پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 390 |
| تعداد مقالات | 3,003 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,276,470 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,669,019 |
مقایسه جایگاه فلسفة علم تاریخ در ایران عصر صفوی و اروپا ی قرون وسطی | ||
| پژوهش در آموزش تاریخ | ||
| دوره 3، شماره 3، آذر 1401، صفحه 101-122 اصل مقاله (771.28 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| نادر پروین | ||
| دکتری تاریخ ایران از دانشگاه خوارزمی تهران و مدرس تاریخ، کرمانشاه. ایران | ||
| تاریخ دریافت: 21 اسفند 1401، تاریخ پذیرش: 21 اسفند 1401 | ||
| چکیده | ||
| فلسفة علم که با معرفت شناسی(Epistemology) نیز قرابت زیادی دارد، نوعی معرفت شناسی مضاف یا مقید است که با نگاهی بیرونی به مطالعه علوم میپردازد و شناخت و تحلیل تئوریهای مختلفی را که در علوم مورد استفاده قرار میگیرند، موضوع مطالعه قرار میدهد. به عبارت بهتر، فلسفة علم تاریخ همان فلسفة انتقادی تاریخ است. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و مقایسهای(comparative ) در صدد مقایسه جایگاه فلسفة ی علم تاریخ در نظرگاه مورخان ایران عصر صفوی و اروپای قرون وسطی است. به نظر میرسد که نگاه مورخان ایران و اروپا در دوره مورد بحث از نظر تمرکز بر خطی پنداشتن آغاز و انجام تاریخ، جبر گرایی، نخبه گرایی، تقدیرگرایی و تفکر الهیاتی شبیه به هم بوده است. اما باید گفت موارد فوق در هر دو جریان از لحاظ شدت و ضعف و مصادیق، دارای تفاوت بوده است. ضمن آنکه چه بسا جایگاه علم تاریخ در نزد مورخان صفویه از چند جنبه برتر از اروپای قرون وسطی بوده است؛ نخست، اینکه تاریخ نگاری صفوی بر الهیات تشیع، تمرکز داشت که نه تنها مذهبی، عقل گرا بود، بلکه همراه با تأکید بر فانی بودن دنیای مادی، بر استفاده مشروع از لذایذ خدادادی در این جهان نیز تأکید داشت. در حالی که محور فکری تاریخ نگار سدة میانة اروپا االهیات کاتولیک بود که اساسا" بر بدبینی به جهان مادی تأکید داشت. دوم، اینکه در تاریخ نگاری صفوی، انسان ایرانی دارای هویتی مشخص است در حالی که مورخ اروپای میانه از انسان غربی چهرهای سرگشته و دچار بحران هویت معرفی میکند. سوم، برخلاف مورخان اروپای قرون وسطی، بعضی از تاریخ نگاران صفوی از جمله عبدی بیگ شیرازی و اسکندر بیگ، ضمن توجه به بعضی مسائل اجتماعی و اقتصادی، از حوادث تاریخی تبیین های معقولانه تری ارائه کرده اند. چهارم اینکه تاریخ نگاری عصر صفویه از لحاظ کمی(گستردگی و تنوع) بر اروپای قرون وسطی رجحان دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فلسفة علم تاریخ؛ ایران عصر صفوی؛ اروپای قرون وسطی؛ تاریخ نگاری؛ الهیات تشیع | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 78 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 90 |
||