پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 457 |
| تعداد مقالات | 3,546 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,140,862 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,326,206 |
تحلیل و تبیین شاخصه‌های معلمی استاد مطهری به‌عنوان الگوی معلم تراز سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش | ||
| پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
| مقاله 6، دوره 6، شماره 1، فروردین 1404، صفحه 105-124 اصل مقاله (2.95 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.48310/riet.2025.17399.1297 | ||
| نویسنده | ||
| عصمت همتی* | ||
| گروه آموزشی معارف و الهیات، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| استاد مرتضی مطهری یکی از مهم‌ترین شخصت‌های تأثیرگذار فرهنگی دوران معاصر است. کنکاش در ابعاد شخصیت و منش تدریس و تحقیق این استاد محقق می‌تواند ابعادی از الگوی معلم تراز نظام تعلیم و تربیت اسلامی را ترسیم کند. در این راستا، پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، و با تکیه‌بر یادنامه‌هایی که مجموعه‌ای از خاطرات خانواده، شاگردان و دوستان استاد است و با مراجعه به برخی آثار قلمی ایشان انجام شده است. مطلوب نظام تربیتی اسلام و سند تحول، تربیت معلم هدایت‌گر و تأثیرگذار در همه ابعاد شخصیتی است. رسیدن به چنین هدفی مستلزم توجه خاص به رشد معنوی و حرفه‌ای معلمین است. برنامه‌ریزی این مهم مستلزم ارائه و معرفی الگوهای عملی است. شخصیت و آثار استاد مطهری نشان می‌دهد که او الگویی مناسب است که به دلیل نزدیکی به زمان حال، می‌توان با تحلیل ابعاد مختلف شخصیت وی، نکات برجسته‌ای را برای تربیت معلمین مورد بهره‌برداری عملی قرارداد. ویژگی‌های اخلاقی استاد مطهری در اخلاص و تقید به شریعت، به همراه نظم، صبوری، مهربانی و سعه‌صدر در کنار علم عمیق، ارائه کاربردی مطالب مطابق با نیاز مخاطب و رعایت ظرافت‌های تدریس جذاب، مهم‌ترین نکات منش آموزشی استاد است و در حوزه پژوهش، پیوستگی و عمق تحقیقات به همراه حریت و آزادگی قلم و جهت‌داری و مسئله‌محوری، مهم‌ترین اصول توفیق و موفقیت پژوهشگری و رمز ماندگاری آثار استاد مطهری است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مرتضی مطهری؛ معلم؛ نظام تعلیم و تربیت اسلامی؛ سند تحول بنیادین آموزش و پرورش | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysis and Explanation of the Teaching Characteristics of Professor Motahhari as a Model Teacher Aligned with the Fundamental Reform Document of Education | ||
| نویسندگان [English] | ||
| همتی Hemmati | ||
| Department of Islamic Studies, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Professor Morteza Motahhari is one of the most influential cultural figures of the contemporary era. Exploring the dimensions of his teaching persona, research methodology, and conduct can outline aspects of an ideal teacher model for the Islamic education system. This descriptive-analytical study draws on memoirs from his family, students, and colleagues, as well as his written works. The Islamic educational system and the Fundamental Reform Document emphasize the cultivation of guiding and impactful teachers with holistic personal development. Achieving this goal requires focused attention on teachers’ spiritual and professional growth, necessitating practical role models. Professor Motahhari’s personality and works demonstrate his suitability as a model. By analyzing various dimensions of his character, salient points for teacher training can be practically applied. His ethical traits—such as sincerity, adherence to religious principles, discipline, patience, kindness, and open-mindedness—combined with profound knowledge, audience-tailored content delivery, and engaging teaching techniques define his educational ethos. In research, his success stemmed from depth, coherence, intellectual freedom, principled directionality, and problem-centricity, which underpin the enduring relevance of his works. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Morteza Motahhari, Teacher, Islamic Education System, Fundamental Reform Document of Education | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
نهج‌البلاغه.
انتشارات مدرسه (1370). جلوه‌های معلمی استاد مطهری. تهران: وزارت آموزش‌و پرورش.
باقری، خسرو (1385). نگاهی دوباره به تربیت اسلامی. تهران: موسسه فرهنگی مدرسه برهان (انتشارات مدرسه)، ج1.
تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد (1366). غررالحکم و درر الکلم. قم: انتشارات دفتر تبلیغات حوزه علمیه.
خردمند، محمد (1380). شهید مطهری مرزبان بیدار. تهران: امیرکبیر.
خمینی، سید روح‌الله (1358). صحیفه امام. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج7.
خمینی، سید روح‌الله (1360). صحیفه امام. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج14.
خمینی، سید روح‌الله (1375). چهل حدیث. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار اما م خمینی.
رمضانی، فاطمه؛ حیدری، محمدحسین؛ نوروزی، رضا علی (1398). بازشناسی الگوی معلم الهام‌بخش مبتنی بر احوالات سه گانه معلم برجسته ایران معاصر محمدحسین نایینی، محمدحسین طباطبایی و مرتضی مطهری. تربیت اسلامی، شماره 30، ص155-176.
سبحانی، جعفر؛ باقی نصرآبادی، علی؛ نگارش، حمید (1381). رمز موفقیت استاد مطهری. قم: امام عصر(عج).
سروش، عبدالکریم (1360). یادنامه استاد شهید مرتضی مطهری. تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش، 1390.
سید ناصری، حمیدرضا؛ ستوده، امیررضا (1377). پاره‌ی از خورشید (گفته‌ها و ناگفته‌هایی از زندگی استاد مطهری). تهران: ذکر.
شهید ثانی (1359). آداب تعلیم و تعلم در اسلام. نگارش سید محمدباقر حجتی. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
صدوق، علی بن الحسین (1413ق). من لایحضره الفقیه، قم: انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه.ج2.
طباطبایی، سید محمدحسین (بی‌تا). اصول فلسفه و روش رئالیسم. قم: انتشارات صدرا، ج1.
فروغی، محمدعلی (1388). سیر حکمت در اروپا. تهران: انتشارات زوار.
کریمی جشنی، جابر؛ نصر اصفهانی، احمدرضا (1384). بررسی ویژگی‌های معلمی و روش تدریس استاد مطهری. آموزه، شماره 25، ص6-20.
کریمی، عبدالعظیم (1373). هشدارها و نکته‌های تربیتی. تهران: انجمن اولیاء و مربیان.
کلینی، محمد بن یعقوب (1365). الکافی. تصحیح علی‌اکبر غفاری. تهران: دارالکتب الاسلامیه، ج3.
گیلانی، عبدالرزاق (1400ق). مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقه. بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات.
مجلسی، محمدباقر (1403). بحار الانوار. بیروت: دارالتراث احیاء العربی، ج2.
مجلسی، محمدباقر (1404 ق). بحار الانوار. بیروت: موسسه الوفاء، ج 32، 75.
محمدی ری شهری، محمد (1384). میزان الحکمه. قم: انتشارات دارالحدیث، ج3.
مرکز بررسی اسناد تاریخی (1382). عالم جاودان شهید مرتضی مطهری. تهران: وزارت اطلاعات.
مصباح یزدی، مجتبی (1399). بنیاد اخلاق. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مصباح یزدی، محمدتقی (1391). آفتاب مطهر. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مطهری، مرتضی (1359). نظام حقوق زن در اسلام. تهران: افست سهامی عام.
مطهری، مرتضی (1360). خدمات متقابل اسلام و ایران. قم: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی (1361). حق و باطل. تهران: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی (1363). گفتارهای معنوی. تهران: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی (1366). داستان راستان. تهران: انتشارات صدرا، ج1.
مطهری، مرتضی (1367/ الف). پاسخ‌های استاد به کتاب نقدهایی بر مسأله حجاب. تهران: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی (1367/ب). تعلیم و تربیت در اسلام. تهران: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی (1368). علل گرایش به مادی‌گری. تهران: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی (1369). فطرت. تهران: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی (1385). سیری در سیره نبوی. تهران: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی (بی‌تا/ الف). عدل الهی. تهران: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی (بی‌تا/ ب). انسان و سرنوشت. قم: انتشارات صدرا.
مهدوی‌کنی، محمدرضا (1376). سخنرانی. نشریه حوزه.
نوری، حسین بن محمدتقی (1408ق). مستدرک الوسائل. قم: موسسه آل بیت لإحیاء التراث، ج1.
واثقی‌راد، محمدحسین (1364). مطهری مطهر اندیشه‌ها. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 122 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 34 |
||