رضایی، فاطمه (1400). بررسی رابطه الگوهای فرزندپروری با هویت دینی فرزندان. خانواده در آیینه فقه، شماره 7، ص117-134. رضائیان، حمید؛ توتونچی، بهاره (۱۳۹۸). پیش‌بینی هویت دینی فرزندان براساس الگوهای تعاملی خانواده، دینداری والدین و تفکر انتقادی نوجوان. مطالعات زن و خانواده، 7(3)، ص109-128.
رهبر، عباسعلی؛ خرمشاد، محمدباقر؛ آدمی، علی؛ والی، علی (۱۳۹۹). تبیین تفاوت نسلی در جامعه امروز ایران بر پایه ارزش‌های هویتی. مطالعات ملی،81(21)، ص47-65.
رئوفی، محمود (1389). مولفه‌های هویت دینی. دین و ارتباطات، شماره 37-38، ص91-112.
سفیری، نعمت‌الهی (1390). رابطه ابزارهای جهانی‌شدن و هویت دینی. مطالعات و تحقیقات اجتماعی، 1(1)، ص39-70.
شریف‌زاده، حکیمه؛ میرمحمد تبار، احمد؛ سهرابی، مریم (1393). بررسی استفاده ار نقش فناوری‌های نوین بر هویت دینی دانش‌آموزان. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 22(23)، ص125-103.
شریفی رهنمو، سعید؛ شریفی رهنمو، مجید؛ هدایتی منظور، جواد (1397). بررسی رابطه بین میزان استفاده از شبکه اجتماعی اینستاگرام با هویت دینی نوجوانان 15 تا 18 ساله شهر همدان. مطالعات فرهنگی پلیس، شماره 16، ص29-57.
شیرچی، رقیه؛ رضائیان بیلندی، حسین؛ مصلحی، جواد (۱۳۹۸). نقش پیوند والدینی و عزت نفس در پیش‌بینی سبک‌های هویت دینی نوجوانان. روانشناسی و دین، 47(12)، ص85-99.
طهماسب‌نژاد، صبورا؛ آرین، خدیجه (۱۳۹۹). بررسی رابطه بین شیوه‌های فرزندپروری مادران با پایگاه هویت و دینداری دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه دوم. مسائل کاربردی در تعلیم و تربیت اسلامی، 5(3)، ص83-100.
عباسی قادی، مجتبی (1396). هویت دینی در تعامل با فضای مجازی اینترنت. رهیافت پیشگیری از جرم، شماره 2، ص49-75.
فرازی، فریبا؛ اسماعیلی، معصومه؛ اسکندری، حسن؛ حاتمی، محمد (1397). تأثیر آموزش الگوی تعلیمی بر روابط والد- فرزند و هویت ملی و دینی. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 12(41)، ص27-47.
فضل‌اللهی قمشی، سیف‌الله؛ شیبانی، زهره (1400). عوامل تاثیرگذار بر هویت دینی جوانان. معرفت، شماره 285، ص41-53. فلسفی، غلامرضا (1393). پرسشنامه استاندارد سواد رسانه‌ای. قابل دسترس در: https://ekeshoo.ir
قادری، مجتبی (1384). آثار و پیامدهای جامعه شبکه‌ای بر روی هویت اجتماعی جوانان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان.
قاسمی، وحید؛ عدلی‌پور، صمد؛ کیانپور، مسعود (1392). تعامل در فضای مجازی شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و تأثیر آن بر هویت دینی. دین و ارتباطات، 19(2)، ص5-36.
قراباغی، حسن؛ یوسفی افراشته، مجید؛ صالحی، وحید (1397). تأثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر حجاب و عفاف، هویت دینی و فردی، تعامل با خانواده و افسردگی و انزوا در بین جوانان. مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، شماره 42، ص328-346.
قنبری برزیان، علی؛ سیف‌زاده، علی؛ محمدی، اصغر (1396). خانواده دیجیتال، هویت دینی و ارزش‌های خانوادگی: پیمایشی در شهر اصفهان. مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، شماره 35، ص19-50.
کاروانی، عبداللطیف؛ امینی‌زاده، سینا (1397). بررسی رابطه بین استفاده از فیس بوک و هویت دینی دانشجویان: مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان. مطالعات رسانه‌ای، شماره 42، ص21-34.
مسعودنیا، حسین؛ محمد اوغلی، رضا؛ ابراهیمی‌پور، حوا (1395). بررسی رابطه مصرف اینترنتی و هویت دینی در بین دانشجویان دانشگاه اصفهان. مطالعات ملی. شماره 65، ص107-132.
نجفی سولاری، حسن؛ حسنی، الهه (1396). نقش سواد رسانه‌ای در حفظ و ارتقای هویت دینی جوانان. IMJPL، شماره 20، ص135-154.
نجفی، حسن؛ ملکی، حسن؛ سبحانی‌نژاد، مهدی؛ مصباح، علی (1400). هویت دینی و پیش بایست‌های طراحی برنامه درسی. مطالعات ملی، 86(2)، ص3-26.
نوری، نجیب‌الله؛ عسگری، علی؛ نارویی نصرتی، رحیم؛ شجاعی، محمدصادق (1395). مولفه‌های فرایندی و ساختاری هویت دینی بر پایه منابع انسانی. اسلام و پژوهش‌های روانشناختی، شماره 4، ص7-26.
نیازی، محسن؛ شفائی مقدم، الهام (۱۳۹۱). بررسی تأثیر رسانه‌های جمعی در گرایش به هویت ملی. مطالعات میان رشته‌ای در رسانه و فرهنگ، 2(1)، ص127-99.
یاوری وثاق، مهدیه (1392). تأثیر رسانه‌های جدید در هویت دینی جوانان با تأکید بر نقش رسانه ملی. مطالعات جوان و رسانه، شماره 11، ص12-40.
Bernstein, M. (2005). Identity politics. Annual Review of Sociology, 31, p. 47-74.
Berzonsky, M.D. (2011). A social-cognitive perspective on identity construction. In: S. J. Schwartz, K. Luyckx & V.L. Vignoles (Eds.), Handbook of identity theory and research (pp. 267-283). New York: Springer.
Erikson, E.H. (1968). Identity: Youth and crisis. https://doi.org/10.1002/bs.3830140209
Gündüz, U. (2017). The Effect of social media on Identity Construction. Journal of Mediterranean Social Sciences, 5(1), p.15-22.
Hallaq, T. (2016). Evaluating Online Media Literacy in Higher Education: Validity and Reliability of the Digital Online Media Literacy Assessment (DOMLA). Journal of Media Literacy Education, 8(1), p. 62-84. Hammack, P.L. (2010). Identity as burden or benefit? Youth, historical narrative, and the legacy of political conflict. Human Development, No. 53, p. 173-201.
Hood, R.W., Hill P.C. & Spilka, B. (2009). The Psychology of Religion: An empirical approach. New York: Guilford Press.
Keiser, S.H. (2015). Religious identity and the perception of linguistic difference: The case of Pennsylvania German. Language & Communication, 42(0), p. 125-134.
Marcia, J.E. (1993). The ego identity status approach to ego identity. In: J.E. Marcia, A.S. Waterman, D.R. Matteson, S.L. Archer & J.L. Orlofsky (Eds.), Ego identity: A handbook for psychosocial research (pp. 1-21). New York: Springer-Verlag. Nelson, L.J. (2014). The role of parents in the religious and spiritual development of emerging adults. New York Oxford Academic.
Pellerone, M., Spinellou, C., Sidoti, A. & Micciche, S. (2015). Identity, perception of parent-adolescent relation and adjustment in a group of university students. Procedia-social and behavioral science, 190, p. 459-464.
Serpe R.T. & Stryker, S. (2011). The Symbolic Interactionist Perspective and Identity Theory. In: S.J. Schwartz, K. Luyckx & V.L. Vignoles (Eds.), Handbook of identity theory and research (pp. 267-283). New York: Springer.
Waterman, A.S (2011). Eudaimonic Identity Theory: Identity as Self-Discovery. In: S.J. Schwartz, K. Luyckx & V.L. Vignoles (Eds.), Handbook of identity theory and research. New York: Springer.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 478 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 362 |
||