تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 388 |
تعداد مقالات | 3,000 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,269,506 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,659,497 |
واکاوی کارکرد هنری و زیباشناختی تصاویر کتابهای هدیه آسمانی | ||
پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
مقاله 4، دوره 5، شماره 1، فروردین 1403، صفحه 67-84 اصل مقاله (2.75 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/riet.2024.15663.1225 | ||
نویسنده | ||
حسن علی شربتدار* | ||
دکتری ، زبان و ادبیات عرب، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران. | ||
تاریخ دریافت: 28 دی 1402، تاریخ بازنگری: 28 بهمن 1402، تاریخ پذیرش: 03 اسفند 1402 | ||
چکیده | ||
هدف پژوهش حاضر واکاوی کارکرد هنری و زیباشناختی تصاویر کتابهای هدیه آسمانی (از پایه دوم تا ششم ابتدایی) است. در این راستا، و با روش توصیفی- تحلیلی، تحلیلهای دقیقی از ارتباط تصاویر هنری با قالبهای نگرش فرهنگ اسلامی در کتب ابتدایی ارائه شده است. به عبارت دیگر، سوال پژوهش حاضر این است که آیا تصاویر کتابهای درسی هدیه آسمانی توانسته است محتواهای دینی را در قالب زیباشناسی و جنبههای هنری برای دانشآموزان به گونهای بیان کند که تاثیرگذاری واقعی را در جان و فهم آنها داشته باشد؟ در پاسخ به این سوال، ماهیت تصاویر هنری، کارکرد زیباشناختی انواع تصاویر در بیان محتوای دینی کتب درسی شامل: تصاویر مجازی یا ذهنی، تصاویر زبانی (عینی یا واقعی یا دیداری)، تصاویر بافتی، تصاویر تقابلی، تصاویر تشخیصی، تصاویر ابداعی و تازه، تصاویر متناسب با متون شعری و موسیقی واژگان مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن است که تصاویر زنده و ریتمیک متون اسلامی شاهدی بر این واقعیت است که مولفان و نویسندگان متون اسلامی با هنرمندی الهامبخش و هدفمندی، این متون را ساخته و پرداختهاند که در گستره همه زمانها و مکانها قابلیت هدایتگری و روشنیبخشی برای انسانها را دارد. در این متون تصاویر جزئی و مفرد در کنار تصاویر بافتی آن قرار دارند، به طوری که نظام روابط بیانی، تصویری و فکری آنها در تصاویر هنری آن بهطور روشن و آشکار خود را مینمایاند. کارکرد استفاده از این تصاویر هنری برای توضیح، تبیین، تأکید و رسایی معانی و اندیشههایی است که با بافتهای جزئی و کلی جملات ارتباط کامل یافته و تصاویر این اندیشهها و معانی آن را میتوان از خلال روابط منسجم جملات مشاهده نمود. در نهایت باید گفت متون اسلامی کتابهای درسی شامل تصاویر هنری نمونه عالی زیباشناختی نظمی، ساختی، ادبی، زبانشناختی و تصویرگری است. | ||
کلیدواژهها | ||
زیباییشناسی؛ تصاویر هنری؛ کتابهای درسی؛ کتاب هدیه آسمانی؛ مقطع ابتدایی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Study of Artistic and Aesthetic Function of the Images in the Books of Hedyehāye Āsemāni | ||
نویسندگان [English] | ||
Hasanali Sharbatdar | ||
Ph.D., Arabic language and literature, Ferdowsi University, Mashhad, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
The purpose of the present research is to analyze artistic and aesthetic function of the images in the books of Hedyehāye Āsemāni (from the 2nd to the 6th stage of elementary school). In this regard, a descriptive-analytical method was used to present accurate analyses of the relationship between artistic images in the elementary level books and Islamic cultural perspectives. In other words, the research question is whether the images in the books of Hedyehāye Āsemāni could present religious content in an aesthetic and artistic framework for the students so that it is truly effective on their soul and perception. In order to answer this question, the artistic essence of images as well as aesthetic function of various pictures to present religious content of the school curriculum were analyzed in terms of virtual or mental images, linguistic images (objective or actual or visual), textual images, comparative images, diagnostic images, innovative and new images, relevant images to poetic texts, and the melody of words. The results indicated that lively and rhythmic pictures in Islamic contexts is evidence that the authors and compilers of Islamic curriculum have created the texts by inspiring art and purposefulness so that they have the potential for humans’ guidance and enlightenment throughout all ages and places. Within these books, individual pictures are aligned with contextual ones so that verbal, imagery, and intellectual systems of relations are evident in the artistic images vividly and clearly. The function of these artistic pictures is to explain, specify, emphasize, and convey meaning and thoughts completely related to specific and general contexts so their representation can be observed through the integrative relations. In conclusion, it should be said that the Islamic curriculum and their artistic images are great examples of rhythmic, structural, literary, linguistic, and imagery aesthetics. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Aesthetics, Artistic Pictures, Curricula, Hedyehāye Āsemāni, Elementary Stage | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
بلخاری، حسن (1388). اورنگ. تهران: سوره مهر.
تولستوی، لئون (1372). هنر چیست. ترجمه کاوه دهگان. تهران: امیرکبیر.
جاحظ، عمروبن بحر (1952م). الحیوان. تصحیح عبدالسلام هارون. القاهرة: مکتبة الخانجی، ج3.
جعفری، محمدتقی (1361). زیبایی و هنر ازدیدگاه اسلام. تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
حافظ، شمسالدین (1383). دیوان حافظ. تهران: نشر دوران.
راغب، عبدالسلام احمد (1387). کارکرد تصویر هنری در قرآن کریم. ترجمه سید حسین سیدی. تهران: نشر سخن.
ریختهگران، محمدرضا (1389). هنر زیبایی تفکر. تهران: نشر ساقی.
سیدی، سید حسین (1390). زیباشناسی آیات قرآن. قم: نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
شبستری، محمود (1390). گلشن راز. تهران: نشر شرکت تعاونی کارآفرینان فرهنگ و هنر.
شربتدار، حسنعلی (1395). گلشن ادب. سمنان: انتشارات حبله رود.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1358). صور خیال در شعر فارسی. تهران: انتشارات آگاه.
شمس مغربی، محمد شیرین (1381). دیوان شمس مغربی. تحقیق ابوطالب میرعابدینی. تهران: نشر امیرکبیر.
غُرّیب، رُز (1378). نقد بر مبنای زیباییشناسی. ترجمه نجمه رجائی. مشهد: مؤسسه دانشگاه فردوسی.
فتوحی، محمود (1389). بلاغت تصویر. تهران: نشر سخن.
فیروزان، مهدی (1380). راز و رمز هنر دینی. تهران: نشر سروش.
قطب، سید (1412ق). فی ظلال القرآن. القاهرة: دارالشروق، ج6.
قطب، سید (2002). التصویر الفنی فی القرآن. القاهرة: دارالشروق.
یاسوف، احمد (1388). زیباشناسی واژگان قرآن. ترجمه سید حسین سیدی. تهران: نشر سخن. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 25 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 16 |