تعداد نشریات | 23 |
تعداد شمارهها | 389 |
تعداد مقالات | 3,001 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,270,592 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,661,042 |
ابعاد عقلی و عرفانی نماز از منظر حاج ملاهادی سبزواری با تکیه بر کتاب «اسرار الحکم» | ||
پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
مقاله 4، دوره 4، شماره 3، مهر 1402، صفحه 71-90 اصل مقاله (3.16 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/riet.2023.14778.1196 | ||
نویسنده | ||
هاجر تاجیک* | ||
گروه معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران | ||
تاریخ دریافت: 11 شهریور 1402، تاریخ بازنگری: 24 مهر 1402، تاریخ پذیرش: 25 مهر 1402 | ||
چکیده | ||
هدف پژوهش حاضر بررسی ابعاد عقلی و عرفانی نماز از منظر حاج ملاهادی سبزواری با تکیه بر کتاب «اسرار الحکم» بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که نگاه بیبدیل حکیم سبزواری در تبیین سلوک عرفانی، عقلی و فقهی نماز موجب میشود نمازگزار بتواند در هر یک از اجزاء نماز، اعم از مقدمات، مقارنات یا ارکان نماز، در سلوک معنوی و سیر عرفانی، به حالت جذبه و ذکر به سوی محبوب سرمدی که هدف آفرینش موجودات است، برسد. بعد از این اتفاق نمازگزار درکی متفاوت از تقلید را تجربه میکند، به گونهای که هر لحظه با شوق و نشاط، به انجام این فریضه میپردازد. لذا بیان اسرار موجود در اسرار الحکم میتواند راهگشای انسان قرن حاضر برای انس با نماز باشد. در پارهای از موارد، رویکرد عرفانی و فلسفی سبزواری در شرح و تبیین احکام فقهی نماز، با چالشهای ابهام و ناسازگاری مواجه شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
نماز؛ ملاهادی سبزواری؛ کتاب «اسرار الحکم»؛ عرفان؛ عقل | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Rational and Mystical Aspects of Prayer from the View of Hāj Mollā Sazevāri Based on Asrār ol-Hekam | ||
نویسندگان [English] | ||
Hajaar Tajik | ||
Department of Islamic Studies, Farhangian University, Tehran, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
The purpose of the present study is to review rational and mystical aspects of prayer from the view of Hāj Mollā Sazevāri Based on Asrār ol-Hekam. The research method is descriptive-analytic and the results indicated that Hakim Sabzevāri’s unique outlook on mystical, rational, and jurisprudential journey of prayer makes those who pray be in a spiritual and mystical journey and reach rapture and recitation of the divine beloved who is the purpose of creation during each section of their prayers including its introduction and pillars. Afterwards, prayers will achieve a different perception of imitation such that they perform this virtue enthusiastically and passionately every time. Therefore, stating the secrets of Asrār ol-Hekam can open the way for humans in the current century to bond with prayer. In some cases, Sabzevāri’s mystical and philosophical approach to explaining jurisprudential rules of prayer has encountered challenges of confusion and incompatibility. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Prayer, Hāj Mollā Sazevāri, Asrār ol-Hekam, Mysticism, Ration | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
آشتیانی، جلالالدین (1381). شرح بر زادالمسافر. قم: دفتر تبلیغات اسلامى، ج1.
ابنبابویه (شیخ صدوق)، محمدبنعلی (1389). معانی الاخبار. مترجم: حمیدرضا شیخی. قم: ارمغان طوبی.
حرّ عاملی، محمدبن حسن (1409ق). وسائل الشیعه. محقق و مصحّح: گروه پژوهش آل البیت. قم: موسسه آل البیت(ع)، ج4، 11.
دوانی، جلالالدین (1381). سبع رسائل. تحقیق و تعلیق از تویسرکانى. تهران: میراث مکتوب.
سبزوارى، هادی (1379). شرح المنظومة. تصحیح و تعلیق از: حسن حسنزاده آملى؛ تحقیق و تقدیم از: مسعود طالبى. تهران: ناب، ج3-2.
سبزوارى، هادی (1383). اسرار الحکم. مقدمه از: سها صدوقی؛ تصحیح از: کریم فیضی. قم: مطبوعات دینی، ج1-3.
سبزوارى، ملاهادی (1360). التعلیقات على الشواهد الربوبیة. تصحیح و تعلیق از: سید جلالالدین آشتیانى. مشهد: المرکز الجامعى للنشر.
سجادی، سید جعفر (1373). فرهنگ اصطلاحات فلسفى ملاصدرا. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، ج3.
سهروردی، شهابالدین (1372). مجموعه مصنفات شیخ اشراق. مقدمه و تصحیح: هانری کربن. تهران: نشر پژوهشگاه، ج2.
شعرانی، ابوالحسن (بیتا). شرح فارسى تجرید الاعتقاد. تهران: انتشارات اسلامیه.
شمس، سیدمحمدکاظم؛ اشرفی، عبدالهادی؛ آهنگر، جواد (1381). مرزبان وحی و خرد: یادنامه مرحوم علامه سید محمدحسین طباطبایی. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه.
شیرازی، محمدبن ابراهیم (1981م). الحکمة المتعالیة فى الأسفار العقلیة الأربعة. با حاشیه علامه طباطبائى. بیروت: دار إحیاء التراث العربی، جلد 1.
شیرازی (ملاصدرا)، محمدبن ابراهیم (1383). مجموعه رسائل فلسفی. زیر نظر: سید محمد خامنهای، ویراستاران: مقصود محمدی و همکاران. تهران: موسسه بنیاد حکمت اسلامی صدرا، ج1.
طباطبایى، سید محمدحسین (1374). ترجمه تفسیر المیزان. مترجم: سید محمدباقر موسوى همدانى. قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه، ج16.
طبری، حسنبنعلی(1379). مناقب الطاهرین. تهران: رایزن، ج2.
علمالهدی، مرتضی بن داعی (1361). نزهه الکرام و بستان العوام (در امامت و ولایت از قرن6و7). تهران: باقر ترقی، ج1.
شیخ بهایی، محمدبن حسین (1387). الاربعین. مترجم: محمدبن علی خاتون آبادی. تهران: حکمت.
علمالهدی، مرتضی بن داعی (1411ق). الذخیره فی علم الکلام. تحقیق: سید احمد حسینی اشکوری. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه.
فیض، الکاشانی، محمدبن شاه مرتضی (1375). اصول المعارف. تعلیق، تصحیح و مقدمه از: سید جلالالدین آشتیانى. قم: دفتر تبلیغات اسلامى.
مازندرانى، محمد صالح بن احمد(1382ق). شرح الکافی- الأصول و الروضة. تهران: المکتبه الاسلامیه، ج12.
مجلسی، محمدباقر (بیتا). بحار الانوار الجامعه لدرر الاخبار الائمه الاطهار. بیروت: داراحیاء التراث العربی، ج57، 96، 4.
جعفر بن محمد، امام ششم(ع) (منسوب به) (بیتا). مصباح الشریعة. مترجم: علامه حسن مصطفوى. تهران: انجمن اسلامى حکمت و فلسفه ایران.
رادمنش، عطامحمد (1389). غلغل اجزای عالم بشنوید (تحلیل عارفانه نماز از دید مولوی). پژوهشنامه زبان و ادبیات فارسی، 2(7).
محمدی، راحله (1395). فلسفه نماز. تهران: انتشارات نظری.
دلیر، بهرام (1402). اسرار عرفانی نماز. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 133 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 50 |