آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 131 |
| تعداد مقالات | 881 |
| تعداد مشاهده مقاله | 524,557 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 551,569 |
نقش واسطة هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت در رابطة بین ترتیب تولّد با پیشرفت تحصیلی در دانشآموزان | ||
| مطالعات آموزشی و آموزشگاهی | ||
| مقاله 10، دوره 8، شماره 1، بهار و تابستان 1398، صفحه 219-236 اصل مقاله (193 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
پریا جنگی1؛ غلامعلی افروز  2؛ علیرضا سنگانی 3؛ حسن اسدزاده4؛ علی دلاور5
| ||
| 1دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| 2استاد، روانشناسی کودکان استثنایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| 3استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران. | ||
| 4دانشیار، گروه روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران. | ||
| 5استاد، گروه سنجش و اندازهگیری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺍﺕ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩﺷﺪۀ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻭﻝ ﺑﺮ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻌﺪﻱ ﺩﺭ ﺻﻔﺎﺕ ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ، ﻫﻮﺵ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ، ﺑﺨﺸﻲ ﺍﺯ ﭘﺪﻳﺪﻩای است ﻛﻪ ﺑﻪ «اثر ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻮﻟﺪ» ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﺳﺖ. ﻧﻈﺮﻳﻪﻫﺎﻱ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻮﻟﺪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺍﺛﺮ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻮﻟﺪ، ﻳﻌﻨﻲ تفاوتهای ﻫﻮﺷﻲ ﻭ عملکردی ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺗﺮﺗﻴﺐﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻮﻟﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻓﺮﺿﻴﺔ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻨﺎﺑﻊ خانواده ﻭ ﺍﻟﮕﻮﻱ ﻫﻢﺁﻣﻴﺰﻱ ﺩﻭ ﻧﻈﺮﻳﺔ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪاند ﻛﻪ ﻋﻠﺖ ﺑﺮﺗﺮﻱ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻭﻝ ﺑﺮ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻌﺪﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻮﺵ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ. بنابراین توضیحات، این پژوهش با هدف بررسی نقش واسطة هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت در رابطة بین ترتیب تولد با پیشرفت تحصیلی در دانشآموزان انجام شده است. روش ازنوع پژوهشهای همبستگی مبتنیبر روش مدلیابی معادلات ساختاری است. جامعة آماری این پژوهش را تمامی دانشآموزان دختر پایة دهم متوسطة شهر ارومیه در سال تحصیلی 96-97 به تعداد 1472 نفر تشکیل میدهد. در این پژوهش برای تعیین حجم نمونه باتوجهبه تعداد متغیرهای مشاهدهشده و تخصیص ضریب 15 برای هر متغیر و با احتساب احتمال وجود پرسشنامه‌های ناقص، 250 نفر برای حجم نمونه انتخاب شد. ابزارهای گردآوری دادهها شامل مقیاس هوش معنوی کینگ (2008)، مقیاس مهارتهای اجتماعی ایندربیتزن، فوستر (1992) و مقیاس خلاقیت تورنس (1372) بودند و همچنین سنجش پیشرفت تحصیلی باتوجهبه معدل به دست آمد. یافتهها نشان داد که بین ترتیب تولد، هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی در دانشآموزان رابطة مثبتی وجود دارد؛ همچنین مدل پژوهش تأیید شد و بهطورکلّی 38 درصد از پیشرفت تحصیلی با ترتیب تولد، هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت تبیین میشود. همچنین ترتیب تولد اثر مستقیم معنادار بر پیشرفت تحصیلی داشته و ترتیب تولد با میانجیگری هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت اثر غیرمستقیمی بر پیشرفت تحصیلی نشان داده است. باتوجهبه تأثیر ترتیب تولد بر پیشرفت تحصیلی در محتوای آموزشی به افراد، توجه به این عامل میتواند پیرو متغیرهای واسط همانند هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت، تأثیرات بسزایی بر پیشرفت تحصیلی بگذارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ترتیب تولد؛ پیشرفت تحصیلی؛ هوش معنوی؛ مهارتهای اجتماعی؛ خلاقیت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Examining the Role of Spiritual Intelligence, Social Skills and Creativity in the Relationship between the Students' Birth Order with Academic Achievement | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Paria Jangi1؛ GholamAli Afroz2؛ Alireza Sangani3؛ Hassan Asadzadeh4؛ Ali Delavar5 | ||
| 1PhD Student of Educational Psychology, Department of Psychology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran. | ||
| 2Professor, Exceptional Child Psychology, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
| 3Assistant Professor, Department of Psychology, Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran. | ||
| 4Associate Professor, Department of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran. | ||
| 5Professor, Department of Assessment and Measurement, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The first-borns' superiorities over latter-borns in terms of personality, intelligence, and academic achievement are a part of a phenomenon known as "Birth Order" effect. The theories of birth order discus the difference in intelligence and functions of those with birth order. Among these theories Resource Depletion Hypothesis and Confluence Model are prominent. According to these theories the superiority of first-borns over latter-borns can be explained based on their intelligence and academic achievements. This research aims at explaining the role spiritual intelligence, social skills and creativity in relationship between birth order and academic achievement in students. This research is a kind of correlation research based on structural equation modeling method. The 250 samples were selected among 1472 students in 10th grade of Urmia City high schools in the academic year of 2017-2018. Each variable got a coefficient (15). Data gathering tools included the King's Intelligence Scale (2008), Foster and Inerbisent's Social Skills Scale (1992), and Torrance Creativity Scale (1993). The academic achievement was also achieved with Grade Point Average. The findings showed that there is a positive relationship between the birth order, spiritual intelligence, social skills and creativity with academic achievement in students. Furthermore, the research model was confirmed. In general, 38% of academic achievement can be explained by birth order, spiritual intelligence, social skills and creativity. Moreover, birth order showed a positive and direct effect on academic achievement. However, it showed an indirect effect on academic achievement with the presence of spiritual intelligence, social skills and creativity. Based on the results, it can be concluded that paying attention to birth order and variable such as spiritual intelligence, social skills and creativity can improve learners' academic achievement. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Birth Order, academic achievement, Spiritual Intelligence, Social skills, Creativity | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیمی پاکیزه، ب؛ ابراهیمی عارف، ب و صادقی، ر. (۱۳۹۴). «رابطة ترتیب تولد با هوش هیجانی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی همدان». کنفرانس ملی پژوهشهای کاربردی در علوم تربیتی و روانشناسی و آسیبهای اجتماعی ایران، تهران، انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین و مرکز مطالعات و تحقیقات. افروز، غ و بابازاده، پ. (1391). بررسی رابطة بین ترتیب تولد با سبک‌های دلبستگی، ابعاد شخصیت و پیشرفت تحصیلی در نوجوانان شهر تهران. پایاننامة کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور تهران. اﻣﯿﻨﯽ، آ. (1387). اﻋﺘﺒﺎرﯾﺎﺑﯽ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻣﻬﺎرت ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن. پایاننامة ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز. رئیسی، م؛ احمری طهران، ه؛ حیدری، س؛ جعفربگلو، ع؛ عابدینی، ز و بطحایی، س. (1392). «ارتباط هوش معنوی با شادکامی و پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم». مجلة ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 13 (5)، 4-31. پوررضاییان، ه. (1392). «تأثیر رتبة تولد بر ویژگی‌های شخصیتی دانشجویان با استفاده از آزمون شخصیتی نئو»، مطالعات روانشناسی بالینی، 3، 11، 1-27. حاجیان، ا؛ شیخالاسلامی، م؛ همایی، ر؛ رحیمی، ف و امینالرعایا، م. (1391). «رابطة هوش معنوی و هوش هیجانی». ویژهنامة سلامت و روان، 10، 6 (27)، 500-508. حسنزاده، ر و ایمانیفر، پ. (1391). «رابطة خلاقیت و عزت نفس با پیشرفت تحصیلی نوجوانان و جوانان». نشریة جامعهشناسی مطالعات جوانان؛ 1، 3؛ 55 - 65. فاتحیزاده، م؛ نصراصفهانی، ا و فتحی، ف. (1393). «بررسی کیفی عملکرد دبیرستان در ایجاد و پرورش مهارتهای اجتماعی دانشآموزان». نشریة مجلة روانشناسی، 9، 2 (34)؛ 165-185. قربان جهرمی، ر؛ حجازی، ا؛ اژهای، ج؛ خدایاری فرد، م. (1392). «بررسی نقش میانجی اهداف پیشرفت در رابطة بین نیاز به خاتمه و درگیری شناختی: اثر بافت تعللورزی». علوم تربیتی و روانشناسی، 2، 4، 87-99. عاشوری، ج؛ آزادمرد، ش؛ جلیل آبکنار، س و معینیکیا، م. (1392). «الگوی پیشبینی پیشرفت تحصیلی براساس راهبردهای شناختی و فراشناختی، جهتگیری هدفهای پیشرفت و هوش معنوی در درس زیستشناسی»، روانشناسی مدرسه، 2، 4،، 118-136. عابدی، ج. (1372). «خلاقیت و شیوهای نو در اندازهگیری آن». پژوهشهای روانشناختی، شماره 1 و 2. غباری بناب، ب؛ سهرابی، ف؛ خرمی مارکانی، ع؛ زمانپور، ع و راقبیان، ر. (1394). تدوین مبانی نظری و طراحی مقیاس هوش معنوی. طرح پژوهشی دانشکدة روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران. کاظمی، ف؛ نادری، ح؛هاشمی، س و میکائیلی، ف. (1395). «محیط اجتماعی و خلاقیت: بررسی تأثیر جوّ دانشگاه بر پیشرفت خلاقانة دانشجویان». پژوهشهای روانشناسی اجتماعی، 4، 6، 22. کمالجو، ع؛ نریمانی، م؛ عطادخت، ا؛ ابوالقاسمی، ع. (1395). «مدل علّی تأثیرات هوش معنوی و اخلاقی بر روابط فرازناشویی با واسطه‌های شبکه‌های مجازی و رضایت زناشویی». پژوهشهای روانشناسی اجتماعی، 4، 6، 24. نجفی، م؛ سپیده، م و عرب خزائلی، ن. (1390). «چالشهای بازدارنده خلاقیت در مراکز پیش از دبستان شهر تهران از دیدگاه مربیان». مجموعهمقالات همایش خلاقیتشناسی دانشگاه فردوسی مشهد. مقامع، ا؛ افروز، غ؛ سیف، س و حمیدی، م. (1396). «رابطة سن ورود به پایة اول با پیشرفت تحصیلی، سازشیافتگی اجتماعی و میزان خلاقیت در دانشآموزان پایههای دوم و پنجم ابتدائی، سوم راهنمایی و سوم متوسطة شهر تهران»، فصلنامة علمیپژوهشی خانواده و پژوهش، 5، 4، 17-1. Akpan, M. U., Ojinnaka, N. C., & Ekanem, E. (2010). Behavioral Problems among School Children in Nigeria. South Africa Journal of Pediatrics, 16 (2): 50-55.
Ashoori, J., Azadmard, S. H., Jalil, A. S., & Moeini, K. M. (2014). A Prediction Model of Academic Achievement Based on Cognitive and Metacognitive Strategies: Achievement Goals Orientation and Spiritual Intelligence in Biology. Journal of School Psycology, 2 (4): 118-136.
Barclay, K., & Myrskylä, M. (2016). Advanced Maternal Age and Offspring Outcomes: Reproductive Aging and Counterbalancing Period Trends. Population and development review, 42 (1): 69-94.
Cisheng, W., Shah, M. S., Jamala, B., Aqeel, M., Ahmed, A., & Gul, M. (2017). The Moderating Role of Spiritual Intelligence on the Relationship between Emotional Intelligence and Identity Development in Adolescents. Foundation University Journal of Psychology, 1 (1): 78-103.
Cooney, J. M. (2016). Nature Or Nurture?: An Analysis of the Association Between Birth Order, Attachment, Need to Belong and Academic Achievement in College Students. PhD Theis, Sage Colleges.
Devi, R. K., Rajesh, N. V., & Devi, M. A. (2017). Study of Spiritual Intelligence and Adjustment among Arts and Science College Students. Journal of religion and health, 56 (3): 828-838.
Gajda, A., Karwowski, M., & Beghetto, R. A. (2017). Creativity and Academic Achievement: A Meta-Analysis. Journal of Educational Psychology, 109 (2): 269.
Gresham, F. M., & Elliott, S. N. (1990). Social skills rating system: Manual. American Guidance Service.
Hall, G. E., & DiPerna, J. C. (2017). Childhood Social Skills as Predictors of Middle School Academic Adjustment. The Journal of Early Adolescence, 37(6): 825-851.
Hotz, V. J., & Pantano, J. (2015). Strategic Parenting, Birth Order, and School Performance. Journal of population economics, 28 (4): 911-936.
Joshi, A. (2014). Study of Spiritual Intelligence and Emotional Intelligence Related Abilities of Teacher Trainees in Relation to their Gender and Some Socio Educational Factors.
Khan, R. M. S., Nawaz, K., Khan, R. M. S., Yaseen, S. (2018). Relationship between Birth Order, Personality and Academic Performance. Rawal Medical Journal, 43 (1): 39-44.
Liao, Y. H., Chen, Y. L., Chen, H. C., & Chang, Y. L. (2018). Infusing Creative Pedagogy into an English as a Foreign Language Classroom: Academic Achievement, Creativity, and Motivation. Thinking Skills and Creativity, 29: 21-223.
Louis, P. T., & Kumar, N. (2016). Does Birth Order and Academic Proficiency Influence Perfectionistic Self-Presentation among Undergraduate Engineering Students? A Descriptive Analysis. Indian Journal of [sychological Medicine, 38 (5): 424.
McNally, E., & Yuen, E. (2015). The Effects of Birth Order on Academic Success. The University of Tampa Institutional Reposity, 1 (1).
Molaei, S., SheikhiFini, A. A., & Rahmani, M. N. (2018). The Role of Creative Minds (Creativity) in the Process of Academic Achievement. Iranian Journal of Positive Psychology, 4 (1).
Nosrati, F., Rahiminejad, A., & Ghayoomi, N. A. (2018). The Relationship between Parental Attachment, Spiritual Intelligence and Gender with Psychological Well-Being in Gifted Students. Journal of School Psycology, 6 (4): 176-198.
Rastegar, M., & Fatemi, M. A. S. (2017). The Interplay of Self-Actualization, Creativity, Emotional Intelligence, Language and Academic Achievement in Gifted High School Students. International Journal of Psychology, 11(1).
Safari, H., Jenaabadi, H., Salmabadi, M., & Abasi, A. (2016). Prediction of Academic Aspiration Based on Spiritual Intelligence and Tenacity. Education Strategies in Medical Sciences, 8 (6): 7-12.
Sogolitappeh, F. N., Hedayat, A., Arjmand, M. R., & Khaledian, M. (2018). Investigate the Relationship between Spiritual Intelligence and Emotional Intelligence with Resilience in Undergraduate Students. International Letters of Social and Humanistic Sciences Submitted, 28: 10-18.
Sultan, S., Khan, M. A., & Kanwal, F. (2017). Spiritual Intelligence Linking to Leadership Effectiveness: Interceding Role of Personality Traits. PEOPLE: International Journal of Social Sciences, 3 (2).
Wibrowski, C. R., Matthews, W. K., & Kitsantas, A. (2017). The Role of a Skills Learning Support Program on First-Generation College Students’ Self-Regulation, Mmotivation, and Academic Achievement: A Longitudinal Study. Journal of College Student Retention: Research, Theory & Practice, 19 (3): 317-332.
Yadav, M. (2017). Study of Academic Achievement of Senior Secondary School Students in Relation to their Emotional Intelligence Creativity and Family Relationship. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 239 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 136 |
||
