پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 471 |
| تعداد مقالات | 3,643 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,296,304 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,469,814 |
بررسی رویکرد نقل‌گرایی به مؤلفه‌های تربیت اسلامی | ||
| پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی | ||
| مقاله 6، دوره 6، شماره 2، تیر 1404، صفحه 125-109 اصل مقاله (1.98 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.48310/riet.2025.18399.1361 | ||
| نویسندگان | ||
| هادی کریمی عقدا* 1؛ محسن فتاحی اردکانی2 | ||
| 1گروه آموزش علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران. | ||
| 2گروه آموزش معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| در جهان اسلام در مورد نوع نگاه به تربیت، رویکردهای مختلفی قابل ترسیم است، که هدف غایی تربیت نزد آنها رضایت و قرب خداوند میباشد. اما هر یک از این رویکردها براساس مولفه‌‌های متفاوتی، این هدف را دنبال می‌‌کنند. در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی رویکرد نقل گرایی به این مولفه‌‌ها میباشد. تحقیق حاضر با استفاده از رویکرد کیفی و روش اسنادی انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داد، نقل‌گرایان همچون سایر رویکردهای اسلامی، رضایت و قرب الهی را به عنوان هدف غایی تربیت اسلامی می‌دانند، و تفاوت آنها با سایر رویکردها در نوع نگاه به اهداف میانی و جزئی میباشد. اصول تربیتی مطرح نزد آنها شامل ایستاتی، ظاهرگرایی و ایمان‌گرایی میباشد. در بحث روش‌‌های تربیتی به روش تکرار و تمرین، سماع، قرائت و تلقین و عادت‌آموزی توجه دارند. علاوه‌بر این، در فرایند یاددهی و یادگیری نیز تاکید فراوانی به نقش الگویی معلم و محتوای درسی مبتنی بر قرآن کریم و روایات ائمه اطهار(ع) دارند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نقل‌گرایی؛ تربیت اسلامی؛ تعلیم و تربیت؛ عقل | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Traditionalist Approach to the Components of Islamic Education | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hadi Karimi Aqda1؛ Mohsen Fattahi Ardakani2 | ||
| 1Department of Islamic Studies, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
| 2Department of Islamic Studies, Farhangian University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Within the Islamic world, diverse approaches to education can be delineated, all of which share the ultimate goal of attaining divine pleasure and proximity to God (riḍāʾ wa qurb Allāh). However, these approaches pursue this objective through differing components. This study examines the traditionalist approach to these components using qualitative research methods and documentary analysis. The findings indicate that traditionalists, like other Islamic approaches, regard divine pleasure and proximity as the ultimate aim of Islamic education. Their distinction lies in their perspective on intermediate and subsidiary objectives. Their educational principles include literalism (ẓāhir-girāʾī), and fideism (īmān-girāʾī). In terms of pedagogical methods, they emphasize repetition and practice (takrār wa tamrīn), auditory learning (samāʿ), recitation and indoctrination (qirāʾah wa talqīn), and habit formation (ʿādat-āmūzī). Furthermore, in the teaching-learning process, they place strong emphasis on the teacher’s exemplary role and curricular content derived from the Qurʾān and the narrations of the Ahl Bayt. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Traditionalism (naql-girāʾī), Islamic education (tarbiyyat islāmi), education (taʿlīm wa tarbiyyat), reason (ʿaql) | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم.
نهج‌البلاغه.
ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1383). منطق و معرفت در نظر غزالی. تهران: انتشارات امیرکبیر.
ابراهیمی دینانی، غلامحسین (1385). ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام. تهران: انتشارات طرح نو، ج2-3.
ابن‌سینا، حسین بن عبدلله (1985). کتاب السیاسه؛ مقالات فلسفیه لمشاهیر العرب مسلمین و نصاری. قاهره: دارالعرب للبستانی، چاپ سوم.
استرآبادی، محمدامین (1424ق). فوائد المدنیه. قم: نشر اسلامی.
اسماعیل علی، سعید؛ جواد رضا، محمد (1384). مکتب‌ها و گرایش‌های تربیتی در تمدن اسلامی. ترجمه نقد و اضافات بهروز رفیعی. تهران: انتشارات سمت.
افتخاری، سید رضا (1388). سیر تحول عقل‌گرایی و نقل‌گرایی و تاثیر آن در شکوفایی فرهنگ و تمدن اسلامی. فقه و تاریخ تمدن اسلامی، 6(22)، ص35-10.
بیهقی، أحمد بن الحسین أبو بکر (بی‌تا). الاسماء و الصفات. تحقیق عبدالله بن محمد الحاشدی. جدة، مکتبة السوادی، ج2.
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه (1380). آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت. تهران: انتشارات سمت، ج4.
تبیانی، پروین؛ پهلوانی‌نژاد، محبوبه (1391). سیر تاریخی و مبانی فلسفی تفکر نقل‌گرایی و نقد آن. معارف عقلی، 7(23)، ص238-203.
جوادی آملی، عبدالله (1387). دین‌شناسی. قم: اسراء.
حرّانی، حسن بن شعبه (1404ق). تحف العقول. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
حرّعاملی، محمد بن حسن (1409ق). وسائل الشیعة. قم: مؤسسة آل البیت(ع)، ج27.
حسین‌زاده شانه‌چی، حسن (1388). تاریخ آموزش در اسلام. قم: جامعه المصطفی العالمیه.
حکیمی، محمدرضا (1375). مکتب تفکیک. تهران: دفتر نشر فرهنگی اسلامی.
دیباجی، سید محمدعلی (1383). ساختار فلسفی کلام. قبسات، شماره 38، ص208-185.
رفیعی مهرآبادی، ابوالقاسم و همکاران (1372). دائره‌المسائل تشیع. تهران: انتشارات دایره‌المعارف، ج2.
رفیعی، بهروز (1388). آرای اندیشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن؛ امام محمد غزالی. قم: انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ج3.
رفیعی، بهروز (1391). نهاد آموزشی مکتب قیروان - قرن سوم، به روایت محمد بن سحنون. تعلیم و تربیت اسلامی، 7(14)، ص102-77.
رفیعی، بهروز (1392). مربیان بزرگ مسلمان. تهران: انتشارات سمت.
زرین کوب، عبدالحسین (1369). در قلمرو وجدان سیری در عقاید، ادیان و اساطیر. تهران: انتشارات علمی.
سبحانی، محمدجعفر (1372). المحاضرات فی الهیات. قم: موسسه امام صادق(ع).
شهیدی، سید جعفر (1383). تاریخ تحلیلی اسلام. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
طباطبایی، سید محمدحسین (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامی، ج19، 8.
عرسان کیلانی، ماجد (1387). سیر آرای تربیتی در تمدن اسلامی. ترجمه، نقد و اضافات بهروز رفیعی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
غزالی، محمد بن محمد (1362). مکاتیب فارسی غزالی (فضائل الانام من رسائل حجه‌الاسلام). تصحیح و اهتمام عباس اقبال. تهران: امیرکبیر.
غزالی، محمد بن محمد (1364). احیاء علوم‌الدین. ترجمه مویدالدین خوارزمی؛ به کوشش حسین خدیوجم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، ج1، 3.
غزالی، محمد بن محمد (1368). کیمیای سعادت. به کوشش حسین خدیوجم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، ج2.
غزالی، محمد بن محمد (1414ق). روضه الطالبین و عده السالکین. بیروت: دارالکتب العلمیه.
غزالی، محمد بن محمد (1419ق). معارج القدس فی مدارج معرفه النفس، قراء و علق علیه محمود بیجو. دمشق: دارالالباب.
غزالی، محمد بن محمد (1994 الف). الجام العوام عن علم الکلام. بیروت: دارالکتب العلمیه.
غزالی، محمد بن محمد (1994 ب). معراج السالکین. بیروت: دارالکتب الاسلامیه.
غنیمه، عبدالرحیم (1364). تاریخ دانشگاه‌های جهان. ترجمه نورالله کسائی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
قابسی، ابوالحسن علی بن محمد بن خلف (1383ق). الرساله تلمفصله لاحوال المتعلمین و احکام المعلمین و المتعلمین. قاهره: دارالمعارف.
کربن، هانری (1352). تاریخ فلسفه اسلامی. به کوشش سید حسین نصر. تهران: انتشارات امیرکبیر.
گرجی، ابوالقاسم (1375). تاریخ فقه و فقها. تهران: انتشارات سمت.
گنجی، محمدحسین (1383). آیا غزالی مخالف فلسفه است. مقالات و بررسی‌‌ها،شماره 75، ص72-61.
لطیفی، علی (1403). درآمدی بر چالش‌های تربیت اسلامی در دنیای معاصر. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه؛ دانشگاه فرهنگیان.
مدکور، محمدسلام (1393). مناهج الاجتهاد فی الاسلام. کویت: جامعه الکویت.
مطهری، مرتضی (1375). مجموعه آثار. تهران: انتشارات صدرا.
مفید، محمد بن محمد (1413ق). الاختصاص. قم: المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید.
منیرالدین، احمد (1368). نهاد آموزش در اسلام. ترجمه حسین ساکت. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
نصر، سید حسین (1384). سه حکیم مسلمان. ترجمه احمد آرام. تهران: انتشارات علمی فرهنگی، چاپ ششم.
وکیلیان، منوچهر (1398). تاریخ آموزش و پرورش در اسلام و ایران. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 202 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 16 |
||