
تعداد نشریات | 24 |
تعداد شمارهها | 456 |
تعداد مقالات | 3,537 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,105,666 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,295,608 |
تأثیر آموزش مؤلفههای انگیزهبخش دعای عرفه امام حسین(ع) بر بهداشت روانی (دانشآموزان متوسطه دوم مدارس رشد و شاهد منطقه 16 تهران) | ||
پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
دوره 5، شماره 3، مهر 1403، صفحه 109-130 اصل مقاله (3.12 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/riet.2024.16038.1235 | ||
نویسندگان | ||
محمدتقی مبشری* 1؛ بنفشه نجفی2؛ مینا شاهمحمدی3 | ||
1گروه آموزشی الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران | ||
2کارشناسی ارشد، علوم قرآن و حدیث، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران. | ||
3گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش مؤلفههای انگیزهبخش دعای عرفه بر بهداشت روانی دانشآموزان بود. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر اجرا آمیخته (کیفی- کمّی) است. نمونهگیری با روش خوشهای- تصادفی انجام شده و جامعه آماری در بخش کیفی بدین صورت بود که برای شناسایی مؤلفههای تربیتی و عرفانی دعای عرفه، ابتدا مبانی نظری و پیشینه تحقیق مورد مطالعه قرار گرفت، سپس عبارات پس از بهرهگیری از نظرات اساتید کدگذاری شد و در بخش کمّی دانشآموزان مدارس رشد و شاهد دوره دوم متوسطه منطقه 16 شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 به تعداد 1368 دانشآموز بودند که بر اساس فرمول کوکران، حجم نمونه 300 نفر برآورد شد که در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند، طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل انجام شد. پس از شناسایی مؤلفهها، از پرسشنامه بهداشت روانی گلدبرگ و هیلر (1979) استفاده گردید. دادهها در پرسشنامه بهداشت روان از پایایی کافی برخوردار بود. دادههای پژوهش توسط نرمافزارSpss در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. مقایسه نمرات ابعاد بهداشت روان بین دو گروه با استفاده از آزمون تکمتغیری و چندمتغیری تحلیل کوواریانس انجام شد که در نتیجه آن علائم افسردگی رتبه اول، علائم کنش اجتماعی رتبه دوم و علائم جسمانی در رتبه سوم قرار گرفتند. بنابراین، متغیر مستقل مؤلفههای دعای عرفه در حد بالایی بر بهداشت روان تاثیر گذاشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
دعای عرفه؛ بهداشت روانی؛ انگیزه؛ آموزش؛ دانشآموزان؛ مقطع متوسطه دوم؛ مدارس رشد؛ مدارس شاهد؛ تهران | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Impact of Teaching the Motivational Components of Imam Hussein's (PBUH) Dua Arafah on Mental Health (High School Students of Roshd and Shahed Schools in District 16 of Tehran) | ||
نویسندگان [English] | ||
MohammadTaghi Mobasheri1؛ Banafsheh Najafi2؛ Mina Shah Mohammadi3 | ||
1Educational Department of Theology and Islamic Studies, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
2MA, Qur'an and Hadith Sciences, Farhangian University, Tehran, Iran. | ||
3Department of Educational Sciences, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The present study aimed to investigate the impact of teaching the motivational components of Dua Arafah on students' mental health. This research is applied in nature and employs a mixed-methods approach (qualitative-quantitative). The sampling was conducted using a cluster-random method. In the qualitative phase, the target population was identified by studying the theoretical foundations and research literature to recognize the educational and spiritual components of Dua Arafah. The phrases were then coded based on expert opinions. In the quantitative phase, the target population included 1,368 students from Roshd and Shahed high schools in District 16 of Tehran during the 2021-2022 academic year. Based on Cochran's formula, a sample size of 300 students was estimated, and these students were divided into experimental and control groups. A pre-test and post-test design with a control group was employed. After identifying the components, the Goldberg and Hillier (1979) Mental Health Questionnaire was used. The reliability of the data collected through the questionnaire was confirmed. The research data were analyzed using SPSS software at both descriptive and inferential statistical levels. A comparison of the mental health dimensions' scores between the two groups was conducted using univariate and multivariate covariance analysis. The results indicated that depressive symptoms ranked first, social dysfunction symptoms ranked second, and somatic symptoms ranked third. Therefore, the independent variable, the components of Dua Arafah, had a significant impact on mental health. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Dua Arafah, mental health, motivation, education, students, high school, Roshd schools, Shahed schools, Tehran | ||
مراجع | ||
قرآن کریم.
احمدیان مقدم، بتول (1401). بررسی مفاهیم اجتماعی دعای عرفه. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیامنور قم.
اخوان مقدم، زهره؛ حبیبپور، زهرا (۱۳۹7). تحلیل محتوای دعای عرفه امام حسین(ع). رشد آموزش معارف اسلامی، شماره 107، ص99-116.
اژدر، علیرضا؛ احمدی فراز، مهدی؛ زارع، حسین؛ زمانی، مهدی (1390). بررسی جایگاه دعا در سلامت جسم و روان. تازههای رواندرمانی، 2(17)، ص61-63.
انیسی، جعفر؛ سلیمی، سیدحسن؛ میرزمانی، سید محمود؛ رئیسی، فاطمه؛ نیکنام، مژگان (1386). بررسی مشکلات رفتاری نوجوان. علوم رفتاری، 1(2)، ص163-170.
ایمانی، محبوبه (۱۳۹۲). وجوه بلاغت و مضامین عرفانی دعای عرفه امام حسین(ع). پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم انسانی سیستان و بلوچستان.
بذرگر، محمدحسن؛ سلیمانی سروستانی، لیلا (1392). نقش نماز در تقویت بهداشت روانی. پیوند، 11(404)، ص43-46.
بهشتی، محمد (1401). دلالتهای تربیتی دعای عرفه در ساحت تربیت توحیدمدار با تکیه بر روشهای تربیت اخلاقی عرفانی. رساله دکتری. گروه علوم تربیتی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
ترابی، اکبر (۱۳۸۹). آموزههای عرفانی دعای عرفه امام حسین(ع). میقات حج، 2(3)، ص173-208.
جانسون، ریچاردآرنولد؛ ویچرن، دیندبلیو (1384). تحلیل آماری چندمتغیری کاربردی. دانشگاه فردوسی مشهد.
حرّ عاملی، محمد (1414ق). وسائل الشیعه. بیروت: دارالاحیاء التراث العربی، ج7.
خادم، حسین؛ مظفری، محمد؛ یوسفی، احمد؛ قنبری هاشمآبادی، بهرامعلی (1394). ارتباط سلامت معنوی با سلامت روان دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد. تاریخ پزشکی، 7(25)، ص33-50.
خلیلی، شیوا؛ بختیاری، آمنه (1387). نگرش روانشناختی به بلوغ دختران. مطالعات راهبردی زنان، 11(41)، ص197- 218.
راغب اصفهانی، حسین (1388). المفردات فی غریب القرآن. ترجمه غلامرضا خسروی حسینی. تهران: انتشارات: مرتضوی.
رحمانی فیروزجایی، مرضیه (۱۳۹۲). بررسی و تحلیل آموزههای اخلاقی و تربیتی و عرفانی دعای عرفه امام حسین(ع). پژوهشنامه معارف حسینی، 4(8)، ص19-54.
رحمانی، فرزانه (1393). نقش و تاثیر دعا بر سلامت جسمی و روحی انسان در دین اسلام و مسیحیت. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشکده روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران جنوب.
رضایی اصفهانی، محمدعلی؛ جعفری، احمد (۱۳۹۵). شگفتیهای علمی در دعای عرفه. مطالعات اسلامی، 1(5)، ص73-87.
ساجدی، ابوالفضل (1387). دین و بهداشت روان. روانشناسی تعامل با دین، 2(1)، ص55-86.
شاملو، سعید (1387). بهداشت روانی. تهران: رشد.
شاهنوریان، مریم (۱۴۰۰). مقایسه درونمایههای دعای عرفه امام حسین(ع) و دعای امام سجاد(ع) در ابعاد خودشناسی و راهنماشناسی. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شاهد تهران.
شجاعی، محمدصادق (1388). دعا و سلامت روان. تهران: مرکز پژوهشهای اسلامی صدا و سیما.
عزیزی، نعمتالله؛ سلیمانی، جواد (1397). مطالعه نقش جهتگیری مذهبی در سلامت روان دانشآموزان دوره متوسطه. مطالعات فقه و اصول، 1(1)، ص1-32.
علاءالدین، محمدرضا؛ علاءالدین، نجمه (۱۳۹۹). دعای عرفه و سبک زندگی اعتقادی. پژوهش در تعلیم و تربیت اسلامی، 11(66)، ص41-60.
علوی، کامران (1394). نقش دعا و زیارت در بهداشت روان. مشهد: انتشارات بهنشر آستان قدس رضوی.
قریشیراد، فخرالسادات (1382). نقش مذهب و رویارویی مذهبی در بهداشت روانی. در: اولین همایش نقش دین در بهداشت روان. تهران: معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران، ص12-42.
قلیپور، فاطمه (۱۳۹۵). انسانشناسی در دعای عرفه. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه معارف اسلامی تهران.
کربلایی، ساره (۱۳۹۳). تحلیل دعای عرفه امام حسین(ع) براساس مبانی تربیتی در اسلام. پایاننامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه الزهرا(س).
کلهری، فرشته (۱۳۹۵). بررسی آموزههای فلسفی، کلامی و عرفانی دعای عرفه. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه معارف اسلامی ایلام.
کلینی، محمدبن یعقوب (1381). اصول کافی. ترجمه محمدباقر کمرهای. تهران: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی.
مجلسی، محمدباقر (1403ق). بحار الانوار. بیروت: دار إحیاء التراث العرب، ج2، 26.
محلاتی، حیدر (۱۳۹۵). بررسی تطبیقی دعای عرفه امام حسین(ع) و امام سجاد(ع). پژوهشنامه معارف حسینی، 1(1)، ص106-122.
مشکینی، علی (1370). المصباح المنیر. قم: نشر هادی.
مکرم، محمدجواد؛ بهشتی، سعید (۱۳۹۰). آیین بندگی در نظام تربیت ناب حسینی در دعای عرفه. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 19(13)، ص45-62.
نقوی، محمدتقی (1382). شرح دعای عرفه امام حسین(ع). انتشارات قائن. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 150 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 119 |