پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 390 |
| تعداد مقالات | 3,025 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,312,582 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,698,686 |
جستاری آسیب‌‌شناسانه بر روشهای آموزشگری دروس دینی از منظر روانشناسی آموزش | ||
| پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
| مقاله 5، دوره 4، شماره 4، دی 1402، صفحه 87-108 اصل مقاله (2.93 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/riet.2023.15119.1206 | ||
| نویسنده | ||
| آرمان مهری* | ||
| دانشجوی کارشناسی ارشد، روانشناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 02 آبان 1402، تاریخ بازنگری: 16 آبان 1402، تاریخ پذیرش: 18 آبان 1402 | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهش حاضر بررسی آسیب‌‌های روشهای آموزشگری دروس دینی از دیدگاه روانشناسی تربیتی است. این پژوهشِ کیفی، با روش تحقیق نظرورزی انجام شده است. برای تحلیل یافته‌‌ها، از روش تحلیل استنباطی استفاده شده و سپس با اتکاء به نظریات و یافته‌‌های پژوهشی در روانشناسی تربیتی، هر یک از مقولات، مورد نظرورزی قرار گرفتند. یافته‌‌های تحقیق نشان می‌‌دهد که روشهای آسیب‌‌زا در آموزشگری دروس دینی عبارتند از: آموزشِ معلم‌‌محور، اتکای افراطی به روش تدریس سخنرانی، تدریس انفرادی، ضعف در دانش محتوایی، کمبود دانش پداگوژی محتوا، حافظه‌‌محوری، ضعف در مدیریت کلاسی، آرایش کلاسی سنّتی و استفاده نکردن از فناوری‌‌های نوین آموزشی. نتایج حاصل از تحقیق نمایانگر آن است که برای بهبود کیفیت آموزشگری علوم دینی، بهتر است از روشهای نوین مثل آموزش یادگیرنده‌‌محور، بحث‌‌های گروهی، فعالیت‌های جمعیِ پروژه‌‌مدار و تدریس مشارکتی استفاده شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| روشهای آموزشگری؛ دین‌‌آموزی؛ روانشناسی تربیتی؛ دروس دینی؛ روانشناسی آموزش | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Pathological Study of Teaching Methods of Religious Course from the View of Education Psychology | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Arman Mehri | ||
| Master's Student, Department of Educational Psychology, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The purpose of the present study is to review the harms related to teaching methods of religious courses from the view of educational psychology. This qualitative study was conducted by an analytical research method. For data analysis, an inferential analytical method was used and then relying on the research theories and findings in educational psychology, each category was analyzed. The results show that harmful methods of teaching religious courses include: teacher-centered education, excessive reliance on monologues, individual teaching, weakness in conceptual knowledge, lack of pedagogical knowledge, memorization, weakness of class management, traditional class arrangement, and not using new technologies in education. The research results reveal that for the betterment of religious education, new methods such as learner-centeredness, group discussions, project-centered group activities, and participative teaching should be used. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Teaching Methods, Religion Learning, Educational Psychology, Religious Courses, Education Psychology | ||
| مراجع | ||
|
آقازاده، محرم (1393). راهنمای روشهای نوین تدریس: بر پایه پژوهش‌‌های مغزمحور، ساخت‌‌گرایی، یادگیری از طریق همیاری، فراشناخت. تهران: آییژ.
احمدی، غلامعلی؛ خالقی‌‌نژاد، سیدعلی؛ اسدپور، سعید (1393). تأثیر تدریس مشترک بر پیشرفت تحصیلی درس علوم دانش‌‌آموزان پایۀ سوم راهنمایی. رهبری و مدیریت آموزشی، 8(4)، ص20-9.
اسپیلکا، برنارد؛ هود، رالف دبلیو؛ هونسبرگر، پروس؛ گرساچ، ریچارد (1396). روانشناسی دین: براساس رویکرد تجربی. ترجمۀ محمد دهقانی. تهران: رشد.
اسلامیان، حسن؛ سعیدی رضوانی، محمود؛ فاتحی، یونس (1392). مقایسۀ اثربخشی روشهای تدریس بحث گروهی و سخنرانی بر میزان یادگیری و رضایت دانش‌‌آموزان از تدریس در درس دین و زندگی. پژوهش در برنامه‌‌ریزی درسی، سال دهم، 2(38)، ص23-13.
اسلاوین، رابرت ایی. (1399). روانشناسی تربیتی: نظریه و کاربست. ترجمۀ یحیی سیدمحمدی. تهران: روان.
اشرفی، عباس؛ آخوندی، فاطمه (1391). آسیب‌‌شناسی آموزش دینی در دانشگاه از دیدگاه اساتید. رهیافت انقلاب اسلامی، شمارۀ 17، ص145-133.
بنتهام، سوزان (1401). روانشناسی تربیتی. ترجمۀ اسماعیل سعدی‌‌پور و علی نعمتی. تهران: رشد.
تاج‌‌مهر، نجمه (1393). آسیب‌‌شناسی تربیت دینی در خانواده (کودکان و نوجوانان). در: همایش ملی انجمن فلسفه تعلیم و تربیت ایران.
تربتی‌‌نژاد، حسین؛ طباطبائی، مریم سادات؛ امیری رومنان، مهسا (1401). بررسی روشهای آموزش آموزه‌‌های دینی در مقطع ابتدایی. پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی، 2(3)، ص85-98.
ترخان، مرتضی؛ بیرامی، منصور؛ شمس، حسن؛ عبدالله‌‌زاده، حسن؛ گودرزی، محمدعلی (1399). مقدمه‌‌ای بر روانشناسی دین. تهران: ارجمند.
حافظی، علیرضا؛ یارمحمدیان، احمد؛ قمرانی، امیر (1398). رهیافت‌‌های روان‌‌شناختی انواع توجه در آموزش دینی و معنوی کودکان. تربیت اسلامی، 14(28)، ص159-173.
حلیمی جلودار، حبیب‌‌الله (1394). بررسی دیدگاه دانشجویان دربارۀ شیوۀ آموزش دروس معارف اسلامی با تأکید بر خصایص جمعیت‌شناختی آنان (نمونۀ مورد: دانشجویان دانشگاه مازندران). پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، شماره 37، ص111-130.
خسروپناه، عبدالحسین (1399). آسیب‌‌شناسی دین‌‌پژوهی معاصر: تحلیل دین‌‌شناسی شریعتی، بازرگان و سروش. تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
درتاج، حسین؛ حسین‌‌خانی، محمد (1401). روانشناسی یادگیری. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
دیرینگر، ریچارد؛ اُلر، دیوید (1399). نشانه‌‌شناسی انگاره خدا در روانشناسی دین. ترجمۀ هادی دهقانی یزدلی و محمدرضا پاشایی. تهران: آناپنا.
رضوانی، فریدون (1394). آسیب‌‌شناسی تربیت دینی: شاخص‌‌ها و راهکارها. در: اولین همایش ملی تربیت دینی، راهی به سوی تعالی.
ساجدی، ابوالفضل (1386). ابزارها و روشهای آسیب‌‌زا در تعلیم و تربیت دینی دانش‌‌آموزان. کتاب نقد بهار، شمارۀ 42.
سانتراک، جان دبلیو. (1401). روانشناسی تربیتی. ترجمۀ شاهده سعیدی، مهشید عراقچی و حسین دانش‌‌فر. تهران: رسا.
سعدی‌‌پور، اسماعیل (1400). روانشناسی تربیتی کاربردی: نظریه و عمل در روانشناسی آموزش و یادگیری. تهران: ویرایش.
سلیمان‌‌نژاد، اکبر (1401). روشهای تدریس تعلیمات دینی (هدیه‌‌های آسمانی). تهران: سمت.
سیف، علی‌‌اکبر (1397الف). اندازه‌‌گیری، سنجش و ارزشیابی آموزشی. تهران: دوران.
سیف، علی‌‌اکبر (1397ب). روانشناسی پرورشی نوین: روانشناسی یادگیری و آموزش. تهران: دوران.
شریفی دروازه، مریم؛ نصر اصفهانی، احمدرضا؛ میرشاه جعفری، سید ابراهیم (1400). بهره‌‌گیری از ابعاد موقعیت در برنامۀ درسی آموزش دینی. علوم تربیتی از دیدگاه اسلام، 9(17)، ص5-31.
شریفی دروازه، مریم؛ نصر اصفهانی، احمدرضا؛ میرشاه جعفری، سید ابراهیم (1399). واکاوی روشهای آموزش دینی مبتنی بر تجربۀ زیستۀ آموزگاران و متخصصان علوم دینی و تربیتی. تربیت اسلامی، 15(34)، ص29-7.
شفیعی، صابر؛ راوک، امیر؛ اسدی، رضا (1399). بررسی اصول، مبنا و روش تدریس مفاهیم دینی به کودکان از منظر آیات و روایات و روانشناسی رشد و تربیتی. پیشرفت‌‌های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، 3(23)، ص53-42.
شورت، ادموند سی. (1388). روش‌‌شناسی مطالعات برنامۀ درسی. ترجمۀ محمود مهرمحمدی و همکاران. تهران: سمت.
صالحی‌‌زاده، محمداسماعیل؛ محمدی، روح‌‌الله (1394). آسیب‌‌شناسی تربیت دینی جوانان در مسائل عبادی از دیدگاه آیات و روایات. آموزه‌‌های تربیتی در قرآن و حدیث، 1(1)، ص1-14.
علم‌‌الهدی، جمیله؛ خاکسار، زینب (1394). بررسی تأثیر آموزش فعال بر خودانگیختگی دانش‌‌آموزان نسبت به نماز. تریبت اسلامی،10(21)، ص109-85.
علی‌‌اسماعیلی، عبدالله (1385). مقایسۀ اثربخشی روشهای تدریس سنّتی و مشترک درس انشای دورۀ راهنمایی. اندیشه‌‌های تازه در علوم تربیتی، شمارۀ 2، ص71-57.
فخر روحانی، زهرا (1397). تتبعی در علل ناکارآمدی آموزشهای دینی مدارس. مطالعات تربیتی و اجتماعی قرآن و عترت، 1(2)، ص50-29.
فیوشت، اینیر؛ رپستا، پل (1397). جامعه‌‌شناسی دین (رویکردهای کلاسیک و معاصر). ترجمۀ اکبر احمدی. تهران: تمدن علمی.
قاسمی ورجانی، طیبه؛ ابراهیمی، علیرضا (1398). توصیف و تحلیل وضعیت موجود در آموزش دینی در فضای مجازی. Pure life، 6(18)، ص153-125.
کدیور، پروین (1400). روانشناسی تربیتی. تهران: سمت.
کریمی، یوسف (1398). روانشناسی تربیتی. تهران: ارسباران.
محسن‌‌زاده، محمدجواد (1396). آسیب‌‌شناسی و ارائه راهکارهای ارتقای آموزشهای دینی در فضای مجازی. Pure life، 4(10)، ص152-123.
مرادی، اسدالله (1385). آسیب‌‌شناسی تربیت دینی: گفتگو با استادان حوزه و دانشگاه. ویراستۀ احمد برادری و جعفر ربانی. تهران: سازمان پژوهش و برنامه‌‌ریزی آموزشی وزارت آموزش‌‌وپرورش.
منصوریان، فرخنده (1401). بررسی نقش روش تدریس فعال با رویکرد حل مسئله بر تربیت دینی دانش‌‌آموزان. پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی، 2(2)، ص122-109.
مهرمحمدی، محمود (1398). جستارهای نظرورزانه در تعلیم و تربیت. تهران: مرکز نشر آثار علمی دانشگاه تربیت مدرس.
نجفی، حسن؛ ملکی، حسن؛ سبحانی‌نژاد، مهدی؛ مصباح، علی (1401). مبانی الهیاتی برنامۀ درسی هویت دینی. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 30(55)، ص193-231.
نیک‌‌سرشت، علی؛ انصاری‌‌نژاد، خالقداد (1394). بازشناسی تربیت دینی و واکاوی آسیب‌‌های فراروی آن در عصر حاضر. در: همایش بین‌‌المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی.
وولف، دیوید ام. (1393). روانشناسی دین. ترجمۀ محمد دهقانی. تهران: رشد.
وولفلک، آنیتا (1402). روانشناسی تربیتی. ترجمۀ اسماعیل سعدی‌‌پور، زهرا قلمی، مرتضی حسن‌‌زاده، راضیه وظیفه‌‌دوست و یگانه زارع. تهران: رشد.
یاب، ایریس (1401). کلیدهای آموختن به کودکان درباره خدا. ترجمۀ مسعود حاجی‌‌زاده. تهران: صابرین.
Adiyono, F.A., Rahmat, N.A. & Munawarroh, N. (2022). Skills of Islamic Religious Education Teacher in Class Management. Al-Hayat: Journal of Islamic Education, 6(1), p.104-115.
Anderman, E. (2011). Educational psychology in the twenty-first century: Challenges for our community. Educational Psychologist, 46, p.185–196.
Bandura, A. (1977). Social learning theory. Prentice-Hall.
Bandura, A. (1997). Self-Efficacy: The Exercise of Control. Worth Publishers.
Bruning, R.H., Schraw, G.J. & Norby, M.M. (2011). Cognitive psychology and instruction (5th ed.). Boston, MA: Pearson.
Chi, M.T.H. & Wylie, R. (2014). The ICAP Framework: Linking cognitive engagement to active learning outcomes. Educational Psychologist, 49, p.219–243.
Cruickshank., D.T., Jenkins, D.B. & Metcalf, K.K. (2006). The act of teaching. McGraw-Hill.
Darman, A. (2018). Manajemen Pengelolaan Kelas Guru Pendidikan Agama Islam Dalam Meningkatkan Kedisiplinan Siswa. IQRO: Journal of Islamic Education,1(2), p.163-176.
Eggen, P. & Kauchak, D. (2001). Educational psychology: Windows on classroom, (8th ed.). Prentice-Hall.
Evans, G.W. & Maxwell, L. (1997). Chronic Noise Exposure and Reading Deficits: The Mediating Effects of Language Acquisition. Environment and Behavior, 29, p. 638-656.
Friend, M. (2007). The Co-Teaching partnership. Journal of educational leadership, 64(5), p.48-51.
Friend, M. (2008). Co-Teaching: A simple solution that isn’t simple after all. Journal of Curriculum and instruction, 2(2), p.9-19.
Guba, E.G. & Lincoln, Y.S. (1994). Competing paradigms in qualitative research: Handbook of Qualitative Research. Sage Publications.
Ikhwan, A. (2014). Integrasi Pendidikan Islam (Nilai-Nilai Islami dalam Pembelajaran). Ta’allum: Journal Pendidikan Islam, 2(2), p.179-194.
Kilgore, K.L. & Griffin, C.C. (1998). Beginning special educators: Problems of practice and the influence of school context. Teacher education and special education, 21(3).
Korkeakoski, K. & Ubani, M. (2018). What positive things do students from different backgrounds see in integrated RE lessons with collaborative teaching? Three cases from a Finnish teaching experiment. Journal of Religious education, Vol. 66, p.49-64.
Mahmudah, M. (2018). Upaya mengukur keberhasilan proses pembelajaran. Journal Kependidikan Pengelolaan Kelas, 6(1), p.53-70.
Noseda, M. (2020). Self-efficacy in preservice teachers preparing to teach religious education. Journal of Religious education, Vol. 68, p.73-90.
O’Donnell, A.M., Reeve, J. & Smith, J.K. (2009). Educational psychology: Reflection for action. (2nd ed.). John Wiley.
O’Grady, K. & Robert, J. (2020). A touchy subject: teaching and learning about difference in the religious education classroom. Journal of Beliefs & Values,41(1), p.88-101.
Obispo, R.T., Magulod, G.C. & Tindowen, D.J.C. (2021). Teachers’ Classroom Management Styles and Student-Teacher Connectedness and Anxiety. International Journal of Learning, Teaching and Educational Research, 20(5), p.123-141.
Saroglou, V. (2020). The psychology of religion. Routledge.
Schmidt, H.K., Grube, D. & Rothgangel, M. (2017). The relevance of prior content knowledge regarding bioethical dilemmas: Religious education in dialogue with empirical studies of educational psychology, Journal of Empirical Theology, 30(1), p.68-86.
Schunk, D.H. (2016). Learning theories: An educational perspective. (7th ed.). Boston, MA: Allyn & Bacon/Pearson.
Sianipar, D., Hasugian, J.D., Sairwona, W., Zega, Y.K. & Ritonga, N. (2021). Teaching anti-discrimination attitudes through Christian religious education in school. Budapest International Research and Critics Institute-Journal, 4(4), p.7585-7596.
Sutrisno., S. & Nasucha, J.A. (2022). Islamic religious education project-based learning model to improve student creativity. At-Tadzkir: Islamic education journal,1(1), p.13-22.
Zainuddin, M.R. (2016). Pengembangan Pengelolaan Kelas Dalam Meningkatkan Efisiensi Pembelajaran Pendidikan Agama Islam. Journal Pendidikan Islam, No. 4, p. 311-321. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 112 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 58 |
||