
تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 470 |
تعداد مقالات | 3,635 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,276,545 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,448,405 |
الگوی تربیت دینی در نهج البلاغه بر اساس تحلیل روانشناختی «سازوکار دفاع روانی» و کاربرد آن در اصلاح رفتارهای ناسازگار با روش داده بنیاد | ||
پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 مرداد 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.48310/riet.2025.19037.1407 | ||
نویسنده | ||
زهرا علیمرادی* | ||
گروه آموزش معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 14665889، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
هدف پژوهش: در این پژوهش، یکی از اساسیترین بحثهای روانشناسی، یعنی سازوکارهای دفاع روانی، از میان گفتگوهای شخصیتهای مخالف و منافق در سیره اهل بیت: بالاخص دوران خلافت حضرت امیرالمؤمنین7 کشف و استخراج گردیدهاند، تا به گونهی مصداقی و مشخص الگوی بروز این موارد در نوع ویژهای از عناصر روانکاوی با عنوان مکانیزمهای دفاعی، ارائه و تشریح شود. در مرحله بعد، توجه کردن به تعارضها و اضطرابهای روحی و درمان نابسامانیهای روانی است که یکی از مهمترین آنها نحوه مواجهه، کنترل و تصحیح این رفتارهای ناسازگار توسط امام جامعه است. مسئله اصلی پژوهش: مقاله حاضر مربوط به نگاه نهج البلاغه نسبت به کنشهای روانی ناسازگارانهی گروههای مختلف است تا از این رهگذر نحوهی کنترل و مدیریت این رفتارها را از جانب رهبر الهی به زبان روانشناسی ارائه شود؛ اینکه چگونه مدل تربیت دینی نسبت به رفتارهای ناشی از دفاع روانی ناسالم در متون روایی بالاخص نهجالبلاغه شریف، قابل ترسیم است. روششناسی پژوهش: روش تحقیق در بخش مطالعات روایی با رعایت «قواعد فهم حدیث» و در بخش تحلیل داده با استفاده از روش «داده بنیاد» است. به این ترتیب مؤلفههای تربیتی مستخرج از نهجالبلاغه از طریق کدگذاریهای باز، محوری و انتخابی؛ مقوله بندی و در نهایت الگوی آن اصطیاد شد. یافتههای پژوهش: با توجه به نتایج پژوهش، پنج رفتار ناسازگار با تحلیل سازوکار دفاع روانی شامل «دلیلتراشی، فرافکنی، والایش ساختگی، بیارزشسازی و همهکارتوانی» در میان مخالفان مشاهده شد. چهار روش تصحیح رفتار ناسازگار در دو سطح 1)سلبی: عدم تلقین بهانه 2)اثباتی: آگاه سازی، رفتار دوگانهنما و افشاء قاطعانه صورت گرفته است. | ||
کلیدواژهها | ||
تربیت دینی؛ مکانیزم دفاعی؛ رفتارهای ناسازگار؛ نظریه داده بنیاد؛ نهج البلاغه | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Pattern of Religious Education in Nahj al-Balagha Based on Psychological Analysis of "Psychological Defense Mechanism" and Its Application in Modifying Maladaptive Behaviors with Grounded Theory Approach | ||
نویسندگان [English] | ||
Zahra Alimoradi | ||
گروه آموزش معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 14665889، تهران، ایران | ||
چکیده [English] | ||
Research Objective: This study examines psychological defense mechanisms in dissenting and hypocritical figures during Imam Ali’s caliphate, using Nahj al-Balagha and psychoanalytic concepts. It aims to create a model linking these mechanisms to behavioral patterns, emphasizing the role of the Imam in addressing and correcting inner conflicts and psychological disorders. Main Research Question: The article explores Nahj al-Balagha’s view on maladaptive psychological behaviors and how a divine leader can manage them. It investigates how religious education can be modeled to address behaviors rooted in unhealthy defenses, as reflected in narrations. Research Methodology: The study follows the "rules of understanding Hadith" and employs grounded theory. Data from Nahj al-Balagha were categorized through open, axial, and selective coding, leading to the development of a behavioral model. Research Findings: Five maladaptive behaviors—rationalization, projection, artificial sublimation, devaluation, and omnipotence—were identified. Corrective methods include negative strategies, like rejecting excuses, and positive methods such as raising awareness, demonstrating behavioral duality, and direct exposure, to promote psychological well-being. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Religious Education Approach, Defense Mechanism, Maladaptive Behaviors, Grounded Theory, Nah Jul Balaqah | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5 |