پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 499 |
| تعداد مقالات | 3,879 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,877,568 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,795,807 |
شناسایی ابعاد ویژگی‌های معلم در مدیریت کلاس درس بر مبنای آیات مرتبط با مدیریت پیامبراسلام در قرآن و ارائه مدل پیشنهادی برای دانشجومعلمان | ||
| پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
| مقاله 3، دوره 6، شماره 2، تیر 1404، صفحه 62-43 اصل مقاله (2.09 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.48310/riet.2025.19490.1438 | ||
| نویسندگان | ||
| طیبه میراحمدی1؛ سعید بهشتی* 2؛ عباس عباس پور3؛ ابوالفضل بختیاری4 | ||
| 1دانشجوی دکتری، فلسفه تعلیم و تربیت، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی ،دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران. | ||
| 2استاد، فلسفه تعلیم و تربیت، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران. | ||
| 3استاد، مدیریت آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران. | ||
| 4گروه آموزشی علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهش حاضر، شناسایی ابعاد و ویژگی‌های معلم در مدیریت کلاس درس بر مبنای آیات مرتبط با مدیریت پیامبر اسلام(ص) در قرآن و ارائه مدل پیشنهادی برای دانشجومعلمان می‌باشد. در این پژوهش که از نوع تحقیقات کیفی است، از تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی استفاده شده است. جامعه پژوهش شامل تمامی ۶۲۳۶ آیه قرآن کریم بوده و نمونه پژوهش، آیاتی که به طور مستقیم به گفتگوی خداوند با حضرت محمد(ص) به عنوان مدیر و رهبر جامعه اسلامی می‌پردازد، به صورت نمونه‌گیری هدفمند، انتخاب شده‌اند. در مرحله بعد، با مطالعه مجدد و مکرر آیات انتخابی و بررسی تفسیر نور (بخش پیام آیات)، آیاتی که به موضوع مدیریت و به ویژه مدیریت کلاس درس مرتبط بودند، گزینش شدند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که ویژگی‌های معلم در مدیریت کلاس براساس آموزه‌های قرآنی شامل سه بعد اصلی است: بُعد فردی، بُعد اجتماعی و بُعد رهبری. بُعد فردی به ویژگی‌های اخلاقی، رفتاری و اعتقادی معلم پرداخته و بر ضرورت پرهیز از صفات منفی تأکید دارد. بُعد اجتماعی شامل روش‌های تربیتی، روابط اجتماعی و تعاملات مثبت و منفی در محیط کلاس است که نشان‌دهنده اهمیت ایجاد فضای تعاملی و محترمانه در کلاس می‌باشد. در نهایت، بُعد رهبری به ویژگی‌های یک معلم به عنوان یک رهبر آموزشی پرداخته و وظایف او را در هدایت، الگودهی و هدایت معنوی دانش‌آموزان مشخص می‌کند. این پژوهش با ارائه مدلی برگرفته از قرآن کریم، چارچوبی ارزشمند برای معلمان فراهم کرده است تا با بهره‌گیری از آموزه‌های قرآنی، در ساحت مرتبط با ویژگی‌های معلم در کلاس درس، به شیوه‌ای کارآمدتر و انسانی‌تر مدیریت کنند. همچنین، یافته‌ها می‌توانند مبنای سیاست‌گذاری‌های آموزشی قرار گیرند و به توسعه روش‌های تربیتی مبتنی بر تعالیم اسلامی کمک کنند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| معلم؛ مدیریت کلاس؛ پیامبر اسلام(ص)؛ دانشجو- معلمان؛ قرآن کریم؛ نظام آموزشی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Identifying the Dimensions of Teacher Characteristics in Classroom Management Based on Quranic Verses Related to the Management Practices of the Prophet Muhammad (PBUH) and Presenting a Proposed Model for Student-Teachers | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Tayebeh Mirahmadi1؛ Saeed Beheshti2؛ Abbas Abbaspour3؛ Abolfazl Bakhtiari4 | ||
| 1PhD., Student, Philosophy of Education, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran | ||
| 2Professor, Philosophy of Education, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran | ||
| 3Professor, Educational Management, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran | ||
| 4Department of Educational Sciences, Farhangian University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The present study aims to identify the dimensions and characteristics of teachers in classroom management based on Quranic verses related to the management practices of the Prophet Muhammad (PBUH) and to propose a model for student-teachers. This qualitative research employs inductive content analysis (taḥlīl muḥtawā kayfī). The research corpus consists of all 6,236 verses of the Holy Quran, from which a purposeful sample was selected—specifically, verses directly addressing Allah’s discourse with the Prophet Muhammad (PBUH) as the manager and leader of Islamic society. Subsequently, through repeated review and analysis of the selected verses, along with an examination of Tafsīr Nūr (the “Message of the Verses” section), those verses most pertinent to management—particularly classroom management—were identified. The findings reveal that the characteristics of teachers in classroom management, based on Quranic teachings, comprise three primary dimensions: 1.The Personal Dimension (buʿd fardī): Pertains to the teacher’s ethical, behavioral, and creedal attributes, emphasizing the necessity of avoiding negative traits (ṣifāt salbiyyah). 2.The Social Dimension (buʿd ijtimāʿī): Encompasses pedagogical methods (ṭuruq tarbawiyyah), social interactions (ʿalāqāt ijtimaʿi), and positive/negative classroom dynamics, highlighting the importance of fostering a respectful and interactive learning environment. 3.The Leadership Dimension (buʿd qiyādī): Addresses the teacher’s role as an educational leader (qāʾid tarbiatī), defining their responsibilities in guiding (hidāyah), modeling (uswah), and providing spiritual mentorship (irshād maʿnawī) to students. By proposing a Quran-derived model, this study provides a valuable framework for teachers to enhance their classroom management practices more effectively and humanely, aligning with Quranic principles. Furthermore, the findings can inform educational policymaking and contribute to the development of pedagogical methods rooted in Islamic teachings. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Teacher, classroom management, Prophet Muhammad (PBUH), student-teachers, the Holy Quran (Qurʾān Karīm), educational system | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
ایمان، محمدتقی؛ نوشادی، محمدرضا (1390). تحلیل محتوای کیفی. پژوهش، شماره 2.
حاجی‌تبار فیروزجایی، محسن (1399). مدیریت کلاس درس به عنوان مولفه‌ای از مدیریت مدرسه: پیش‌بینی عملکرد و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان. مدیریت مدرسه، شماره ۴.
خنیفر، حسین؛ مسلمی، ناهید (۱۳۹۷). اصول و مبانی روش‌های پژوهش کیفی. تهران: نگاه دانش.
دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش (1391). برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران، مصوبه اسفند 1391. تهران: شورای عالی آموزش و پرورش، با همکاری سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی.
سید رضی (1386). نهج‌البلاغه حضرت امیرالمومنین(ع). ترجمه محمد دشتی. قم: فرایض.
شنبدی، بهادر؛ فدوی، محبوبه سادات (1395). شناسایی مولفه‌های مدیریت تربیت برمبنای آموزه‌های قرآن کریم به منظور ارائه مدل مفهومی (نظریه داده‌بنیاد). مدیریت فرهنگی، 33(10).
عباسی، مریم (1397). جایگاه و نقش معلم در نظام تربیتی اسلام. در: دومین کنفرانس بین‌المللی روانشناسی، مشاوره، تعلیم و تربیت.
قرائتی، محسن (1374). تفسیر نور. مؤسسه راه حق، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ج7، 10.
منوچهری، عباس و همکاران(1400). رهیافت و روش در علوم سیاسی. تهران: سمت، چاپ نهم.
نادرنژاد، بهزاد؛ عبدالهی، فردین؛ باتمانی، فردین (1399). عوامل سوء رفتار دانش‌آموز در مدارس متوسطه: راهکارهایی برای مدیریت کلاس. مدیریت مدرسه، 8(2).
Adedigba, O. (2020). Influence of Teachers’ Classroom Management Style on Pupils’ Motivation for Learning and Academic Achievement in Kwara State. International Journal of Educational Methodology, 6(2), p. 471-480.
Agustin1, M. & Nuha, N. (2024). Integrasi Pendidikan Islam Dalam Pengelolaan Kelas Untuk Pembentukan Generasi Berkarakter. Jurnal Kajian Islam Dan Pendidikan, 16(1), p. 114-125.
Ahmed, N. (2024). The Role of Classroom Management in Enhancing Learners' Academic Performance: Teachers' Experiences. Department of Educational Leadership and Management, Faculty of Education, University of Johannesburg, South Africa.
Lathifah, Z., Fauziah, R. & Rusli, R. (2022). Islamic Classroom Management Model inThailand’s Primary Schools. Jurnal Kependidikan: Jurnal Hasil Penelitian dan Kajian Kepustakaan di BidangPendidikan, Pengajaran dan Pembelajaran, 8(4), p. 857-868.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 363 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 242 |
||