پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 24 |
| تعداد شماره‌ها | 457 |
| تعداد مقالات | 3,540 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,123,228 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,308,681 |
آموزش و محیط زیست در پرتو الهیات با تاکید بر سند تحول بنیادین آموزش | ||
| پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
| دوره 5، شماره 3، مهر 1403، صفحه 43-64 اصل مقاله (2.7 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/riet.2024.16300.1255 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد معتمدی راد* 1؛ محمد رضا دیمه کار1؛ امیر عباس رستگاری مقدم2 | ||
| 1گروه آموزش جغرافیا، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران. | ||
| 2دانشجوی کارشناسی، گروه آموزش جغرافیا، دانشگاه فرهنگیان، بیرجند، ایران. | ||
| چکیده | ||
| تغییرات محیط زیست و فعالیت‌‌های انسان با یکدیگر رابطه مستقیمی داشته و در دراز مدت این تغییرات عواقب ناگواری برای زندگی و سلامت انسان به همراه دارد. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی آموزش و محیط زیست در پرتو الهیات با تاکید بر سند تحول بنیادین آموزش پرداخته است. قرآن کریم و روایات معصومین(ع) سرشار از آیات و احادیثی است که بر اهمیت حفظ و حراست از محیط زیست تأکید می‌کنند. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیز به عنوان نقشه راه نظام آموزشی جمهوری اسلامی ایران، بر تربیت نسلی متعهد به حفظ محیط زیست تأکید دارد. یافته‌‌های این پژوهش نشان می‌‌دهد الهیات محیط زیست به عنوان دانشی نوظهور، با اتکاء به آموزه‌های دینی، درصدد یافتن راه‌حل‌هایی عمیق و پایدار برای چالش‌های زیست‌‌محیطی امروز بشر است. از طرفی یکی از پایه‌های اصلی مورد توجه در تمامی بخش‌های سند پایه الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و برنامه درس ملی، به رسمت شناختن اهتمام به رابطه انسان با طبیعت و محیط زیست به عنوان بستر تلاش برای تحقق مراتبی از حیات طیبه برای مخاطبان نظام آموزشی است. در این زمینه باید محیط را به گونه‌‌ای منسجم و هدفمند تدوین و طراحی نموده و امکان انتقال آن را از راه‌هایی نظیر تقویت آموزش مفاهیم زیست‌‌محیطی در نظام آموزشی در تمامی مقاطع تحصیلی با گنجاندن دروس تخصصی و متناسب با سن دانش‌آموزان، نهادینه‌سازی فرهنگ حفاظت از محیط زیست در جامعه، تقویت و حمایت پژوهشگران در زمینه الهیات محیط زیست را فراهم آورد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| الهیات؛ محیط زیست؛ قرآن؛ سند تحول بنیادین آموزش و پرورش؛ آموزش؛ طبیعت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Education and Environment in Light of Theology with Emphasis on the Fundamental Transformation Document of Education | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Motamedirad1؛ Mohammad Reza DaymehKar1؛ Amirabbas Bodagh Abadi2 | ||
| 1Department of Geography Education, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
| 2Bachelor student, Department of Geography Education, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Environmental changes and human activities are directly related, and in the long term, these changes have severe consequences for human life and health. This study, using a descriptive-analytical method, examines education and the environment in light of theology with an emphasis on the Fundamental Transformation Document of Education. The Holy Qur'an and the traditions of the infallible Imams (PBUT) are replete with verses and hadiths that emphasize the importance of preserving and protecting the environment. The Fundamental Transformation Document of Education, as the roadmap for the educational system of the Islamic Republic of Iran, also emphasizes the education of a generation committed to preserving the environment. The findings of this study show that environmental theology, as an emerging discipline, seeks deep and sustainable solutions to today's environmental challenges based on religious teachings. Additionally, one of the key foundations recognized in all sections of the Fundamental Transformation Document and the National Curriculum is the recognition of the relationship between humans and nature and the environment as a foundation for striving to achieve stages of "Hayat Tayyibah" (a good life) for the educational system's audience. In this regard, the environment should be coherently and purposefully designed and integrated into the educational system through various means such as strengthening the teaching of environmental concepts in the educational system at all levels by including specialized courses tailored to students' ages, institutionalizing the culture of environmental protection in society, and supporting and empowering researchers in the field of environmental theology. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Theology, environment, Qur'an, Fundamental Transformation Document of Education, education, nature | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
نهج‌البلاغه.
ابراهیمی، قوام؛ مقانکی، صغری؛ عابدین، امیر (1378). روش‌‌های آموزش مهارت‌‌های زیست‌‌محیطی؛ مطالعه موردی: آموزش کودکان. رشد مدارس، شماره 4، ص89-87
اسلامی، سید حسن (1392). اخلاق زیست‌‌محیطی: زمینه‌ها، دیدگاه‌ها و چشم‌انداز آینده. اخلاق وحیانی، 1(4).
حجتی سیاح، مریم؛ خدابخشی کولایی، آناهیتا (1395). اثربخشی آموزش گروهی محیط زیست بر نگرش و آگاهی‌افزایی زیست‌‌محیطی دانش‌آموزان دختر دبستانی شهر تهران. پرستاری کودکان، 2(3)، ص8-1.
دیو، رابینسون؛ گارات، کریس (1387). اخلاق قدم اول. ترجمه علی اکبر عبدل‌آبادی. تهران: شیرازه.
رمضانی قوام‌آبادی، محمدحسین (1391). بررسی راهبردی آموزش حفاظت از محیط زیست در ایران: ضرورت‌ها و تنگناها. راهبرد، 21(65)، ص233-257.
سروستانی، احمد؛ شاه ولی، منصور؛ محقق داماد، سید مصطفی (1386). ماهیت و دیدگاه‌های اخلاق زیست‌‌محیطی با تاکید بر دیدگاه‌های اسلامی. اخلاق در علوم و فناوری، 2(1-2).
سلیمیان‌ریزی، مینا؛ امینی، محمد؛ مدنی، سید احمد (1398). ارزیابی سواد زیست‌‌محیطی دانش‌آموزان و چالش‌های اجرایی آموزش محیط زیست در مدارس متوسطه. پژوهش‌های برنامه درسی، 9(18)، ص288-313.
سیف، علی اکبر (1396). روانشناسی پرورشی نوین روانشناسی یادگیری و آموزش. تهران: آگاه.
شاه ولی، منصور؛ استوار، سمانه؛ ساکتی، پرویز (1389). دانش زیست‌‌محیطی و عوامل مؤثر بر آن در بین دانش‌آموزان مدارس ابتدایی جزیره کیش. تازه‌‌های پژوهش در برنامه درسی، 1(1)، ص108-93.
شورای عالی آموزش و پرورش (1391). برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران. تهران: وزارت آموزش و پرورش.
شورای عالی انقلاب فرهنگی (1390). سند تحول بنیادین آموزش و پروروش. تهران: دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی.
صالح، سید محمدحسین؛ حسنی، سید علی (1396). نقد و بررسی مدل‌های الهیات محیط زیست در مسیحیت نوین. ادیان و عرفان، 50(1)، ص127-103
عابدی سروستانی، احمد؛ شاه ولی، منصور؛ محقق داماد، سیدمصطفی (1386). ماهیت و دیدگاه‌های اخلاق زیست‌‌محیطی با تاکید بر دیدگاه اسلامی. اخلاق در علوم و فناوری، 2(2-1)، ص59-72.
عطاریه م. (1391). طبیعت و محیط زیست در دیدگاه ادیان و آیین‌ها. روزنامه اعتماد ملی، ص14.
علیزاده شوشتری، عباس؛ شبیری، سید محمد؛ جمشیدی‌راد، محمدصادق؛ محمدی، ناصر (1399). مدل ادب محیط زیست و تبیین اهداف آموزش محیط زیست، براساس دیدگاه اسلامی، مادر بودن زمین. مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی، 4(13).
فخار نوغانی، وحیده (1398). بررسی و نقد مدل آفرینش به‌مثابه پیکر خداوند در الهیات محیط زیست. پژوهش‌های علم و دین، 10(1)، ص123-101.
فراهانی‌فرد، سعید (1385). محیط زیست: مشکلات و راه‌های برون‌رفت از منظر اسلام. اقتصاد اسلامی، 6(22)، ص122-93.
فردوسی، سیما؛ مرتضوی، شهرناز؛ رضوانی، نعیمه (1386). رابطه بین دانش زیست‌‌محیطی و رفتارهای محافظت از محیط. پژوهشنامه علوم انسانی، شماره 53، ص266-253.
فهیمی، عزیزالله؛ مشهدی، علی (1388). ارزش ذاتی و ارزش ابزاری در فلسفه محیط زیست، از رویکردهای فلسفی تا راهبردهای حقوقی. پژوهش‌های فلسفی و کلامی، شماره 41.
فهیمی، عزیزالله؛ مشهدی، علی (1394). نسبت دین و حقوق محیط زیست؛ رویکرد اسلامی. مطالعات حقوق بشر اسلامی، 4(8).
کلانتری ارسنجانی، علی‌اکبر (۱۳۸۱). فقه شیعه و حقوق حیوانات. فقه، شماره ۳۳-۳۴.
لاهیجانیان، اکرم الملوک (1390). آموزش محیط زیست. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.
محرم‌نژاد، ناصر؛ حیدری، عمران (1385). تدوین الگوی مدیریتی توسعه پایدار آموزش محیط زیست برای نسل جوان کشور. علوم و تکنولوژی محیط زیست، شماره 28، ص77-68.
محمودی، حسین؛ ویسی، هادی (1384). ترویج و آموزش محیط زیست، رهیافتی در حفاظت اصولی از محیط زیست. علوم محیطی، 5(8)، ص57-64.
مردانی، ایوب؛ مرعشی، سید منصور؛ صفایی مقدم، مسعود؛ هاشمی، سید جلال (1395). تحلیل مبانی دینی حفاظت از محیط زیست به عنوان یک هدف تربیتی. آموزش محیط زیست و توسعه پایدار، 4(3).
مشهدی؛ علی (1389). تحول حق بر محیط زیست در محیط عمومی. رساله دکتری حقوق عمومی. تهران: دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی.
مطهری، مرتضی (۱۳۸۶). عدل الهی. تهران: انتشارات صدرا.
معلم بنهنگی، فاطمه؛ خرم‌دل، سرور؛ قلی‌‌زادگان احسان‌آباد، عاطفه (1394). بررسی دیدگاه‌های ادیان مختلف در حفاظت از محیط زیست. در: اولین همایش ملی رهیافت‌های علوم کشاورزی در پرتو قرآن.
ملانظری، مهناز (1382). حسابداری محیط زیست. پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی، 3(8).
ملکیان، اسفندیار؛ سلمانی، رسول (1392). حسابداری محیط زیست از منظر اسلام. پژوهش حسابداری، شماره 11، ص123-134.
نجارپوریان، علی (1390). محیط زیست از منظر قرآن و سنّت. بینات، 18(69).
Report of the Working Group on Environmental Education. (2007). Shaping our Schools shaping our Future, Environmental Education in Ontario schools. Environmental Education Research, 3(2), p. 163-178. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 270 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 160 |
||