تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 388 |
تعداد مقالات | 3,003 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,272,247 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,663,337 |
فرایند تدوین و آموزش معارف اسلامی در صدر اسلام (تا پایان سال چهلم هجری) | ||
پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
دوره 2، شماره 2، فروردین 1401، صفحه 67-80 اصل مقاله (2.42 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/riet.2022.10691.1095 | ||
نویسندگان | ||
سمیه بیاتی1؛ حسن جوادی نیا* 2 | ||
1دکتری تاریخ اسلام، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران | ||
2استادیار، گروه معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، بوشهر، ایران | ||
تاریخ دریافت: 05 دی 1400، تاریخ بازنگری: 15 اسفند 1400، تاریخ پذیرش: 16 اسفند 1400 | ||
چکیده | ||
هدف پژوهش حاضر بررسی فرایند تدوین و آموزش معارف اسلامی از دوره حیات پیامبر (ص) تا پایان حکومت حضرت علی (ع) است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که پیامبر گرامی اسلام (ص) چه در قالب روایات و حدیث و چه در قالب رفتار و عمل به آموزش علوم، به خصوص آموزش علوم اسلامی مانند قرائت، توجه و اهتمام ویژهای داشتند. در دوره خلفای ثلاث، به دلیل ایجاد شورشهایی چون شورش اهل رده و نبرد با پیامبران دروغین و نیز آغاز عصر فتوحات و جنگهای خارج از شبه جزیره عربی، به استثنای توجه به آموزش علوم اسلامی مانند قرائت، تفسیر و فقه، به تدوین و آموزش سایر علوم توجهی نشد. حضرت علی (ع) نیز به دلیل درگیری با جنگهای داخلی که از آغاز خلافت ایشان تا پایان آن ادامه داشت، تنها فرصت آموزش و تدوین معارف اسلامی مانند تفسیر، حدیث و صرف و نحو را یافت. همچنین از دوره اموی به دلیل ورود سرزمینهای اطراف به اسلام و پذیرش این دین، چون افکار و عقاید متفاوتی پدید آمد، تلاش برای تدوین و تألیف در زمینه علوم اسلامی نیز آغاز شد. | ||
کلیدواژهها | ||
معارف اسلامی؛ پیامبر اسلام (ص)؛ قرآن کریم؛ آموزش؛ خلفای راشدین؛ حضرت علی (ع)؛ علوم اسلامی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Process of Compiling and Teaching Islamic Theology in the Advent of Islam (until the End of the Fortieth Year A.H) | ||
نویسندگان [English] | ||
Somaye Bayati1؛ Hassan Javadiniya2 | ||
1PhD. in Islamic History, Shiraz University, Shiraz, Iran | ||
2Assistant Professor, Department of Islamic Education, Farhangian University, Bushehr, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The purpose of the present study is to review the process of compiling and teaching Islamic theology from the life period of the Prophet Mohammad (PBUH) until the end of Imam 'Ali (AS)'s governance. The method of study is descriptive-analytic and the results indicate that Islam's dear Prophet (PBUH), either in narrations and hadith or behavior and conduct, paid special attention to teaching knowledge, especially Islamic sciences such as Qerā'at (recitation). During the period of the triplet caliphs, due to some riots such as the riot of Ahl-e Reddah and battle against false prophets as well as the advent of the conquests era and wars out of the Arabian Peninsula, no attention was paid to compiling and teaching other knowledge except teaching Islamic sciences such as Qerā'at, Tafisir and Feqh. Imam 'Ali (AS), due to his entanglement in civil wars that began from the beginning until the end of his caliphate, could find just enough time to teach and compile Islamic instruction such as Tafsir, Hadith, and grammar. Furthermore, since the Omavi period, because some neighboring countries accepted Islam, different beliefs and thoughts were created so efforts for the compilation and writing Islamic sciences began. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Islamic Theology, Prophet of Islam (PBUH), Noble Qur'an, Education, Rāshedin Caliphs, Imam 'Ali (AS), Islamic Sciences | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
نهجالبلاغه.
ابراهیم حسن، حسن (1356). تاریخ سیاسی اسلام. ترجمه ابوالقاسم پاینده. بیجا: انتشارات جاویدان.
ابن ابی الحدید، عبدالحمید بن هبهالله (1404ق). شرح نهجالبلاغه. قم: کتابخانه آیتالله مرعشی نجفی، ج1.
ابن اثیر، عزّالدین (1409ق). اسد الغابه فی معرفه الصحابه. بیروت: دارالفکر، ج3.
ابنخلدون، عبدالرحمن (1375). مقدمه. ترجمه محمد پروین گنابادی. تهران: انتشارات علمی- فرهنگی، ج2.
ابن سعد (1374). طبقات الکبری. ترجمه محمود مهدوى دامغانى. تهران: انتشارات فرهنگ و اندیشه، ج2، 8.
ابن عبدالبر، ابوعمر ابویوسف بن عبدالله (1412ق). الاستیعاب فی معرفه الاصحاب. تحقیق علی محمد البجاوی. بیروت: دارالجیل، ج4.
ابن هشام، عبدالملک (بیتا). السیره النبوه. تحقیق مصطفی السقا و ابراهیم الابیاری و عبدالحفیظ شلبی. بیروت: دارالمعرفه، ج2.
امین، احمد (1316). پرتو اسلام. ترجمه عباس خلیلی. تهران: وزارت معارف، ج1.
بروان، ادوارد (1343). تاریخ طب اسلامی. ترجمه مسعود رجبنیا. بیجا: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
بدر بن ناصر (1420ق). بحر المحیط. ریاض: مکتبه الرشد.
بغدادی، عبداللطیف (بیتا). الافاده و الاعتبار. بیروت: دارالکتب العلمیه.
بلاذری، احمد بن یحیی (1337). فتوح البلدان. ترجمه محمد توکل. تهران: نشر نقره.
جان احمدی، فاطمه (1394). تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی. قم: دفتر نشر معارف.
حرّ عاملی، محمدحسن (1412ق). وسائل الشیعه. قم: آل البیت، ج18.
حلبی، علی اصغر (1372). تاریخ تمدن اسلام. بیجا: انتشارات اساطیر.
زیدان، جرجی (بیتا). تاریخ تمدن اسلام. ترجمه علی جواهرکلام. بیجا: موسسه انتشارات امیرکبیر، ج3.
قربانی، زینالعابدین (بیتا). تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
سیوطی، جلالالدین (1981). الجامع الصغیر. بیروت: دارالفکر، ج2.
شبلی نعمانی، محمد (1328). تاریخ علم کلام. ترجمه داعی گیلانی. تهران: اساطیر.
عسقلانی، ابن حجر (1415ق). الاصابه فی تمییز الصحابه. بیروت: دارالکتب العلمیه، ج2.
غنیمه، عبدالرحیم (1372). تاریخ دانشگاههای بزرگ اسلامی. ترجمه نورالله کسایی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
فتال نیشابوری، محمد بن حسن (بیتا). روضه الواعظین. قم: انتشارات رضی.
قفطی، جمالالدین (1371). تاریخ الحکماء. ترجمه بهمن دارایی. تهران: دانشگاه تهران.
کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق (1407ق). الکافی. المحقق علی اکبر غفاری و محمد آخوندی. تهران: دارالکتب الاسلامیه، ج1.
آربری، آ.ج و همکاران (1378). تاریخ اسلام. ترجمه احمد آرام. بیجا: موسسه انتشارات امیرکبیر.
متقی هندی (1401ق). کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال. محقق بکری حیانی و صفوه السقا. بیجا: موسسه الرساله، ج10.
مجلسی، محمدتقی (بیتا). بحار الانوار. بیروت: دار الحیاء التراث العربی، ج39، 37.
مطهری، مرتضی (1354). خدمات متقابل اسلام و ایران. تهران: دفتر انتشارات اسلامی، ج3.
مطهری، مرتضی (1383). سیری در نهجالبلاغه. تهران: انتشارات صدرا.
مقدسی، مطهر بن طاهر (1374). آفرینش و تاریخ. ترجمه محمدرضا شفیعی کدکنی. تهران: آگه، ج2.
نلینو، کرلو آلفونسو (1349). تاریخ نجوم اسلامی. ترجمه احمد آرام. تهران: کانون نشر و پژوهشهای اسلامی.
ولایتی، علی اکبر (1391). فرهنگ و تمدن اسلامی. قم: دفتر نشر معارف.
الهامی، داوود (1378). تاریخچه نظام آموزشی اسلامی. پیام، شماره 22.
صفری فروشانی، نعمتالله (1381). روند تاریخی آموزش از صدر اسلام تا پایان امویان. طلوع نور، شماره 1. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 258 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 147 |