پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 23 |
| تعداد شماره‌ها | 390 |
| تعداد مقالات | 3,004 |
| تعداد مشاهده مقاله | 4,292,796 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,680,593 |
تحلیل و ارزیابی تعدادی از کتاب‌های درسی دورة ابتدایی از نظر میزان توجه به آموزش مهارت‌های زندگی با تأکید بر مهارت‌های ارتباطی و مقابله‌ای سازگارانه | ||
| مطالعات آموزشی و آموزشگاهی | ||
| مقاله 24، دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 35، شهریور 1402، صفحه 624-587 اصل مقاله (4.24 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.48310/pma.2023.3120 | ||
| نویسنده | ||
| ابوبکر کریمی* | ||
| دکتری مدیریت آموزشی و دانشجوی دکتری تخصصی روان‌شناسی بالینی، واحد بین‌المللی کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، جزیرة کیش، ایران | ||
| تاریخ دریافت: 06 اردیبهشت 1400، تاریخ بازنگری: 23 بهمن 1400، تاریخ پذیرش: 08 اسفند 1400 | ||
| چکیده | ||
| این پژوهش با هدف، تحلیل محتوای کتاب‌های آموزش قرآن، ریاضی، هدیه‌های آسمانی، مطالعات اجتماعی، تفکر و پژوهش و کار و فناوری دورةابتدایی سال تحصیلی 99-1398، بر اساس مهارت‌های ارتباطی و مقابله‌ای سازگارانه، با روش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا انجام شد. ابزار اندازه‌گیری، چک‌لیست محقق‌ساخته بوده که روایی آن با استفاده از نظر صاحب‌نظران و پایایی با روش اسکات (۵/۸۹) و تکنیک تکرارپذیری، بررسی و تأیید شد. چارچوب مفهومی در قالب 4 مؤلفه و 20 شاخص طراحی شد. داده‌های حاصل از تحلیل محتوا با استفاده از مراحل سه‌گانة آنتروپی شانون تحلیل شد. در کلیة صفحات کتاب‌های بررسی‌شده 784 بار به موضوع مهارت‌های زندگی پرداخته‌شده که از این تعداد، بیشترین توجه (36 درصد) مربوط به مهارت «برقراری روابط بین‌فردی سازگارانه» و کمترین توجه (5/17 درصد) مربوط به مهارت «مقابله با استرس‌ها» است. سپس، 5/26 درصد به مهارت «برقراری ارتباط مؤثر با دیگران» و 20 درصد به مهارت «مقابله با هیجان‌ها» توجه شده است. بیشترین ضریب اهمیت مربوط به «برقراری ارتباط مؤثر با دیگران» (1739/0) و کمترین ضریب اهمیت «مقابله با استرس‌ها» (1465/0) است. مهارت «مقابله با هیجان‌ها» با ضریب (1577%) در اولویت دوم و «برقراری روابط بین‌فردی سازگارانه» با ضریب 1495/0 در اولویت سوم قرار دارد. کتاب «آموزش قرآن» در مجموع شش پایه، 208 بار، «ریاضی» 160 مرتبه، «هدیه‌های آسمانی» 183 بار و «مطالعات اجتماعی» در مجموع چهار پایه، 174 بار به آموزش این مهارت‌ها پرداخته است. با توجه به یافته‌ها نتیجه گرفته می‌شود که در کتاب‌های اشاره‌شده، باید توجه بیشتری به مهارت‌های مقابله با استرس‌ها و هیجان‌ها شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تحلیل محتوا؛ کتاب‌های درسی دورۀ ابتدایی؛ مهارت‌های ارتباطی؛ مهارت‌های مقابله‌ای سازگارانه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysis and Evaluation of a Number of Elementary School Textbooks in Terms of Attention to Life Skills Training with Emphasis on Communication Skills and Adaptive Coping | ||
| نویسندگان [English] | ||
| aboubakr Karimi | ||
| Ph.D. in Educational Management and Ph.D. Student in Clinical Psychology, Kish International Branch, Islamic Azad University, Kish Island, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The aim of this study was to analyze the content of textbooks for teaching the Quran, mathematics, heavenly gifts, social studies, thinking and research, and work and technology of the primary education course (sixth grade) of the academic year 1399-99, based on communication skills and adaptive coping with descriptive methods. Type of content analysis was performed. The measurement tool was a researcher-made checklist whose validity was verified using experts' opinions and reliability was verified using Scott method (89.5) and reproducibility technique. The conceptual framework was designed in the form of 4 components and 20 indicators. The data from the content analysis were then analyzed using the three Shannon entropy steps. In all pages of the reviewed books (23 volumes, 2586 pages) 784 times the subject of life skills has been discussed, of which; The highest attention with 282 frequencies (36%) is related to the skill of "ability to establish adaptive interpersonal relationships" and the lowest attention with 137 times (17.5%) is related to the skill of "ability to cope with stress". Then, 208 times (26.5%) the skill of "ability to communicate effectively with others" and 157 times (20%) the skill of "ability to cope with emotions" have been considered in the above books. In these books, the highest importance factor is related to the skill of "ability to communicate effectively with others" (0.1739) and the lowest importance factor is related to "ability to cope with stress" (0.1465). The skill of "ability to cope with emotions" with a coefficient (1577%) is in the second priority and the skill of "ability to establish adaptive interpersonal relationships" with a coefficient of 0.1495 is in the third priority. The book "Teaching the Qur'an" in a total of six grades, 208 times; "Mathematics" 160 times; "Heavenly Gifts" has taught these skills 183 times and the book "Social Studies" a total of 174 times. According to the findings, it is concluded that it is mentioned in elementary school textbooks; More attention should be paid to the skills of coping with stress and excitement. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Adaptive coping skills, Communication skills, Content analysis, Elementary school textbooks | ||
| مراجع | ||
|
آتش‌پور، سیدحمید (1388). مجموعة کتاب‌های مهارت‌های زندگی. تهران: انتشارات تربیت.
احمدی، فاطمه (1391). تحلیل محتوای کتب فارسی بخوانیم دورة ابتدایی از بعد تقویت مهارت‌های زندگی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، رشتة روان شناسی، دانشگاه پیام نور تهران.
اسدالهی، فاطمه، قاسمی‌زاد، علیرضا، و دهقانی، یوسف (1395). تحلیل محتوای کتاب تعلیمات اجتماعی ششم بر اساس مؤلفه‌های سند تحول بنیادین (هویت ملی، اخلاق، آداب و مهارت‌های زندگی). پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 13(50)، 88-79.
اکبرزاده میرزانق، حشمت (1390). ارزیابی محتوای کتاب مطالعات اجتماعی سال اول متوسطه بر اساس پرورش مهارت‌های زندگی از دیدگاه دبیران درس مطالعات اجتماعی شهر اردبیل. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، رشتة علوم تربیتی، دانشکدة روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
اگدن، جین (1396). روان‌شناسی سلامت. جلد اول، ترجمة محسن کچویی، تهران: انتشارات کتاب ارجمند.
باقری، منصوره (1390)، تحلیل محتوا. پرستاری ایران، 21 (53)، 52-40.
پیرفیروزجایی، فاطمه (1395). تحلیل محتوای کتاب‌های درسی فارسی دورة آموزش ابتدایی بر اساس مؤلفه‌های مهارت‌های زندگی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، رشتة روان شناسی، دانشگاه الزهرا.
جوانمردی، زهرا (1395). تحلیل محتوای کتب کودکانه دورة پیش‌دبستانی از منظر مهارت‌های زندگی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرودشت.
روشنی، طاهره (1395). بررسی روان‌شناسی مدیریت نوین آموزشی «آموزش مهارت‌های زندگی» مدارس ابتدایی در جمهوری اسلامی ایران. مجلة توسعة آموزش جندی‌شاپور، 7 (ویژه‌نامه)، 94-88.
زارعیان، اکرم (1385). تبیین رابطة بین سرمایة اقتصادی-فرهنگی والدین و موفقیت تحصیلی فرزندان با تأکید بر نابرابری‌های فضایی-فرهنگی. تحلیل اجتماعی نظم و نابرابری اجتماعی، 2(9)، 89-75.
سودانی، منصور (1398). ارزیابی برنامة آموزش مهارت‌های زندگی در مدارس متوسطة اهواز بر اساس الگوی ارزیابی سیپ. دستاوردهای روان‌شناختی، 26(1), 130-111.
صحرانورد نشتیفانی، یونس، ملکی، حسن، ایراندخت، فیاض، و رضوانی، جمشید (1398). برنامة آموزش مهارت‌های زندگی پیشگیری از جرم و رفتارهای پرخطر، تسهیل امنیت اجتماعی. مطالعات پیشگیری از جرم، 14(51)، 85-61.
صفاری‌نیا، مجید (1397). نظریه‌های شخصیت. تهران: دانشگاه پیام نور.
عابدینی بلترک، میمنت، و منصوری، سیروس (1390). آموزش مهارت‌های زندگی در کتاب‌های درسی؛ نیازمند ایجاد تحولی بنیادین. همایش تحول بنیادین برنامة درسی، مشهد، دانشگاه فردوسی.
علی‌اکبری دهکردی، مهناز (1397). روان‌شناسی رشد (نظریه‌ها، پژوهش‌ها و آزمون‌ها). تهران: دانشگاه پیام نور.
فتحی آشتیانی، علی، پیرزادی، حجت، شکوهی یکتا، محسن، و تولایی، سیدعباس (1393). تأثیر برنامة آموزش مدیریت استرس و مهارت‌های ارتباطی بر بهبود سلامت روانی پرستاران و کارکنان بیمارستان: یک مطالعة آزمایشی. پرستاری ایران، 27(91)، 13-1.
فضل‌الهی، سیف‌اله، و ملکی‌توانا، منصوره (1390). ارزیابی سنجش خوانایی کتاب علوم پایة سوم ابتدایی بر اساس فرم فرای، گانتیک، فلش، لافلین و کلوز. مطالعات برنامة درسی، 6(22)، 162-141.
قربان، فاطمه (1391). سیر تحول در آموزش و پرورش در سدة اخیر. معاونت آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش. تهران: انتشارات به‌آفرین.
کرمی، زهره، بیگی، پژمان اسد، و کرمی، مهدی (1395). تحلیل محتوای کتاب ریاضی 1 پایة اول متوسطه بر اساس تکنیک ویلیام رومی و حیطه شناختی بلوم. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 10(37)، 179-166.
کریمی، فریبا؛ فکری، سعیده (1392). سنجش مهارت‌های زندگی دانش‌آموزان پایة اول متوسطه. آموزش و ارزشیابی، 6(22)، 85-73.
کردنوقابی، رسول، و شریفی، حسن پاشا (1384). تهیه و تدوین برنامة درسی مهارت‌های زندگی برای دانش آموزان دورة تحصیلی متوسطه. نوآوری‌های آموزشی، 4(12)، 34-11.
مؤمنی مهمویی، حسین، و تیموری، سعید، و رحمان‌پور، محمد (1390). بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی بر سلامت روان و عزت نفس دانش‌آموزان دختر پایة پنجم مقطع ابتدایی. نوآوری‌های مدیریت آموزشی (اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی)، 6(4)، 112-91.
ملکی، حسن (1397). مقدمات برنامه‌ریزی درسی. تهران: سمت.
ملکی، حسن، و حبیبی‌پور، مجید (1386). پرورش تفکر انتقادی هدف اساسی تعلیم و تربیت. نوآوری‌های آموزشی، 19(6)، 108-93.
نات هان، تیچ (1393). هنر برقراری ارتباط. ترجمة مهین خالصی، تهران: انتشارات ققنوس.
نوید ادهم، مهدی (1391). الزامات مدیریتی تحول بنیادین در آموزش و پرورش. راهبرد فرهنگ، 17 و 18، 322-295.
هاشمی، بهنازالسادات (1393). تحلیل محتوای کتاب فارسی پایة اول ابتدایی بر اساس مؤلفه‌های مهارت‌های زندگی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد. رشتة روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی.
یزدی‌زاده، زینب (1388). تحلیل محتوای کتب درسی دورة راهنمایی بر اساس مؤلفه‌های مهارت‌های زندگی. پایان نامه کارشناسی ارشد، رشتة علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، مرکز تهران.
Aksoy, P., & Baran, G. (2015). Review of studies aimed at bringing social skills for children inpreschool period. Social and Behavioral Sciences, 9, 663–669. AlMasri, A., Smadi, M., Aqel, A., & Hamed, W. (2016). The inclusion of life skills in English textbooks in Jordan. Education and Practice, 7(16), 81-96. Botvin. G. J., & Kantor. L. W. (2000). Preventing alcohol and tobacco use through life skills training. Alcohol Research and Health, 24(4), 8–25. Brooks, J. G. (2002). Schooling for life relearning the essence of learning. Virginia: ASCD Choquet, M., Kovess, V., & poutignat, N. (1993). Suicidal thoughts among adolescents: An intercultural approach. Adolescence, 28(11), 655-664 Counts, G. (1934). The social foundations of education. New York: Charles Scribner's Sons. Dukes, R. L., & Lorch, B. D. (1989). Concept of self, mediating factors and adolescent deviance. Sociological Spectrum, 9(3), 301-319. Keddie, A. M. (1992). Psychosocial factors associated with teenage pregnancy in Jamaica. Adolescence, 27(108). 873-881, Kumar, V. S., & Krishnamurthy, A. R. (2016). The impact of life skills training on psychological well-being: The role of gender differences. Indian Journal of Health and Wellbeing, 7(2), 193. Lyberson. (1987). Social Skill Training. Pergamin Press. Singh, H., & Mustapha, N. (1994). Some factors associated with Substance abuse among Secondary school Students in Trinidad and Tobago. Drug Education, 24(1). Smith, T. A., Genry, L. S., & ketring, S. A. (2005). Evaluating a youth Leadership life skills Development program. Extensive, 43(2), 12-18 Stokes, J. (2003). How to do media & cultural studies. Sage. Thomas, L., Webb, M., Eleanor, K., Miles, L., & Paschal, S. (2012). Dealing With Feeling: A meta-analysis of the effectiveness of strategies derived from the process model of emotion regulation. Psychological Bulletin, 138(4), 775–808. Whitaker, B. K., & Dyer, J. E. (2005). Identifying sources of bias in agricultural news reporting Agricultural Education, 4(1), 125-133. Wichroski, M. A., Zunz, S. J., & Forshay, E. (2000). Facilitating self-Esteem and social supports in a family life skills program. Woman Social Work, 15(2), 277-296. World Health Organization Geneva (2003). Understanding Skills- Based Health Education & Life Skills, WHO information Series on School Health, p.12. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 269 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 108 |
||